doctormarkon έγραψε:Υπάρχουν και άτομα που δημιούργησαν τέχνη χωρίς ποτέ να γίνει γνωστό το όνομά τους και χωρίς να βγάλουν λεφτά από αυτή την τέχνη. Παράδειγμα το δημοτικό τραγούδι. Ακούς το τραγούδι χωρίς να ξέρεις τίποτα γι αυτόν που το έγραψε και το τραγούδησε πρώτος.
Κατά κανόνα δεν ήταν τραγουδιστής μουσικός ή στιχουργός κατ επάγγελμα αλλά έγραψε στίχους ή μουσική για διασκέδαση χωρίς να ενδιαφέρεται ούτε για τη δόξα ούτε για την τύχη του έργου του.
Το ίδιο και οι γυναίκες που έπλεκαν βελονάκι ή κεντούσαν ή ύφαιναν.
Έφτιαχναν έργα τέχνης για καθημερινή χρήση χωρίς όμως να τους περνάει απ το μυαλό ότι θα βγάλουν χρήματα από αυτό ή ότι θα δοξαστεί το όνομά τους.
Επειδή έχω σπουδάσει την παραδοσιακή μουσική και συνεχίζω να τη μελετώ μέχρι σήμερα, να πούμε εδώ ότι τα τραγούδια γράφονταν για διάφορους λόγους, από μεροκαματιάρηδες ανθρώπους που χρειάζονταν ένα διάλειμμα από την καθημερινότητά τους αλλά και από μεροκαματιάρηδες ανθρώπους που σε κάθε μάζωξη του χωριού, της γειτονιάς ή της πόλης, έβγαζαν χρήμα από τα τραγούδια τους παίζοντάς τα για να διασκεδάσει ο κόσμος.
Φυσικά το αντίτιμο άλλαζε με την εποχή (κάποτε όλοι πληρώνονταν με αυγά, κότες, γάλα και πίτες).
Η μουσική είναι μία από τις αρχαιότερες τέχνες και φυσικά από τα αρχαιότερα επαγγέλματα.
Όσο για τις γυναίκες που έπλεκαν, μία από τις παραδόσεις της Ελλάδας είναι η ετοιμασία της προίκας. Αυτό δεν είναι για διασκέδαση. Είναι για αυτοπραγμάτωση (η κορυφή της πυραμίδας το δηλώνει άλλωστε).
Και μιας και μεγάλωσα στο χωριό και έχω πληροφορίες από πρώτο χέρι, από τα μεγαλύτερα μαύρα επαγγέλματα είναι το πλέξιμο. Προς γνώση, αυτό
doctormarkon έγραψε:Η πυραμίδα των αναγκών μπορεί να συνδέεται εν μέρει αλλά όχι απόλυτα με το θέμα λαϊκή κουλτούρα και τέχνη. Συνδέεται μόνο στο μέτρο που έχει σχέση με το χρήμα, το επάγγελμα, την τέχνη ως μέσον επιβίωσης.
Αλλά δεν συμβαίνει πάντα κάτι τέτοιο.
Ένα χαρακτηριστικό της λαϊκής τέχνης είναι ότι δεν είναι πάντα εμπόρευμα ούτε είναι πάντα επάγγελμα.
Βασίζεται στον αυτοσχεδιασμό και δεν έχει στόχο απαραίτητα την αυτοπραγμάτωση ή την κοινωνική καταξίωση. Ο αυτοσχεδιασμός και η έμπνευση για να παράγει κάποιος μια μορφή τέχνης δεν έχει να κάνει με την εκπαίδευση ούτε με το αν έχει καλύψει ή όχι τις βασικές του ανάγκες.
Διάβασε την πυραμίδα, ειδικότερα τα δύο πιο υψηλά κομμάτια της και ξαναπές μου πως η αυτοπραγμάτωση, η δημιουργικότητα, η ηθική (και η τέχνη έχει ηθική), ο σεβασμός, η αυτοεκτίμηση και γενικότερα τα όσα αναφέρουν, έχουν σχέση με το χρήμα, το επάγγελμα και την τέχνη ως μέσον επιβίωσης.
