απροσμενοι φιλέλληνες

[Divine Sinner]

Εκτός από δυτικοευρωπαίους φιλέλληνες, στα χρόνια της επανάστασης του 1821 υπήρχαν και Τούρκοι, Αραβες, Ινδοί και Αλβανοί. Αλλοι πολέμησαν στο πλευρό των Ελλήνων, άλλοι προσέφεραν χρηματική βοήθεια
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΣΙΑΦΚΟΥ

Οι Διεθνείς Ταξιαρχίες, που έδρασαν στην Ισπανία διαρκούντος του εμφυλίου στο τέλος της δεκαετίας του ’30, δεν έτυχαν μεγαλύτερης δόξας από εκείνες που έδρασαν στην Ελλάδα κατά τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821.

Ομως κάθε εποχή θυμάται τα δικά της, και έτσι οι φιλέλληνες έχουν γίνει μια πιο «στενή» ελληνική υπόθεση από τους φιλοϊσπανούς, που στο κάτω κάτω είχαν την τύχη να μνημονευτούν σε εκατοντάδες μονογραφίες και μυθιστορήματα.

Εστω και έτσι, όμως, ήταν πολλοί οι ξένοι υπήκοοι, κυρίως από τη Γαλλία, την Αγγλία και την Ιταλία, που βοήθησαν την Ελληνική Επανάσταση είτε μέσω της συμμετοχής τους στις πολεμικές επιχειρήσεις είτε με χρήματα είτε με γραπτά και έργα τέχνης. Οι καταγεγραμμένοι φιλέλληνες αγγίζουν τους 940 και προηγούνται όσοι προέρχονται από γερμανικές χώρες (342), ακολουθούν οι Γάλλοι (196), οι Ιταλοί (137), οι Αγγλοι (99) και στη συνέχεια Ελβετοί (35), Πολωνοί (30), Ολλανδοί και Βέλγοι (17), Ούγγροι (9), Σουηδοί (9), Ισπανοί (9), Δανοί (8) και 33 άγνωστης εθνικότητας. Ενας στους τρεις σκοτώθηκε σε μάχη ή πέθανε από κακουχίες ή τραυματισμούς (313 από τους 940). Μεταξύ 1821-1822 έφτασαν στην Ελλάδα 489 και έπεσαν στους 64 μεταξύ 1823-1825. Από το 1825 και μετά έρχονται 318. Οι Γάλλοι είναι δεύτεροι σε αριθμό αφίξεων (71) την πρώτη περίοδο και δεύτεροι πριν από το τέλος της δεύτερης περιόδου. Οι Αγγλοι είναι τέταρτοι σε αριθμό αφίξεων την πρώτη περίοδο (12), ενώ έρχονται πρώτοι την δεύτερη περίοδο.

Συνήθως όταν αναλογιζόμαστε τους φιλέλληνες, θεωρούμε πως ήσαν έτοιμοι να προσφέρουν το αίμα τους για τη χώρα μας. Πολλοί το έπραξαν. Αλλοι βοήθησαν με διαφορετικά μέσα. Παραδείγματος χάριν, ο Βικτόρ Ουγκό, ο Φρανσουά ντε Σατομπριάν, ο Αλεξάντερ Πούσκιν, ο Ειρηναίος Θείρσιος, ο Φρίντριχ Χάιλντερλιν, ο Καρλ Βίλχελμ φον Αϊντεκ, ο Φρίντριχ Σίλερ, ο Πέρσι Σέλεϊ, ο Λουδοβίκος της Βαυαρίας, ο Εϋνάρδος, ο Ντελακρουά, για ν’ αναφέρουμε μερικούς που, ως συγγραφείς, ζωγράφοι, αρχαιολόγοι και σε μια περίπτωση βασιλείς, στάθηκαν στο πλευρό της Ελλάδας.

Ως προς τις αιτίες του φιλελληνισμού, αναζητήστε τες στο θαυμασμό προς την αρχαία Ελλάδα, στο ομόθρησκο των Ελλήνων όχι μόνο με τους ορθόδοξους Ρώσους, μα και με τους καθολικούς και τον προτεσταντικό κόσμο της Δύσης, στον πολιτικό φιλελευθερισμό, σ’ ό,τι δηλαδή είχε απομείνει από τη Γαλλική Επανάσταση, στο Ρομαντισμό, στη διεθνή φιλανθρωπία, στον περιηγητισμό και στις πολιτικές επιδιώξεις μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων στο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου.

