Δημοσίευση
από zaxarias mytilinios » Σάβ 25 Ιαν 2020, 12:27
ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΦΟΡΜΟΛΗ
Κτηνιατρική χρήση φορμόλης στις ιχθυοκαλλιέργειες και το νομικό καθεστώς που την διέπει.
Η φορμαλδεΰδη είναι αποδεδειγμένα αντιβακτηριακή και αντιπαρασιτική ουσία, όταν εφαρμόζεται στις κατάλληλες συγκεντρώσεις. Η χρήση της φορμόλης (υδατικό διάλυμα της φορμαλδεΰδης) ως αντισηπτικό και κυρίως ως αντιπαρασιτικό φάρμακο για τα ψάρια της ιχθυοκαλλιέργειας, αφορά στη διενέργεια λουτρού (μπάνιου) των ψαριών στις ενδεδειγμένες συγκεντρώσεις φορμόλης μέσα στο νερό.
Η φορμόλη (υδατικό διάλυμα της αερίου φορμαλδεΰδης 37% w/w με 8-12% μεθανόλη σαν σταθεροποιητή) προστιθέμενη στο νερό εκτροφής, στις ενδεδειγμένες συγκεντρώσεις, είναι ασφαλής για τα ψάρια και αποτελεσματική αντισηπτική και παρασιτοκτόνος ουσία, δρώντας εναντίον βακτηρίων και πολλών ειδών ελμίνθων (σκουληκιών) και πρωτοζώων εξωπαρασίτων των ψαριών.
Τα ψάρια εκτροφής βρίσκονται, είτε σε δεξαμενές, είτε σε ιχθυοκλωβούς στη θάλασσα. Στην περίπτωση των κλωβών, όταν πρόκειται να εφαρμοστούν αντιπαρασιτικά λουτρά, τα ψάρια εγκλείονται/απομονώνονται σε αδιάβροχο σάκο. Η φορμόλη αραιώνεται πρώτα με νερό σε κουβά και μετά προστίθεται στη δεξαμενή των ψαριών ή στον σάκο.
Το βάρος των ψαριών καθορίζει και την αντοχή τους στην ποσότητα φορμόλης που θα προστεθεί στο νερό που κολυμπούν. Όσο μεγαλύτερα είναι τα προς θεραπεία ψάρια, τόσο ισχυρότερη συγκέντρωση φορμόλης μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια. Έτσι, ενώ για μικρά ψάρια, π.χ. βάρους 2g μπορεί η συγκέντρωση φορμόλης στο νερό να φτάσει στα 50ppm[1], σε ψάρια μεγαλύτερα από 50g μπορεί να ξεπεράσει και τα 200ppm (η συνήθης ασφαλής και αποτελεσματική θεραπευτική δόση που συνιστώ είναι 150ppm).
Παράδειγμα: Ψάρια μέσου βάρους 80g που εγκλείονται σε σάκο 50m3 θα απαιτήσουν 7,5kg φορμόλης να διαλυθεί στους 50 τόνους νερού στο οποίο κολυμπούν (150ppm).
Η διάρκεια του λουτρού είναι συνήθως μία ώρα. Ταυτόχρονα χορηγείται οξυγόνο στο νερό, αφού τα ψάρια έχουν απομονωθεί.
Προσοχή: Το δραστικό συστατικό της φορμόλης είναι η φορμαλδεΰδη. Οι παραπάνω δόσεις όμως αφορούν στη φορμόλη (δηλαδή στο υδατικό διάλυμα φορμαλδεΰδης 37%) και όχι στη φορμαλδεΰδη. Δηλαδή, συγκέντρωση 100ppm φορμόλης αντιστοιχεί σε 37ppm δραστικής φορμαλδεΰδης κ.ο.κ.
