Περί τελειότητος..

Ξένη Πεζογραφία

Μια μέρα ο Σανγκ-σο θέλησε να επισκεφτεί ξανά το εργαστήρι κεραμικής, πριν πάει στην αίθουσα καλλιγραφίας. Επιθυμούσε να δει για μια ακόμη φορά τη δουλειά των αγγειοπλαστών, τις ανάλαφρες κινήσεις τους. Όταν μπήκε στο ευρύχωρο δωμάτιο, μυρωδιές υγρού καολίνη πλανιόνταν στον αέρα.
Έμεινε πολλή ώρα να παρακολουθεί ό,τι έκαναν, χωρίς να μιλάει, κρατώντας την ανάσα του. Δεν ήθελε με κανέναν τρόπο να τους ενοχλήσει.
Παρατηρούσε με μεγάλη προσοχή τις κινήσεις ενός μικρόσωμου ξερακιανού άντρα σε προχωρημένη ηλικία. Πότε πότε ο γέροντας στρεφόταν προς το μέρος του και ένα χαμόγελο φώτιζε το σκαμμένο από το χρόνο πρόσωπό του. Κουνούσε το κεφάλι του σιωπηλά. Ο Σανγκ-σο είχε μαγευτεί από την ακρίβεια με την οποία εκτελούσε καθεμία από τις κινήσεις του. Τον είδε να ολοκληρώνει ένα μικρό φλυτζάνι ίδιου μεγέθους με εκείνο που είχε κρατήσει στα χέρια του στην πρώτη του επίσκεψη.
Ο γέροντας κράτησε το αντικείμενο ανάμεσα στο δάκτυλά του και το γύρισε απ’ όλες τις μεριές για να το εξετάσει. Το φλυτζάνι ήταν άψογο σε όλα τα σημεία, στρογγυλό και λείο, όπως έπρεπε. Έπειτα πήρε ένα άλλο εργαλείο και χάραξε μια μικρή γραμμή μέσα στο κεραμικό, στη μία του πλευρά. Η κίνησή του ήταν προσεκτική και γεμάτη σιγουριά.Ο Σανγκ-σο εξεπλάγη.
-Μου επιτρέπετε, δάσκαλε, να σας κάνω μία ερώτηση;
-Ναι, βέβαια…
-Για ποιο λόγο κάνατε αυτό το σημάδι πάνω στο φλυτζάνι; Δε σας άρεσε η όψη που είχε πριν; Εμένα μου φαινόταν άψογο.
-Σε τί μας χρησιμεύει η τελειότητα; Απάντησε ήρεμα ο ηλικιωμένος άντρας. Η τελειότητα είναι επίπεδη και χωρίς ιδιαίτερο ενδιαφέρον, χωρίς καμία ένταση.
-Χωρίς ενδιαφέρον είπατε;
Ο ηλικιωμένος άντρας χαμογέλασε. Συνέχισε να επεξεργάζεται το μικρό φλυτζάνι.
-Η τελειότητα είναι ψυχρή, παγωμένη.. Είναι σαν ένα όνειρο που επαναλαμβάνεται επ’ άπειρον χωρίς να αλλάζει.
-Μα κάθε δάσκαλος δεν επιδιώκει την τελειότητα;
-Ναι, ναι .. την επιδιώκει. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Την επιδιώκει.
-Μα εσείς την αγγίξατε.. Εκείνο εκεί το φλυτζάνι.. πριν να το..
-Πριν να ανατυπώσω πάνω του μια κίνηση;
Ο Σανγκ-σο σώπασε. Προσπαθούσε να καταλάβει τι του έλεγε ο ηλικιωμένος άντρας. Εκείνος τον παρατηρούσε με την άκρη του ματιού του. Ακούμπησε προσεκτικά το κεραμικό πάνω στο τραπέζι.
-Ακολουθήστε με, είπε στον νεαρό άντρα.
Και απομακρύνθηκε με μακρόσυρτο βήμα.
-Ο άνθρωπος ζει, χαράζει ένα δρόμο με τα βήματά του, του εξήγησε, μερικές φορές κάνει λάθος, χάνεται, άλλες φορές πάλι βρίσκει αυτό που έψαχνε, δεν έχει και μεγάλη σημασία.. η μοίρα του είναι να προχωράει πάντα μπροστά. Ο άνθρωπος, βλέπετε, είναι ιδιαίτερα παράξενος: Διαρκώς επιδιώκει κάτι άλλο απ’ αυτό που ήδη έχει. Ολόκληρη η ζωή του είναι συνυφασμένη με αυτή την κίνηση.
Άρπαξε δύο φλυτζάνια που ήταν τοποθετημένα πάνω σ’ ένα ράφι στον τοίχο. Το ένα ήταν όμορφο, άψογο. Οι αποχρώσεις του σκούρου μπλε χρώματός του είχαν ένα σπάνιο βάθος.
-Πάρτε τα και τα δύο.
Ο Σανγκ-σο πήρε τα φλυτζάνια, ένα σε κάθε χέρι του. Αναγνώρισε το δεύτερο, αυτό που είχε ήδη κρατήσει με τις σκούρες και τις πορφυρές αποχρώσεις. Το μικρό σημάδι ήταν ακόμη στο χείλος του.
Ο Σανγκ-σο κοίταξε και τα δύο φλυτζάνια, το ένα μετά το άλλο. Το μπλε ήταν υπέροχο, αλλά ύστερα από μια στιγμή του φάνηκε ότι δεν είχε καμία αξία, ότι δεν είχε τίποτα που να μπορεί να τραβήξει την προσοχή του πέρα από την ίδια την τελειότητά του. Αντίθετα, το άλλο βρήκε αμέσως τη θέση του στη χούφτα του, σαν να ήταν ένας φίλος του. Έτριψε με το δάχτυλό του τη μικρή χαρακιά και χάρηκε που ξαναβρήκε αυτή τη μικροσκοπική προεξοχή που το καθιστούσε μοναδικό και ξεχωριστό.-Λοιπόν; Τι έχετε να πείτε τώρα; Ρώτησε ο ηλικιωμένος άντρας παρατηρώντας τον.
-Η κίνηση… αυτή η μικρή ατέλεια με ελκύει περισσότερο, μουρμούρισε ο Σανγκ-σο.
-Όντως.. η τελειότητα δε μας ενδιαφέρει τόσο όσο αυτό, έτσι δεν είναι; Σ’ αυτή τη γη ό,τι προτιμάμε δεν είναι το ίδιο με ό,τι αγαπάμε…
-Όχι, δεν είναι το ίδιο με ό,τι αγαπάμε, επανέλαβε αργά ο Σανγκ-σο.
Σκεφτόταν και πάλι την εκπαίδευσή του, τους δασκάλους του. Ήθελαν να με κάνουν έναν άντρα ανάγλυφο, χωρίς καμιά προεξοχή, είπε στον εαυτό του. Χωρίς τίποτε απ’ όπου να μπορεί να πιαστεί η ζωή. Κάποιον που δε θα έπρεπε να γνωρίζει το φόβο, που δε θα μπορούσε να ακολουθήσει την καρδιά του. Απολιθωμένο, κατά κάποιο τρόπο νεκρό.

Ο αγγελιαφόρος του Αυτοκράτορα, ΚΑΡΙΝ ΝΑΟΥΡΙ, εκδρόσεις Κέδρος