SystemFreaks™
Δακτύλιος Παχυσαρκίας
Η μόνιμη και ριζική αντιμετώπιση
Η μόνιμη και ριζική αντιμετώπιση
Η παχυσαρκία τείνει να εξελιχθεί σε ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του δυτικού κόσμου. Η εξάπλωση της παχυσαρκίας δεν εξαρτάται μόνο από την ποσότητα της τροφής που καταναλώνουμε, άλλα κυρίως από την ποιότητα και τον τρόπο ζωής μας. Μπορεί να παρουσιαστεί σε άτομα κάθε ηλικίας και φύλου και μειώνει σημαντικά την ποιότητα και τη διάρκεια της ζωής.
Κάθε χρόνο, η παχυσαρκία προκαλεί το θάνατο σε χιλιάδες ανθρώπους. Στις Η.Π.Α. καταγράφονται τουλάχιστον 300.000 θάνατοι ετησίως. Οφείλεται σε κληρονομικούς, περιβαλλοντικούς και ψυχολογικούς παράγοντες. Έχει διαπιστωθεί ότι υπάρχει γενετική προδιάθεση για παχυσαρκία. Σε μία οικογένεια, συχνά περισσότερα από ένα μέλη παρουσιάζουν τη νόσο.
Οι άνθρωποι που πάσχουν από παχυσαρκία αντιμετωπίζουν καθημερινά την αποδοκιμασία των συνανθρώπων τους. Η σύγχρονη έμφαση στο αθλητικό, λεπτό και νεανικό σώμα έχει καθορίσει σε μεγάλο βαθμό όχι μόνο το τι θεωρούμε «όμορφο» και αποδεκτό, αλλά και τα μεγέθη των ρούχων, αντικειμένων κλπ., που είναι διαθέσιμα στην αγορά. Η παχυσαρκία δεν κρύβεται. Έτσι οι παχύσαρκοι άνθρωποι αποτελούν μία περιθωριοποιημένη μειονότητα.
Επισκεφτήκαμε στην Θεσσαλονίκη το γενικό χειρουργό κ. Νικόλαο Σύκα στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο και του θέσαμε κάποιες ερωτήσεις σχετικά με την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας με το δακτύλιο παχυσαρκίας.
1. Τι είναι ο δακτύλιος παχυσαρκίας
Ο ρυθμιζόμενος γαστρικός δακτύλιος είναι φτιαγμένος από σιλικόνη και τοποθετείται λαπαροσκοπικά στο πάνω μέρος του στομάχου. Δίνει στο στομάχι ένα σχήμα κλεψύδρας, όπου το πάνω τμήμα είναι μικρό σε μέγεθος, γεμίζει εύκολα με μικρή ποσότητα τροφής και προκαλεί το αίσθημα κορεσμού. Το μέγεθος της διόδου μεταξύ των δυο τμημάτων μπορεί να ρυθμιστεί μέσω μιας βαλβίδας που τοποθετείται κάτω από το δέρμα. Η ρύθμιση γίνεται ανάλογα με το ρυθμό απώλειας κιλών. Ο επιθυμητός ρυθμός είναι 3-4 κιλά το μήνα. Ο δακτύλιος είναι μια μόνιμη περιοριστική τεχνική η οποία ελαττώνει την πρόσληψη της τροφής, κατά συνέπεια τον αριθμό των θερμίδων, με αποτέλεσμα την απώλεια βάρους.