Σημειώνεται, ότι για τον παραπάνω θεραπευτικό σκοπό δεν υπάρχουν εναλλακτικές ασφαλείς μέθοδοι για τα ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας και η αραιωμένη φορμόλη χρησιμοποιείται στις ιχθυοκαλλιέργειες διεθνώς. Υπάρχουν κτηνιατρικά σκευάσματα φορμαλδεΰδης επίσημα επιτρεπτά για την ιχθυοκαλλιέργεια στις Η.Π.Α., τον Καναδά, την Αυστραλία. Στην Ευρώπη, κυκλοφορεί στην Ισπανία, στην Πορτογαλία και στην Γαλλία νομίμως αδειοδοτημένο για την ιχθυοκαλλιέργεια προϊόν φορμαλδεΰδης/φορμόλη με σχεδόν ταυτόσημη περιεκτικότητα φορμαλδεΰδης σε υδατικό διάλυμα (38%) με την κοινή βιομηχανική φορμόλη (37%). Το προϊόν αυτό επίκειται να εγκριθεί για χρήση και στις ιχθυοκαλλιέργειες στην Ελλάδα.
Η από του στόματος (μέσω της ιχθυοτροφής) χορήγηση άλλων αντιπαρασιτικών φαρμάκων, τα οποία χρησιμοποιούνται για την θεραπεία αντίστοιχων παθήσεων στα χερσαία αγροτικά ζώα, δεν έχει διερευνηθεί στα ψάρια, ούτε είναι νομοθετικά εγκεκριμένη για χρήση στα ψάρια.
Η φορμαλδεΰδη και τα “βιοκτόνα” σκευάσματά της απαγορεύτηκαν από την Ευρωπαϊκή νομοθεσία (Απόφαση της Επιτροπής 675 /8-11-2010) για χρήση ως συντηρητικά κατά τη μεταποίηση τροφίμων και ως απολυμαντικά χώρων και σκευών που σχετίζονται με τρόφιμα και ποτά.
Στη συνέχεια, απαγορεύτηκαν από την Ευρωπαϊκή αγορά (Απόφαση της Επιτροπής 391 /1-7-2012) προϊόντα που περιέχουν φορμαλδεΰδη και χρησιμοποιούνται ως “βιοκτόνα” για την ανθρώπινη υγιεινή και για την επεξεργασία του πόσιμου νερού.
Η χρήση φορμόλης ή προϊόντων που περιέχουν φορμαλδεΰδη και χρησιμοποιούνται για κτηνιατρικούς σκοπούς στη θεραπευτική των ζώων και ψαριών βρίσκεται σε διαδικασία επανεξέτασης σύμφωνα με τον Κανονισμό 528 /22-5-2012 και η όποια απόφαση θα τεθεί σε εφαρμογή από τον Σεπτέμβριο του 2013.
Συνεπώς η κτηνιατρική χρήση της φορμαλδεΰδης/φορμόλης στην ιχθυοκαλλιέργεια ήταν και παραμένει εφικτή στην Ευρωπαϊκή Ένωση και επί του παρόντος βρίσκεται υπό διαβούλευση (under assessment).
Παραμένει και αθροίζεται στους ιστούς η φορμαλδεΰδη;
Η φορμαλδεΰδη (δραστική ουσία της φορμόλης) δρα εξωτερικά, σκοτώνει βακτήρια και παράσιτα στο δέρμα και στο βραγχιακό επιθήλιο των ψαριών, και δεν αθροίζεται στους ιστούς των ψαριών, των μαλακίων και των οστρακοδέρμων, ούτε βιο-συσσωρεύεται στη σάρκα ή στο λίπος, διότι μεταβολίζεται γρήγορα. Λίγα λεπτά της ώρας μετά το πέρας της διαδικασίας του θεραπευτικού λουτρού, η εξωγενής φορμαλδεΰδη έχει αποδομηθεί.
Επίσης είναι ουσία αποικοδομήσιμη στο περιβάλλον (στον αέρα, στο νερό ή στο έδαφος).
