Πόση οικολογία μπορεί να αντέξει ένας άνθρωπος;

Nα που το περιβάλλον έγινε μόδα και ξαφνικά αρχίσαμε να βομβαρδιζόμαστε από το διαφημιστικό τρίπτυχο «γαλήνιο τοπίο - γάργαρα νερά - γλυκερή μουσική», είτε μιλάμε για κουφώματα αλουμινίου είτε για βάρβαρα 4x4 είτε για αλυσίδες σούπερ μάρκετ είτε για λάδια μηχανής.

Στο εξωτερικό, το φαινόμενο είναι γνωστό και έχει αποκτήσει και όνομα: greenwashing (κάτι σαν οικολογικό brainwashing). Ο όρος περιγράφει την προσπάθεια κάποιων επιχειρήσεων είτε να «πουλήσουν» ένα δήθεν φιλοπεριβαλλοντικό εταιρικό προφίλ είτε να προωθήσουν τα προϊόντα τους, υπερβάλλοντας όσον αφορά τα «πράσινα» χαρακτηριστικά τους. Μόνο που σιγά σιγά η τακτική αυτή γυρίζει μπούμερανγκ. Σε πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ σε προϊόντα που προέβαλλαν διάφορους φιλοπεριβαλλοντικούς ισχυρισμούς, προέκυψε ότι μόνο σε μία από τις... χίλιες περιπτώσεις επρόκειτο πράγματι για ένα φιλικό στο περιβάλλον προϊόν. Η συνηθέστερη παγίδα για τους καταναλωτές είναι η προβολή τού ενός και μοναδικού «οικολογικού» χαρακτηριστικού των προϊόντων (π.χ., δεν περιέχει τοξικά, είναι ανακυκλώσιμα, εξοικονομεί ενέργεια), αποκρύπτοντας τη συνολική εικόνα που τις περισσότερες φορές είναι μάλλον γκρίζα αντί για πράσινη. Η είδηση μεταδόθηκε αστραπιαία και σήμερα οι καταναλωτές στις ΗΠΑ ξέρουν να εντοπίζουν τα κρούσματα greenwashing από τα πρώτα κιόλας διαφημιστικά πλάνα.

Στην Ελλάδα, ίσως δεν υπάρχει πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα από γνωστή βιομηχανία που από τη μία διαφημίζει τις προσπάθειές της για διάσωση του οικοσυστήματος (τα δάση συγκεκριμένα) και από την άλλη ρυπαίνει με εξασθενές χρώμιο τον Ασωπό και το νερό των Οινοφύτων.

Δεν είναι αρνητικό οι εταιρείες να προβάλλουν τα οικολογικά χαρακτηριστικά των προϊόντων τους εφόσον αυτά υπάρχουν. Το νοιάξιμο των επιχειρήσεων για το περιβάλλον και η έμπρακτη απόδειξή του με την αλλαγή παραγωγικών μοντέλων είναι κάτι που οι επιχειρήσεις θα έπρεπε -και δικαιούνται- να προβάλλουν. Το θέμα είναι να μην το κάνουν ως lifestyle. Δεν είναι κακό που το περιβάλλον άρχισε να «πουλάει». Οι όμορφες εικόνες και τα πετυχημένα σλόγκαν όμως δεν αρκούν.

Λίνα Γιάνναρου

http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_arti ... 08_1287322