2. Πότε είναι απαραίτητο να τοποθετηθεί
Η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας μπορεί να γίνει είτε με συντηρητικές, μη επεμβατικές μεθόδους, είτε με επεμβατικές. Οι περισσότερες συντηρητικές μέθοδοι βασίζονται στο συνδυασμό δίαιτας(τροποποίηση διαιτολογικών συνηθειών), φαρμάκων, τροποποίησης της συμπεριφοράς και συχνής άσκησης. Εφόσον αποτύχουν επανειλημμένα οι συντηρητικοί τρόποι αντιμετώπισης τότε ο παχύσαρκος ασθενής θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με κάποια από τις επεμβατικές μεθόδους όπως ο γαστρικός δακτύλιος. Η χειρουργική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας εφαρμόζεται στην πολύ σοβαρή νοσογόνο παχυσαρκία όπου ο Δείκτης Μάζας Σώματος (Body Mass Index, BMI) ξεπερνά το 35-40. Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) είναι το πηλίκο του βάρους του ατόμου δια του ύψους του στο τετράγωνο. Έτσι εάν κάποιος ζυγίζει 100 κιλά και έχει ύψος 2 μέτρα ο ΔΜΣ (ΒΜΙ) είναι 100/22=25. Με βάση το ΔΜΣ ένα άτομο θεωρείται:
φυσιολογικού βάρους ΔΜΣ 18.5-24.9
υπέρβαρο ΔΜΣ 25-29.9
παχύσαρκο ΔΜΣ 30-30.9
νοσογόνα παχύσαρκο ΔΜΣ 40-40.9
σούπερ νοσογόνα παχύσαρκο ΔΜΣ μεγαλύτερος του 50
3. Μετά την επέμβαση υπάρχει ειδικό πρόγραμμα διατροφής
Μετά την επέμβαση ακολουθείται ειδικό πρόγραμμα διατροφής για δυο εβδομάδες περίπου, με μαλακές και υγρές τροφές ώστε να συνηθίσει το άτομο τη νέα χωρητικότητα του στομάχου. Στη συνέχεια μπορεί να τρώει όλες τις τροφές- απλώς πρέπει να μασάει καλά και να τρώει αργά. Αν νοιώσει κορεσμό και προσπαθήσει να φάει περισσότερο, τότε θα κάνει εμετό, όπως συμβαίνει και χωρίς την τοποθέτηση δακτυλίου. Μετά την τοποθέτηση δακτυλίου τα περισσότερα άτομα έχουν απόλυτη επιτυχία και χάνουν τα παραπάνω κιλά τους σε μόνιμη βάση. Ένα μικρότερο ποσοστό παρουσιάζει σχετική επιτυχία και χάνει μέρος των επιπλέον κιλών. Αυτό το ποσοστό είναι κυρίως οι ασθενείς που έχουν χαμηλές καύσεις ή προσλαμβάνουν υγρές τροφές υψηλής θερμιδικής αξίας(αλκοόλ, σαντιγύ, σοκολάτα, παγωτό). Χρειάζεται λοιπόν προσοχή στις διατροφικές συνήθειες και αύξηση της κίνησης, ώστε η επιτυχία να είναι απόλυτη.
4. Πόσο επικίνδυνη μπορεί να είναι μια τέτοια επέμβαση
Ο δακτύλιος τοποθετείται λαπαροσκοπικά και έτσι δεν υπάρχει ανάγκη να γίνει μεγάλη τομή. Η επέμβαση γίνεται με γενική νάρκωση και διαρκεί 1-1.5 ώρα περίπου. Η βαρύτητα και ο κίνδυνος της επέμβασης είναι περίπου ίδια με μια επέμβαση πολύ συνηθισμένη, όπως η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή
5. Δίνει λύση σε όλες τις μορφές της παχυσαρκίας
Με το γαστρικός δακτύλιο μπορούν να αντιμετωπιστούν όλοι οι ασθενείς που πάσχουν από παχυσαρκία. Μετά την τοποθέτηση δακτυλίου τα περισσότερα άτομα έχουν απόλυτη επιτυχία και χάνουν τα παραπάνω κιλά τους σε μόνιμη βάση. Ένα μικρότερο ποσοστό παρουσιάζει σχετική επιτυχία και χάνει μέρος των επιπλέον κιλών. Αυτό το ποσοστό είναι κυρίως οι ασθενείς που έχουν χαμηλές καύσεις ή προσλαμβάνουν υγρές τροφές υψηλής θερμιδικής αξίας (αλκοόλ, σαντιγύ, σοκολάτα, παγωτό). Χρειάζεται λοιπόν προσοχή στις διατροφικές συνήθειες και αύξηση της κίνησης, ώστε η επιτυχία να είναι απόλυτη.
6. Ο δακτύλιος είναι το απόλυτο όπλο κατά της παχυσαρκίας, ή υπάρχουν και άλλες λύσεις
Υπάρχουν και άλλες επεμβατικές μέθοδοι όπως η γαστρική παράκαμψη, η σωληνοποίηση του στομάχου και η χολοπαγκρεατική παράκαμψη. Όλες οι προαναφερθείσες μέθοδοι είναι ακρωτηριαστικές για το στομάχι αφού κόβεται τμήμα αυτού. Επιπλέον διαρκούν περισσότερη ώρα, ο ασθενής χρειάζεται να μείνει για αρκετές ημέρες στο νοσοκομείο και οι κίνδυνοι από την επέμβαση είναι αυξημένοι. Η δε απώλεια βάρους είναι συγκρίσιμη με αυτή του γαστρικού δακτυλίου εφόσον οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε τοποθέτηση γαστρικού δακτυλίου ακολουθούν τις οδηγίες και παρακολουθούνται συστηματικά.
