SystemFreaks™
Μετά από το δραματικό λιώσιμο των πάγων το 2007, που έσπειρε πανικό στους περιβαλλοντολόγους, ειδικοί λένε πως και το φετινό καλοκαίρι θα παρατηρηθεί το ίδιο φαινόμενο με αποκορύφωμα την μετατροπή του Βόρειου Πόλου σε μια υγρή θάλασσα χωρίς παγόβουνα.«Ο Βόρειος Πόλος μπορεί να είναι χωρίς πάγο για πρώτη φορά στην ιστορία» ισχυρίσθηκε την περασμένη εβδομάδα ο ειδικός επιστήμονας των πάγων Ντέιβιντ Μπάρμπερ του πανεπιστημίου της Μανιτόμπα.
Ενας άλλος Αμερικανός ερευνητής, που παρακολουθεί τα φαινόμενα στο Βόρειο Παγωμένο Ωκεανό υποστηρίζει επίσης ότι η περιοχή δείχνει σημάδια πως το καλοκαίρι είναι ευάλωτη στις μεγάλες απώλειες πάγων, που φέτος μπορεί να είναι μεγαλύτερες.
Σημειώνοντας πως η Αρκτική ζώνη έζησε μια θερμότερη άνοιξη φέτος, ο γεωφυσικός Μάρκ Σερίζ απο το Κέντρο Πληροφοριών Χιονιού και Πάγων που βρίσκεται στο Κολοράντο είπε πως όλα θα εξαρτηθούν απο το είδος του καλοκαιριού που θα επικρατήσει στην περιοχή του Βόρειου Πόλου φέτος.
Ο Ντέιβιντ Μπάρμπερ, πρόεδρος της Επιτροπής Ερευνας για το Αρκτικό σύστημα μόλις επέστρεψε από ταξίδι στη θάλασσα Μποφόρ πάνω σε παγοθραυστικό πλοίο. Ο επιστήμονας ισχυρίζεται πως το δραματικό λιώσιμο των αρκτικών πάγων πέρυσι άφησε τον ωκεανό με ένα λεπτό επίστρωμα πρωτογενούς πάγου, λεπτότερο και ταχύτερο στην κίνηση, που αναμένεται να σπάσει ευκολότερα από τις χρόνιες χοντρές επιστρώσεις των πάγων.
«Ο Αρκτικός ωκεανός αλλάζει πολύ γρηγορότερα και δραματικότερα απο ό,τι αναμέναμε», λέει ο Ντέιβιντ Μπάρμπερ προσθέτοντας πως μεγαλύτερη επιφάνεια ανοιχτού ωκεανού με νερό θα επιτρέψει την διείσδυση των ακτίνων του ηλίου με αποτέλεσμα να λιώνουν οι πάγοι ευκολότερα. Αυτό θα σημάνει μια μη αναστρέψιμη κατάσταση στο άμεσο μέλλον.
Το 2007 οι πάγοι στην Αρκτική ζώνη περιορίσθηκαν σε επιφάνεια 4.3 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, παρουσιάζοντας μείωση της τάξης των 10.4 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων ή με την έκταση του χαμένου πάγου να είναι μεγαλύτερη από τον Καναδά.
Το γρήγορο και δραματικό λιώσιμο των πάγων, ενώ αποτελεί απειλή για την αλλαγή του κλίματος της γης, συγκεντρώνει παγκόσμιο ενδιαφέρον για τη ναυτιλία, την εκμετάλλευση των πετρελαίων και τον τουρισμό.
Πέντε κράτη με αρκτικές ακτές (ο Καναδάς, η Ρωσία, η αμερικανική Πολιτεία της Αλάσκα, η Νορβηγία και η Δανία) συγκεντρώνουν γεωλογικά δεδομένα για να διεκδικήσουν το υπέδαφος της περιοχής που υποκρύπτει μεγάλες ποσότητες πετρελαίου.
Οι πέντε χώρες άρχισαν να συγκρούονται για την εκμετάλλευση του υπεδάφους του Βόρειου Παγωμένου Ωκεανού αλλά στη σύνοδο της Γροιλανδίας τον περασμένο Μάιο αποφάσισαν να μοιράσουν ειρηνικά την πλουτοπαραγωγική υφαλοκρηπίδα σύμφωνα με επιστημονικά κριτήρια και με το διεθνή νόμο.
"Είναι πολύ πιθανό να μην υπάρχει πλέον πάγος στο Βόρειο Πόλο στα τέλη του καλοκαιριού, κάτι που εξηγείται από το γεγονός ότι ο πόλος είναι στο εξής καλυμμένος από ένα λεπτό στρώμα πάγου", εξήγησε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μαρκ Σερέζε, επιστήμονας στο αμερικανικό εθνικό κέντρο χιονιού και πάγου (Εθνικό Κέντρο Δεδομένων Χιονιού και Πάγου) στην Μπάουλντερ (Κολοράντο, δυτικές ΗΠΑ).