Εκ των ανωτέρω συνάγεται, ότι η εξωγενής φορμαλδεΰδη, δεν παραμένει στους ιστούς. Άλλωστε, λουτρά φορμόλης στην πράξη δεν εφαρμόζονται σε ψάρια μεγάλα και έτοιμα προς αλίευση. Οι όποιες θεραπευτικές επεμβάσεις ενδείκνυνται να εφαρμόζονται από νωρίς, στα πρώιμα στάδια εκτροφής τους.
Φορμαλδεΰδη όμως παράγεται και μέσα στο σώμα –ενδογενής φορμαλδεΰδη– ως ενδιάμεσο προϊόν του μεταβολισμού, κυρίως των αμινοξέων και της σύνθεσης των πρωτεϊνών και των νουκλεϊνικών οξέων, κατά τη διάρκεια των φυσιολογικών κυτταρικών λειτουργιών των ζώων, αλλά και των ψαριών, των οστρακοδέρμων (γαρίδες, αστακοί) και των μαλακίων (αχιβάδες, μύδια, στρείδια, κλπ). Υπάρχει σε όλα τα ζώντα κύτταρα και ιστούς σε ανιχνεύσιμες ποσότητες.
Σχηματίζεται και μετά θάνατον (post mortem) από την δράση ενζύμων (ενζυμική αναγωγή του οξειδίου της τριμεθυλαμίνης σε φορμαλδεΰδη και διμεθυλαμίνη). Έτσι, μπορεί να ανιχνευθεί στα αλιεύματα φυσιολογικά σε ποσό 0,1 – 31,8 μg/g (ppm), ανάλογα με την φρεσκότητά τους. Αν δεν καταψυχθούν τα αλιεύματα, η σχηματιζόμενη φορμαλδεΰδη συνεχώς αποδομείται.
Για την φορμαλδεΰδη δεν καθορίζονται ανώτατα όρια καταλοίπων (maximum residue limits –MRLs) στα τρόφιμα ζωικής προέλευσης (Κανονισμός EE 37/2010), όπως για τις λοιπές δραστικές φαρμακευτικές ουσίες.
Η φορμαλδεΰδη διασπάται σε θερμοκρασίες 150οC και πάνω, οπότε, είτε η φυσιολογικά υπάρχουσα στους ιστούς των ζώων και ψαριών, ενδογενής φορμαλδεΰδη, είτε η εξωγενώς προερχόμενη, θα καταστραφεί κατά το μαγείρευμα.
Είναι η φορμαλδεΰδη καρκινογόνος;
Πρέπει να γνωρίζουμε ότι η φορμαλδεΰδη βρίσκεται σε μικρές ποσότητες στο περιβάλλον γύρω μας. Στη φύση, μακριά από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, η φορμαλδεΰδη προέρχεται από την φωτοχημική οξείδωση των υδρογονανθράκων στην ατμόσφαιρα, κυρίως του μεθανίου, που, εκτός από τις μεγάλης κλίμακας φυσικές εκλύσεις μέσω των ηφαιστειακών εκρήξεων και των δασικών πυρκαγιών, είναι το φυσικό προϊόν των ζωικών εκκρίσεων και της αποσύνθεσης της οργανικής ύλης. Παράγεται και εκλύεται από τα φυτά, τα μικροφύκη, το πλαγκτόν και τα βακτήρια.
Εκτός από τις βαρειές βιομηχανικές δραστηριότητες (π.χ. θερμοηλεκτρικά εργοστάσια, διυλιστήρια, βυρσοδεψεία, λιπάσματα), η κυριότερη πηγή φορμαλδεΰδης στον αέρα των πόλεων είναι οι μηχανές εσωτερικής καύσης (αυτοκίνητα)[2]. Προέρχεται όμως και από την καύση ξύλου(τζάκια), την καύση του πετρελαίου και αερίου (κουζίνες, καυστήρες), τις φορητές θερμάστρες κηροζίνης, τα φωτοτυπικά μηχανήματα, τον καπνό του τσιγάρου. Η φορμαλδεΰδη, είτε εκλύεται απ’ευθείας, είτε σχηματίζεται έμμεσα από την φωτοχημική οξείδωση των αέριων προϊόντων της καύσης.
