SystemFreaks™
Η θέση του ρήματος στα Γερμανικά δεν είναι πάντα η ίδια: αναλόγως του είδους των τύπων προτάσεων έχουμε το ρήμα στη πρώτη θέση (Verb – Erst), σε περιπτώσεις ευθειών ερωτήσεων ολικής αγνοίας, το ρήμα στη δεύτερη θέση (Verb – Zweit), σε περιπτώσεις κύριων προτάσεων κρίσεως ή εγκιβωτισμένων V2 συμπληρωμάτων και τέλος το ρήμα στη τελευταία θέση, σε περιπτώσεις προτάσεων δευτερευουσών (ειδική, αιτιολογική, πλάγια ερώτηση κτλ.).
Παριστάνοντας σε δένδρο τις μετακινήσεις που συντελούνται, προκειμένου να μας δώσουν την καθεμία από τις παραπάνω δομές, παρατηρούμε ότι το Ρήμα γεννιέται πάντα στο ΙΡ και μετακινείται στο CP, μόνο όταν δεν είναι καλυμμένη η κεφαλή C (βλ. παρακάτω πιο αναλυτικά).
Οι διαφορετικές θέσεις του ρήματος επιτυγχάνονται λοιπόν με τις μετακινήσεις. Πριν προχωρήσουμε στις θεωρίες για την διαδικασία παραγωγής του V2, πρέπει να αντιμετωπίσουμε δυο προβλήματα. Το πρώτο έχει να κάνει με την επιλογή μοντέλου. Ο παραδοσιακός κανόνας S΄ COMP S δεν μπορεί να είναι επαρκής για την ανάλυσή μας, γιατί από τον κανόνα λείπει μια θέση στο COMP, όπου θα μετακινηθεί ένα [ w] στοιχείο (ευθ. ερώτ.). Και η θεωρία του χ΄ τονούμενου (1986) δεν είναι επαρκής, γιατί ακριβώς υπάρχει μια θέση στο COMP περιττή, όταν δεν εφαρμοστεί η V2 στρατηγική (Grewendorf 1988: σ. 215).
Το δεύτερο πρόβλημα έχει να κάνει με τον περιορισμό της αρχής διατήρησης της δομής, σύμφωνα με την οποία κεφαλές πρέπει να μετακινούνται σε θέση κεφαλής και φράσεις σε θέση φράσης (Grewendorf 1988: σ. 214). Η επαρκέστερη θεωρία θα πρέπει να προβλέπει το σημείο, στο οποίο θα καταλήξει η μετακίνηση, κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μην παραβιάζεται η αρχή διατήρησης της δομής.
2α. Άποψη του Chomsky (1981)
Η θεωρία του Chomsky (1981) περιλαμβάνει δύο θέσεις για το COMP στοιχεία, η άλλη για τα στοιχεία που γεννιούνται στη βάση, και τα στοιχεία αυτά είναι [+w] στοιχεία σαν το w h e t h e r είτε [-w] στοιχεία σαν το t h a t.
Οι δύο θέσεις στο COMP είναι λοιπόν τα σημεία, στα οποία καταλήγουν οι μετακινήσεις και επιπλέον έχουμε μια θέση στο COMP, όπου γεννιούνται τα στοιχεία t h a t, w h e t h e r, f o r.
Η θεωρία έχει να αντιμετωπίσει δύο προβλήματα. Το πρώτο είναι η παραβίαση της αρχής διατήρησης της δομής, για την οποία μιλήσαμε παραπάνω. Αυτό συμβαίνει, μόνο όταν έχουμε μετακίνηση στη θέση COMP.
(1) Who did you meet?
To who βρίσκεται σε θέση χαρακτηριστική στο COMP που σαφώς διαφέρει από προτάσεις, όπως στο
(2) I know who is it.
που βρίσκεται σε θέση κεφαλής COMP.
Το πρώτο είναι η “υπεργενίκευση” που έχει να αντιμετωπίσει (Grewendorf 1988: σελ. 216). Η θεωρία επιτρέπει την παραγωγή προτάσεων με καλυμμένη τη θέση COMP από δύο στοιχεία
(3) the man[S [ COMP whoi that] [you meet ti] ]
Το δεύτερο είναι η αρχή διατήρησης της δομής (Grewendorf 1988: σελ. 216), για την οποία μιλήσαμε πιο πάνω. Παραβίαση έχουμε μόνον όταν μετακινηθεί στοιχείο στη θέση COMP.
Στην πρόταση (4) το who μετακινείται στη θέση COMP κατά παραβίαση της αρχής διατήρησης της δομής.
(4) who did you meet?
Στα Γερμανικά ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι στις περιπτώσεις ερωτηματικών προτάσεων, αλλά και άλλων δευτερευουσών προτάσεων έχουμε διαφορετική θέση του ρήματος, που εξαρτάται από την παρουσία ή μη κεφαλής COMP. Από μια τέτοια διαπίστωση προκύπτει το λεγόμενο “δίλημμα της Reiss”.