Η παρουσία Ευρωπαίων -μεταξύ αυτών και Ελλήνων- εμπόρων σε σημαντικά λιμάνια των Ινδιών συνέτεινε στην αποστολή στην Ινδία του Ζακυνθινού Νικολάου Κεφαλά το 1823 ως εκπροσώπου της Ελληνικής Διοίκησης, προκειμένου να πραγματοποιήσει έρανο υπέρ της Ελληνικής Επανάστασης. Ο έρανος πραγματοποιήθηκε συγκεντρώνοντας το ποσό των 2.200 λιρών στερλινών, ενώ ο Αγγλος επίσκοπος της Καλκούτας πρόσφερε 200 λίρες. Φευ! Μόνο 1.200 λίρες έφτασαν στην Ελλάδα, αφού οι υπόλοιπες μπήκαν στις τσέπες των Ιωάννη Ορλάνδου και Ανδρέα Λουριώτη, μελών της Ελληνικής Επιτροπής του Λονδίνου.

Πολλά ήσαν εκείνα που χώριζαν τους τότε Ελληνες από τους εβραίους, πλην όμως κάποιοι από τους τελευταίους βοήθησαν το έργο της Επανάστασης. Ανάμεσά τους ο Αδόλφος Κρεμιέας από τη Νιμ, ο Πολωνός Ιωάννης Λέχος, που το 1822 συμμετείχε σε μάχες στην περιοχή Κισσάμου, ο Ελβιγκ, ραβίνος στο Βέρκε της Βεστφαλίας, που απηύθυνε έκκληση στις 21 Μαΐου του 1826 προς όλες τις ισραηλιτικές κοινότητες, προκειμένου να συνδράμουν τους χειμαζόμενους Ελληνες, η οικογένεια του Ραφαέλο Φίντζι, μέλη της οποίας ήταν φίλοι του Ανδρέα Κάλβου και είχαν συμπεριληφθεί σε λίστα υπόπτων από την αστυνομία της Φλωρεντίας, ο Λίμπαν Στρίε, ραβίνος που επίσης ζούσε στη Φλωρεντία, ο Ζορζ Λαφίτ, που δημοσιογραφούσε στο Παρίσι κ.ά.

Υπήρχαν και Τούρκοι φιλέλληνες, όπως ο μουσουλμάνος θρησκευτικός ηγέτης Χατζή Χαλίλ Εφέντης, που αρνήθηκε να επικυρώσει την εντολή του σουλτάνου Μαχμούτ Β’ για αθρόα σφαγή των ελληνικών πληθυσμών, με τίμημα την εξορία του και τη δολοφονία του. Επίσης, ο Τούρκος γιατρός του Ανδρούτσου και του Μακρυγιάννη, Χασάν Αγά Κούρταλη.

Οι Βαλκάνιοι που συμμετείχαν στον αγώνα ήσαν, κατά τον ιστορικό Νικολάι Τοντόροφ: 208 Μολδαβοί, 132 Βούλγαροι, 72 Σέρβοι, 2 Μαυροβούνιοι, 2 Βόσνιοι, 4 Δαλματοί, 7 Αλβανοί, 4 Ούγγροι, 3 εκχριστιανισμένοι Τούρκοι.

Επίσης, υπήρχαν και Αραβες φιλέλληνες, επτά εκ των οποίων συμμετείχαν στο σώμα του Θεόδωρου Βαλλιάνου, όπως και στο σώμα του Κωνσταντίνου Μαυρομιχάλη, ενώ τέσσερις Αιγύπτιοι βρίσκονταν στην ομάδα του Διαμαντή Ζέρβα. Τέλος, ο Αιγύπτιος Καραγιώργης Χαμπέσσης πολέμησε μαζί με τους Καραϊσκάκη και Μελετόπουλο, ενώ ένας Μαμελούκος, ο Εκβέν Δαβουσσί, πέθανε στη μάχη του Πέτα.
Πηγη:enet.gr

[ILLUVATAR85]

Υπήρχαν και Τούρκοι φιλέλληνες, όπως ο μουσουλμάνος θρησκευτικός ηγέτης Χατζή Χαλίλ Εφέντης, που αρνήθηκε να επικυρώσει την εντολή του σουλτάνου Μαχμούτ Β’ για αθρόα σφαγή των ελληνικών πληθυσμών, με τίμημα την εξορία του και τη δολοφονία του. Επίσης, ο Τούρκος γιατρός του Ανδρούτσου και του Μακρυγιάννη, Χασάν Αγά Κούρταλη.

Πολύ άξιος άνθρωπος, νομίζω αν και δεν είμαι σίγουρος πως γίνεται και ειδικό ευχέλαιο στην ψυχή του κατά την τίμηση της 'κοιμήσεως' του Γρηγορίου του Ε'. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε τον πρώτο (μαύρο) Αμερικάνο που βοήθησε (ενόπλως) την Ελληνική Επανάσταση.

Τζέϊμς Γουϊλιαμς.
Πολύ καλό θέμα Φώτη, με εκπλήσεις. (Το'ξερες οτι στην φύλαγα κάπου-κάπου έτσι; )