Εκτιμώντας ότι αυτή η πιθανότητα ανέρχεται στο 50%, ο επιστήμονας είπε πως "είναι πιθανό στα μέσα Σεπτεμβρίου τα ιστιοφόρα να μπορούν να ταξιδεύουν από την Αλάσκα στο Βόρειο Πόλο".
Το λιώσιμο των πάγων στο Βόρειο Πόλο "έχει ήδη συμβεί στην ιστορία της Γης, αλλά οπωσδήποτε όχι στους σύγχρονους χρόνους", πρόσθεσε.
"Αυτό που παρατηρήσαμε τα δέκα τελευταία χρόνια είναι πως υπάρχει μια τεράστια μείωση των αρκτικών πάγων, ιδίως τα τρία τελευταία χρόνια και πως αυτή η μακροχρόνια τάση θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα να μην υπάρχει πλέον πάγος το καλοκαίρι στον Αρκτικό Ωκεανό από τώρα έως το 2030", συνέχισε ο Μαρκ Σουρέζε. Έως πριν από μερικά χρόνια, αυτό το σενάριο αναμενόταν να συμβεί ανάμεσα στο 2050 και το 2100, είπε.
Στη διάρκεια του καλοκαιριού του 2007, το λιώσιμο των αρκτικών πάγων επέτρεψε να ανοιχθεί πλατύτερα το πέρασμα Βορράς-Δύση, μια ναυτική διαδρομή που συνδέει τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό περνώντας μέσα από τα αρκτικά νησιά του μεγάλου καναδικού βορρά.
"Από μία επιστημονική άποψη, ο Βόρειος Πόλος είναι ένα σημείο όπως ένα άλλο στην υδρόγειο, όμως το γεγονός ότι ο πάγος μπορεί να λιώσει πλήρως (ακόμη και για λίγο) έχει ένα ισχυρό συμβολικό νόημα στη λαϊκή φαντασία", είπε ο Μαρκ Σερέζε.
"Είναι δύσκολο να φανταστούμε το Βόρειο Πόλο χωρίς πάγο και μην ξεχνάτε πως ο Άγιος Βασίλης εκεί κατοικεί", είπε αστειευόμενος.
Όμως αυτό το φαινόμενο είναι "ακριβώς ένας άλλος δείκτης την εξαφάνισης της αρκτικής παγονησίδας"."Είμαι ωστόσο έκπληκτος" που αυτό μπορεί να συμβεί τόσο γρήγορα."Πριν από πέντε χρόνιαπου δεν θα μπορούσα ούτε καν να το φανταστώ", είπε ακόμη.
Στη διάρκεια του αρκτικού καλοκαιριού του 2007, η επιφάνεια της παγονησίδας στα μέσα Σεπτεμβρίου, στην πιο ισχυρή τήξη, ήταν η πιο λεπτή που μετρήθηκε ποτέ από δορυφόρους και πιθανότατα εδώ και έναν αιώνα, είπε ο Μαρκ Σερέζε.
Το περασμένο καλοκαίρι η παγονησίδα έλιωσε κατά 23% καταρρίπτοντας το προηγούμενο ρεκόρ που είχε καταγραφεί το 2005.
Φέτος "περιμένουμε τουλάχιστον μία απώλεια ισοδύναμη του καλοκαιριού του 2007 αν όχι μεγαλύτερη, αυτό θα εξαρτηθεί από τις μετεωρολογικές συνθήκες και ακόμη δεν γνωρίζουμε", σημείωσε ο ερευνητής.
Η περίοδος της τήξης των πάγων στην Αρκτική αρχίζει στα μέσα Ιουνίου, Ο πάγος φθάνει το ελάχιστο πάχος του στα μέσα Σεπτεμβρίου και το μέγιστο το χειμώνα στα μέσα Μαρτίου.
Η μείωση των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου αναμένεται να επιβραδύνει ελαφρά το φαινόμενο αλλά η ανατροπή θα πάρει πάρα πολύ καιρό, εκτίμησε.
Ωστόσο το λιώσιμο των αρκτικών πάγων έχει και τις καλές του πλευρές, Τα πλοία θα μπορούν να διέρχονται τακτικά από το πέρασμα Βορράς-Δύση, αποφεύγοντας έτσι μεγάλους γύρους από τη διώρυγα του Παναμά ή το Ακρωτήριο Χορν.
Επιπλέον, οι πάγοι του Αρκτικού Ωκεανού είναι πλούσιοι σε πετρέλαιο και χωρίς τον πάγο τα κοιτάσματα αυτά θα μπορούσαν να γίνουν άνετα προσβάσιμα, υπογραμμίζουν οι ειδικοί.