Δεν είμαι ζωγράφος, ποιητής ή συγγραφέας, αλλά είμαι μουσικός. Στους αιώνες της παραδοσιακής/βυζαντινής/εκκλησιαστικής μουσικής (κάθε ένα από αυτά τα είδη στόχο είχε διαφορετικά κοινωνικά στρώματα αλλά υπήρξαν αλληλένδετα), η μουσική ήταν μέσο επιβίωσης περισσότερο απ'όσο ήταν μέσο εκτόνωσης.
Μπορεί το ακροατήριο να είχε απλώς την ψυχαγωγία ως κίνητρο, αλλά ο ίδιος ο μουσικός, πάντα είχε κάποια ανταμοιβή. Είτε ηθική, είτε πρακτική.
Και αυτό είναι εκτός συζήτησης, η ιστορία μιλά από μόνη της.
Και ενώ υπάρχουν εξαιρέσεις στον κανόνα (το πιο πρόσφατο παράδειγμα που μπορώ να σκεφτώ είναι ένας μπουζουκτσής ονόματι Στεργίου, που γνωστοί του μου είπαν ότι ενώ έχει μία πολύ μεγάλη περιουσία, παίζει σε μαγαζιά για ελάχιστα ή και καθόλου χρήματα με την ορχήστρα του - ή η Κοκκίνου - αν δεν κάνω λάθος - που παραδίδει μαθήματα πιάνου δωρεάν σε άπορα παιδιά), οι εξαιρέσει δεν είναι αντιπροσωπευτικό δείγμα. Είναι απλώς εξαιρέσεις και πάντα υπάρχει μία δικαιολογία από πίσω.
Ο Στεργίου που προανέφερα δεν έχει ανάγκη τα χρήματα του μουσικού, και η Κοκκίνου βγάζει τρελό χρήμα από τη μουσική ώστε να δεχτεί την πενιχρή αμοιβή ενός καθηγητή πιάνου.
Οποιοδήποτε παράδειγμα εκεί έξω, ακόμα και ο Άσιμος Φώτη, εμπίπτει στην πυραμίδα αυτή, αρκεί να μάθουμε τα κίνητρά του.
doctormarkon έγραψε:Καμιά φορά η τέχνη η ίδια χρησιμεύει για την κάλυψη κάποιας ανάγκης και όχι με τα χρήματα που βγαίνουν πουλώντας τα προϊόντα της τέχνης. Η παραγωγή τέχνης είναι από μόνη της ανάγκη ή καλύπτει κάποια ανάγκη. Όπως όταν οι γυναίκες φτιάχνουν κιλίμια και πετσέτες ή σεμέν για προσωπική χρήση.
Και όταν οι γυναίκες φτιάχνουν αυτά τα πράγματα για προσωπική χρήση, δεν κερδίζουν θες να πεις, από το έξοδο που θα είχαν αν αγόραζαν τα κιλίμια, τις πετσέτες ή τα σεμέν; Το ότι δεν υπάρχει άμεση ανταμοιβή, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει έμμεση.
Εγώ παίζω μουσική για να ηρεμήσω, να χαλαρώσω, να χαθώ στον δικό μου κόσμο. Από τα ψυχοφάρμακα, την βόλτα σε μπαρ ή άλλες μορφές ψυχαγωγίας, μου φαίνεται πιο όμορφο αυτό και μου ταιριάζει περισσότερο.
Δεν σημαίνει ότι δεν κερδίζω κάτι όμως. Παίζω μουσική όταν έχω να φάω, έχω που να κοιμηθώ, έχω αρκετή αυτοεκτίμηση ώστε να συνεχίσω να ζω/υπάρχω.
Μονάχα να υποθέσω μπορώ, ότι ένας ζωγράφος/ποιητής/συγγραφέας κάνει το ίδιο.
Άλλωστε στην Ελλάδα, οι συγγραφείς (που γνωρίζω κάμποσους), ζουν από άλλο επάγγελμα ακόμα κι αφού έχουν εκδώσει κάποιο βιβλίο τους και το κάνουν, όπως οι ίδιοι δηλώνουν, για την αυτοανακάλυψη και λοιπούς ευγενείς σκοπούς.