Στο σπίτι γύρω μας βρίσκεται σχεδόν παντού. Στα αντισηπτικά και προϊόντα υγιεινής δέρματος και καλλυντικά, στα απορρυπαντικά και μαλακτικά ρούχων, καθαριστικά χαλιών και μοκετών, στα στιλβωτικά των παπουτσιών, στις κόλλες, τις ρητίνες, στις λάκες και το ξύλο των επίπλων (ιδίως νοβοπάν) και στα γυαλιστικά, στα υφάσματα, στα δερμάτινα, στο χαρτί, τις χαρτοπετσέτες, στα πλαστικά...
Μέσα στο χώρο του σπιτιού, εκτός από τον καπνό του τσιγάρου (ο καπνιστής εισπνέει κατά μέσο όρο 5-9 μg[3] φορμαλδεΰδης με κάθε «ρουφηξιά» και αν καπνίσει 20 τσιγάρα τη μέρα έχει εισπνεύσει 1mg[4] φορμαλδεΰδης), εισπνέουμε φορμαλδεΰδη από τις μπογιές όταν βάφουμε, από τα χαλιά (ένα καινούργιο χαλί ή μοκέτα εκλύει ανά τετραγωνικό μέτρο επιφάνειας 50-100μg φορμαλδεΰδης την ώρα).
Το δέρμα μας απορροφά φορμαλδεΰδη από τα βερνίκια των νυχιών. Τα σκληρυντικά νυχιών μπορεί να περιέχουν νόμιμα μέχρι 5% φορμαλδεΰδη. Τα αφρόλουτρα 0,5%, τα υγρά μωρομάντηλα 30-100μg/g, οι κρέμες χεριών και οι λοσιόν μαυρίσματος 0,1%. Το δέρμα απορροφά περίπου το 5% της περιεχόμενης φορμαλδεΰδης των καλλυντικών σε κάθε χρήση. Δηλαδή, 0,1mg φορμαλδεΰδης θα απορροφήσει το δέρμα των χεριών μετά από επάλειψη 2g καλλυντικής κρέμας...).
Στη γεωργία συμμετέχει στη σύνθεση πλήθους γεωργικών φαρμάκων και σαν συντηρητικό κατά την αποθήκευση των δημητριακών. Σε πολλές χώρες (π.χ. Η.Π.Α., Καναδάς) χρησιμοποιείται ως αντιβακτηριακός και αντιμυκητιακός παράγοντας, κατά την επεξεργασία των τροφίμων, με επιτρεπτό όριο τα 2ppm.
Ανιχνεύεται στα ζωικά (χερσαία) και φυτικά τρόφιμα, είτε ως ενδογενώς παραγόμενη, είτε ως εξωγενής από τις συσκευασίες και τις διαδικασίες μεταποίσης και συντήρησης των τροφίμων. Γάλα έχει βρεθεί να περιέχει 0,1μg/g, καπνιστό ζαμπόν 267μg/g, καφές 4-16μg/g, αλκοολούχα ποτά 1,7 μg/g, αναψυκτικά τύπου cola 8μg/g.
Η φορμαλδεΰδη δεν συσσωρεύεται στη φύση. Στον αέρα διασπάται γρήγορα με φωτόλυση και οξείδωση σε μυρμηκικό οξύ, μοριακό υδρογόνο και μονοξείδιο του άνθρακα, με τελικά προϊόντα νερό και διοξείδιο του άνθρακα[5] (ημιπερίοδος ζωής στον αέρα από 1,6 έως 19 ώρες, ανάλογα με το φώς). Στο νερό διαλύεται γρήγορα, αλλά είναι ασταθής και βιοαποδομείται σε 2-4 ημέρες, οπότε σπάνια βρίσκεται στο πόσιμο νερό, ή στα ποτάμια. Δεν παραμένει στο έδαφος, όπου εκτός από την μκροβιακή αποσύνθεσή της, αντιδρά με οργανικές ενώσεις και αποδομείται, είτε αερόβια, είτε αναερόβια (με ή χωρίς την παρουσία οξυγόνου) σε μυρμηκικό οξύ, νερό και διοξείδιο του άνθρακα σε 2-14 ημέρες. Δεν καθιζάνει στον θαλάσσιο βυθό.