7. Υπάρχουν επιπλοκές
Ο δακτύλιος παχυσαρκίας, όταν γίνεται σε εξειδικευμένο κέντρο για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, είναι μια επέμβαση χαμηλής νοσηρότητας και ιδιαίτερα αποτελεσματική. Στη διάρκεια της επέμβασης δεν παρατηρείται κάποιο πρόβλημα και όλοι οι ασθενείς εξέρχονται από το νοσοκομείο 24 ώρες μετά την επέμβαση. Στη συνέχεια, μεγάλη σημασία για την αποφυγή επιπλοκών έχει η συμμόρφωση του ασθενούς με τις οδηγίες. Εάν κάποιος τρώει γρήγορα, λαίμαργα, χωρίς να μασήσει καλά το φαγητό υπάρχει πιθανότητα να προκληθεί εμετός. Ο εμετός μπορεί να προκαλέσει πόνο και όταν γίνεται συχνά μπορεί να οδηγήσει σε διολίσθηση του δακτυλίου. Στην περίπτωση αυτή χρειάζεται δεύτερη επέμβαση για να διορθωθεί η θέση του δακτυλίου. Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις είναι δυνατόν ο δακτύλιος να επιμολυνθεί ή να προκαλέσει διάβρωση του στομάχου. Και στις δυο περιπτώσεις ο δακτύλιος αφαιρείται και επανατοποθετείται 3-4 μήνες αργότερα.
8. Τα ταμεία δικαιολογούν την επέμβαση
Τα περισσότερα ταμεία δικαιολογούν τα έξοδα για το γαστρικό δακτύλιο. Οι ασθενείς επιβαρύνονται τα έξοδα νοσηλείας και τις αμοιβές γιατρών.
Νίκη Βενιέρη
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΥΚΑΣ, FRCS(Ed)
Διδάκτωρ του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
ΓΕΝΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ
Απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτέλειου Παν. Θεσσαλονίκης (1988). Το μεγαλύτερο τμήμα της ειδικότητας του στη Γενική Χειρουργική πραγματοποιήθηκε στη Μεγάλη Βρετανία και το υπόλοιπο τμήμα στο Νοσοκομείο Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης. Τίτλος ειδικότητας το Νοέμβριο 1999.
Στη συνέχεια επιστημονικός συνεργάτης στη Χειρουργική Κλινική Μεταμοσχεύσεων του Ιπποκράτειου Νοσ. Θεσσαλονίκης και επιμελητής (Registrar) στο τμήμα μεταμοσχεύσεων του Νοσοκομείου Manchester Royal Infirmary, Manchester, UK.
Από το Σεπτέμβριο 2000 εργάζεται ως Χειρουργός στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο Θεσσαλονίκης.
Το Φεβρουάριο 2003 και για διάστημα 2 μηνών εκπαιδεύτηκε στο ενδορθικό και λαπαροσκοπικό υπερηχογράφημα καθώς και στη σταδιοποίηση και αντιμετώπιση των όγκων του πεπτικού στο τμήμα Χειρουργικής Ογκολογίας Robert Roessle Klinik, Berlin, Germany.
Τα τελευταία 3 χρόνια ασχολείται αποκλειστικά με τη χειρουργική παχυσαρκίας με επιστημονική συμμετοχή σε παγκόσμια και πανευρωπαϊκά συνέδρια τα τελευταία 2 χρόνια.
Τον Ιούνιο 2003 έγινε δεκτή από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο η Διδακτορική Διατριβή με θέμα ¨Η επίδραση του ανοσοκατασταλτικού mycophenolate mofetil στις αναστομώσεις του εντέρου" και τον Οκτώβριο 2003 αναγορεύθηκα διδάκτωρ του ΑΠΘ.
Στις επιστημονικές ανακοινώσεις συμπεριλαμβάνονται 15 δημοσιεύσεις σε Ελληνικά περιοδικά, 31 ανακοινώσεις σε Ελληνικά Συνέδρια, 8 δημοσιεύσεις σε ξένα περιοδικά και 14 ανακοινώσεις σε διεθνή συνέδρια. Συμμετείχε ως συγγραφέας σε 2 βιβλία.