Όταν την εισπνέουμε απορροφάται από τον βλεννογόνο της μύτης και των ανώτερων αναπνευστικών οδών. Μπορεί να απορροφηθεί επίσης με επαφή από το δέρμα. Σε όλες τις περιπτώσεις απορροφάται και διασπάται από τους ιστούς γύρω από τα σημεία επαφής.
Όλοι οι ιστοί του σώματος των ζώων και των ψαριών έχουν την δυνατότητα να αποδομήσουν την φορμαλδεΰδη με το ένζυμο διυδρογενάση (formaldehyde dehydrogenase –FDH) σε μη τοξικά προϊόντα/μεταβολίτες, το μυρμηκικό οξύ (συνώνυμα μεθανικό, φορμικό οξύ), που αποβάλλεται δια των ούρων με τη μορφή άλατος, π.χ. μυρμηκικό νάτριο και το διοξείδιο του άνθρακα, που αποβάλλεται με την αναπνοή.
Μελέτες σε πειραματόζωα έχουν δείξει ότι η φορμαλδεΰδη δεν προκαλεί προβλήματα ανάπτυξης των εμβρύων.
Συμπερασματικά, η φορμαλδεΰδη δημιουργείται, φυσικά ή τεχνητά και βρίσκεται παντού, αλλά αποδομείται όσο εύκολα δημιουργείται, οπότε δεν αποτελεί οικολογικό πρόβλημα. Υπάρχει δηλαδή, μία συνεχής διαδικασία εμπλουτισμού με φορμαλδεΰδη και διάσπασής της, χωρίς να υπάρχει τάση συσσώρευσης.
Ζούμε μαζί της χωρίς να το γνωρίζουμε. Την παράγουν και την χρησιμοποιούν τα κύτταρά μας, την εισπνέουμε καθημερινά και την απλώνουμε στο σώμα μας. Δυστυχώς, όμως το μόνο που ξέρουμε –και μας φοβίζει– είναι ότι η φορμόλη (το υδατικό διάλυμα της φορμαλδεΰδης) χρησιμοποιείται για την συντήρηση των πτωμάτων. Συνεπάγεται λοιπόν ότι δεν μπορεί παρά να είναι κάτι κακό, κάτι ξορκισμένο, που πρέπει να αποφεύγουμε.
Με ποιό τρόπο όμως η φορμαλδεΰδη ή το υδατικό διάλυμά της, η φορμόλη, μπορούν να μας βλάψουν;
Μόνο η πυκνή φορμαλδεΰδη/φορμόλη και εν γένει τα ισχυρά διαλύματά της όταν ξεπερνούν την ενδογενή ικανότητα των ιστών να την αποδομήσουν, είναι ερεθιστικά και καυστικά σε απ’ευθείας επαφή με το δέρμα, τα μάτια, τις αναπνευστικές οδούς και τον πεπτικό σωλήνα. Σε μικρές δόσεις/συγκεντρώσεις η φορμαλδεΰδη είναι ακίνδυνη. Πέρα από τα όρια αντοχής των ιστών γίνεται τοξική, αλλά η τοξικότητά της περιορίζεται στους ιστούς με τους οποίους έρχεται σε απ’ευθείας επαφή.
Σε περίπτωση επαφής με το δέρμα ή τα μάτια πρέπει να ακολουθεί σχολαστική πλύση με άφθονο νερό και σε περίπτωση κατάποσης άμεση πόση άφθονου νερού και γάλακτος, και αναζήτηση ιατρικής βοήθειας (πλύση στομάχου). Κατά τον χειρισμό της φορμόλης (μεταγγίσεις, διαλύσεις) πρέπει να λαμβάνονται όλα τα δέοντα μέτρα για την ασφάλεια των εργαζομένων, όπως γάντια, προστατευτικά γυαλιά, μάσκα.
Η καρκινογόνος δράση της φορμαλδεΰδης μελετήθηκε εργαστηριακά σε πειραματόζωα και σε ανθρώπους που έρχονται σε επαφή ή εισπνέουν καθημερινά υψηλές συγκεντρώσεις φορμαλδεΰδης (>0,75ppm) στον εργασιακό τους χώρο (occupational hazard). Ποντίκια που εκτέθηκαν δια βίου σε υψηλές συγκεντρώσεις φορμαλδεΰδης στον αέρα (>10ppm) εμφάνισαν καρκίνο της μύτης και των αεροφόρων οδών. Οι στατιστικές μελέτες καρκίνων σε ανθρώπους που εργάζονται σε επικίνδυνους χώρους είναι αντικρουόμενες.
Πειραματικά, η φορμαλδεΰδη εμφανίζει ασθενή γενοτοξικότητα σε κυτταρικό επίπεδο (αλλοιώσεις στο γενετικό υλικό –DNA), όμως μόνον όταν υπερβεί την ενδογενή ικανότητα μεταβολισμού και αποδόμησής της από τα κύτταρα (υψηλές και χρόνιες δόσεις) στους ιστούς στόχους της αρχικής επαφής, δηλαδή στις αεροφόρους οδούς και στο δέρμα. Πειράματα χρόνιας και έντονης έκθεσης του πεπτικού σωλήνα στη φορμαλδεΰδη μέσω της τροφής ή του νερού, έχουν γίνει σε πειραματόζωα και δεν απέδειξαν συσχέτιση με καρκινογενέσεις του πεπτικού συστήματος.
Με βάση τα πειραματικά δεδομένα, αλλά και από ευρείας κλίμακας διεθνείς στατιστικές έρευνες θανάτων από καρκίνο μεταξύ τάξεων επαγγελματιών, που έρχονται σε καθημερινή έντονη επαφή με την φορμαλδεΰδη, η Αμερικανική Υπηρεσία Περιβάλλοντος –U.S. Environmental Protection Agency (EPA) κατέληξε να θεωρεί την φορμαλδεΰδη ως πιθανή καρκινογόνο ουσία (probable human carcinogen) σε περιπτώσεις χρόνιας έκθεσης (εισπνοή, επαφή) και μόνο στα σημεία άμεσης επίδρασης (κυρίως ρινοφάρυγγας).
Αντίθετα, η Διεθνής Υπηρεσία για την Έρευνα του Καρκίνου (International Agency for Research on Cancer –IARC) έχει κατατάξει από το 2006 την φορμαλδεΰδη μεταξύ των καρκινογόνων ουσιών, αναφορικά με τους καρκίνους του αναπνευστικού συστήματος (ρινοφάρυγγα) από την εισπνοή της. Δεν συνηγορούν τα πειραματικά και στατιστικά δεδομένα υπέρ της καρκινογόνου δράσης της φορμαλδεΰδης λόγω πρόσληψης μέσω του πεπτικού συστήματος με τις τροφές ή/και το νερό.
Εν κατακλείδι, η συχνή επαφή με τη φορμαλδεΰδη σε μικρές –διαχειρίσιμες από τον οργανισμό μας– συγκεντρώσεις ή η σποραδική χρήση διαλυμάτων φορμόλης στον εργασιακό χώρο και μάλιστα με τα κατάλληλα μέτρα προστασίας, δεν αποτελεί, επί της ουσίας, κίνδυνο για την υγεία.
Παροδική έκθεση στην φορμαλδεΰδη στον αέρα σε συγκεντρώσεις μέχρι 3ppm (3,6mg/m3) και μέχρι 3 ώρες δεν προκαλεί κλινική υποβάθμιση της πνευμονικής λειτουργίας, ούτε μεταξύ ατόμων που πάσχουν από άσθμα.
Το ανεκτό από τον οργανισμό όριο “κατανάλωσης” φορμαλδεΰδης (NOAEL – No Observed Adverse Effect Level) με το νερό ή τις τροφές, δηλαδή το ανεκτό όριο εισόδου της στον πεπτικό σωλήνα, έχει καθοριστεί στα 2,6mg/λίτρο (2,6ppm). Η Αμερικανική Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος (Environmental Protection Agency) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) καθορίζουν ανώτατη ημερήσια δόση φορμαλδεΰδης από το στόμα (με τις τροφές) τα 0,2mg/kg σωματικού βάρους και την παρουσία της στο πόσιμο νερό μέχρι 0,9mg ανά λίτρο. Στον αέρα στο χώρο δουλειάς, το αποδεκτό όριο κατά τη διάρκεια του 8ώρου είναι 0,75-1ppm (0,9-1,2mg/m3).
Στην πράξη, είναι αδύνατο να αποφευχθεί τελείως η έκθεση στην φυσικά παραγόμενη (εξωγενή) φορμαλδεΰδη και ούτε είναι δυνατόν να υλοποιηθεί πλήρης απαγορευσή της από όλες τις βιομηχανικές δραστηριότητες και τα καταναλωτικά προϊόντα. Πριν οποιοδήποτε άλλο μέτρο, θα πρέπει να απαρνηθούμε τις μηχανές εσωτερικής καύσης και την παραγωγή ενέργειας με καύση υδρογονανθράκων και να ακολουθήσει το κλείσιμο των καπνοβιομηχανιών και η κατάργηση της καλλιέργειας καπνού.
Αφού η ουσία είναι υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις επικίνδυνη για την υγεία, αλλά και είναι αναντικατάστατη σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομικής ζωής, λογικότερο θα ήταν να τηρηθούν τα αποδεδειγμένα όρια ασφαλούς ανοχής κατά την εργασία, να αυστηροποιηθούν οι κανόνες χρήσης και να ορισθούν διαδικασίες απόρριψης στο περιβάλλον που να εξασφαλίζουν την ταχεία αποδόμησή της. Να καταργηθεί μόνον εκεί όπου υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις με “αθωότερα” υλικά.
Είναι οξύμωρο, να κρίνεται μία ουσία ως de facto καρκινογόνος και συγχρόνως να καθορίζονται ανεκτά όρια στο νερό, στις τροφές και στον αέρα και να διώκεται επιλεκτικά από συγκεκριμένες δραστηριότητες, των οποίων η ζημιογόνος επίδραση στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον είναι αμελητέα σε σύγκριση με άλλες.
Πολλές ουσίες-δηλητήρια, όταν είναι στις ενδεδειγμένες δόσεις και με ορθολογική χρήση, αποτελούν φάρμακα για τα ζώα και τον άνθρωπο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η τοξίνη του μικροοργανισμού Clostridium botulinum (τοξίνη της αλαντιάσεως), η οποία θεωρείται ως το ισχυρότερο γνωστό δηλητήριο επί της γης. Μικρή ποσότητα ( περίπου 1 kg ) από την τοξίνη αρκεί, για να εξολοθρεύσει ολόκληρο τον ανθρώπινο πληθυσμό. Όμως η τοξίνη αυτή έχει ευρείες ιατρικές εφαρμογές και το botox, στην αισθητική ιατρική, το γνωρίζει ο καθένας.
Η σωστή ενημέρωση του κόσμου είναι επιβεβλημένη, ώστε να μη χαθεί το μέτρο και να παύσουν οι ακραίες και αβάσιμες τοποθετήσεις που τρομοκρατούν και δεν διαφωτίζουν την κοινή γνώμη.
Οι παραπάνω θέσεις απηχούν, τόσο προσωπικές απόψεις, όσο και τις απόψεις πολλών διεθνών οργανισμών και επιστημόνων. Επισημαίνω, ότι δυστυχώς στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη κοινότητα, ξεσπούν και τροφοδοτούνται σκάνδαλα (ιατρικά, -βλέπε γρίππη, διατροφικά, κλπ.), τα οποία εξυπηρετούν συγκεκριμένα πολυεθνικά οικονομικά συμφέροντα.
Αφήνω στην κρίση του αναγνώστη να σκεφθεί τί προϊόν θα αντικαταστήσει την οικονομικά προσιτή φορμόλη στις ιχθυοκαλλιέργειες, στην περίπτωση που η ΕΕ την απαγορεύσει από την κτηνιατρική χρήση. Κατά την συνήθη τακτική των πολυεθνικών, ένα πανάκριβο σκεύασμα, πολύ λιγότερο μελετημένο, το οποίο θα προωθείται από κάποια μεγάλη φαρμακευτική εταιρεία, ως η σωτήρια λύση.
Πηγές πληροφόρησης (μπορούν να βρεθούν στο διαδίκτυο)
w Toxicological Profile for Formaldehyde. U.S. Department of Health and Human Services. Public Health Service. Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Atlanda, GA 3033 (Ιούλιος 1999), 468 σελίδες.
w Addendum to the Toxicological Profile for Formaldehyde. U.S. Department of Health and Human Services. Public Health Service. Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Atlanda, GA 3033 (Οκτώβριος 2010), 151 σελίδες.
w Fate of Water borne Therapeutic Agents and Associated Effects on Nitrifying Biofilters in Recirculating Aquaculture Systems. PhD thesis by Lars-Flemming Pedersen (2009). National Inst, of Aquatic Resources, DTU Aqua, Dept. of Biotechnology, Chemistry and Environmental Engineering, Aalborg Univ., Denmark.
w An overview of the treatments for parasitic disease in Mediterranean Aquaculture.
F. Athanassopoulou, I.S. Pappas, K. Bitchava (2009). Options Mediterraneennes, A/ no. 86, pp. 65-83.
w Environmental Aspects of Drug and Chemical Use in Aquaculture: An overview.
D.G. Douet, H. Le Bris, E. Giraud (2009). Options Mediterraneennes, A/ no. 86, pp. 105-126.
w Use of Formalin to Control Fish Parasites. Ruth Francis-Floyd (1996). Institute of Food and Agricultural Sciences. University of Florida.
w Concise International Chemical Assessment Document 40. Formaldehyde. World Health Organization. Geneva, 2002, pp. 81. Prepared by Environment Canada, Ottawa, within the framework of the Inter-Organization Programme for the Sound Management of Chemicals (IOMC).
w IARC Press Release No 153, 15 June 2004. International Agency for Research on Cancer (IARC).
w IARC Monograph 88-6. Formaldehyde. 2006. International Agency for Research on Cancer (IARC).
w IARC Monograph 100F-29. Formaldehyde. 2012. International Agency for Research on Cancer (IARC).
w Air Quality Guidelines – Formaldehyde (2nd Edition 2001). WHO Regional Office for Europe. Copenhagen, Denmark.
w Formaldehyde Toxicological Overview (2008). UK Health Protection Agency
w Formaldehyde and Cancer Risk. Fact Sheet (2011). US National Cancer Institute (NCI).
w Formaldehyde. Priority Existing Chemical Assessment Report No. 28 (Nov. 2006). Australian Government Department of Health and Ageing. National Industrial Chemicals Notification and Assessment Scheme (NICNAS).
) και ασέ το δάσος, ασέ τους κατοίκους να πάθουν καρκίνο, και αν πάθει ζημιά και ο τουρισμός από τον υδροφόρο δεν τρέχει και τίποτα... από αυτή την ιστορία μόνο καλό πιστεύω να βγει και να ασχοληθεί ο κόσμος με το τι τρώει, από που κ.τλ.