2β. Το δίλημμα της Reiss
Το δίλημμα που τίθεται είναι πώς μπορεί να διατηρηθεί η ίδια συντακτική θέση για το w – στοιχείο στις ερωτηματικές (ευθείες και πλάγιες) προτάσεις (Grewendorf 1988: σελ. 217). Βλέπουμε ότι στις πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις το w – στοιχείο συμπεριφέρεται σαν κεφαλή COMP, απωθώντας το ρήμα στο τέλος της πρότασης και προκαλώντας με αυτόν τον τρόπο Verb – End δομή. Στις ευθείες ωστόσο ερωτήσεις παρατηρούμε ότι το w – στοιχείο είναι σε θέση χαρακτηριστική στο COMP. Πώς μπορούν να ενοποιηθούν τα δυο αυτά σε μια συντακτική αρχή; Αν το w – στοιχείο είναι πράγματι προσάρτημα, τότε γιατί το ρήμα δεν μετακινείται στη θέση κεφαλής COMP; Αυτά είναι ερωτήματα που θα μας απασχολήσουν παρακάτω συζητώντας τις απόψεις του Haider και της Kratzer, καθώς και την θέση που παίρνει ο ίδιος ο Grewendorf πάνω στο ζήτημα αυτό.
2γ. Θεωρία του Haider (1984)
Μια πρώτη λύση, στα πλαίσια ακόμη του παραδοσιακού μοντέλου (βλ. παραπάνω κεφ.1), που προτείνεται είναι αυτή του Haider.
Ο Haider θεωρεί μια θέση COMP τόσο για τα στοιχεία της βάσης (daβ…) όσο και για το INFL. Με αυτόν τον τρόπο προσπαθεί να δείξει ότι η ίδια θέση είναι και για το στοιχείο της βάσης και για το INFL. Το χαρακτηριστικό INFL είναι αυτό που ευθύνεται για την παρεμφατικότητα του ρήματος σε V2 δομές. Πού όμως πρέπει να τοποθετήσουμε το INFL, στο Ρήμα ή στο COMP; Ο Grewendorf (1988: σ. 218 – 219) θεωρεί εξίσου δυνατό να υπάρχει και στα δύο. Το στοιχείο INFL εκτός από το ό,τι βρίσκεται στο COMP μπορεί να υπάρχει και στο Ρήμα, κάτι που ενισχύεται από την αρχή διατήρησης της δομής. Η βασική υπόθεση της θεωρίας του Haider βρίσκεται στο γεγονός ότι το Ρήμα και τα χαρακτηριστικά του INFL πρέπει να συσχετιστούν, να έρθουν σε επαφή το ένα με το άλλο (Grewendorf 1988: σ. 220). Το INFL ως μορφολογικό στοιχείο (ως πρόσφυμα) χρειάζεται κάποιο συντακτικό φορέα (Grewendorf 1988: σ. 220).
Για την επίλυση του διλήμματος της Reiss χρησιμοποίησε ο Haider το INFL. Συγκεκριμένα βρήκε τρόπο να συσχετίσει το INFL με το V. To INFL τότε ή θα κατέβει στο V (στο S) ή θα ανέβει σ’ αυτό (στο COMP – σύστημα) το V (Grewendorf 1988: σ. 220). Μ’ αυτό επιτυγχάνει να έχει δυο θέσεις εξαρτώμενες η μια από την άλλη. Με άλλα λόγια η διαθεσιμότητα της μιας θέσης εξαρτάται από την κάλυψη της άλλης θέσης.
Πρέπει να διακρίνουμε εδώ ανάμεσα σε βάση και σε θέση προσαρτήματος (ή χαρακτηριστή) του COMP – συστήματος. Τα στοιχεία της βάσης είναι σύνδεσμοι, όπως daβ, weil, ob ή το στοιχείο INFL, ενώ στοιχεία σε θέση χαρακτηριστή μπορεί να είναι w – φράσεις ή αναφορικές φράσεις (Grewendorf 1988: σ. 221).
Ο Haider λαμβάνει ως αρχική δομή την Verb – End. Αυτό που προκαλεί την μετακίνηση είναι το στοιχείο INFL. Το INFL, όπως θα δούμε, αποτελεί και στη θεωρία της Kratzer τον κεντρικό πυρήνα για την εξήγηση των μετασχηματισμών.
Η διαφορά που υπάρχει με το σχήμα του Chomsky (1981) είναι ότι ολόκληρο το COMP – σύστημα (μαζί με τον χαρακτηριστή) απαγορεύεται να καλυφθεί από δυο στοιχεία, ενώ στον Haider ο περιορισμός αυτός, γνωστός ως “double – filled COMP – filter” αφορά μόνο στη θέση – βάση (basis – position) του COMP – συστήματος (Grewendorf 1988: σ. 222).
Ας δούμε τώρα πώς κατανέμεται στα δυο αυτά σχήματα του Haider το Ρήμα σε σχέση με τα [ w] στοιχεία στο COMP – σύστημα.
Η πρόταση: Ich weiβ, daβ, du ein Genie bist.
Παρατηρούμε ότι τον COMP καλυμμένο με στοιχείο που γεννιέται στη βάση (daβ) ή με ερωτηματικό στοιχείο τον ακολουθεί V – End δομή.
Οι δυο επόμενες προτάσεις παρουσιάζουν μη καλυμμένο τον COMP με στοιχείο της βάσης, πράγμα που έχει ως επακόλουθο την μετακίνηση του ρήματος στη θέση αυτή.
Wer ist ein Genie?
Er ist ein Genie.
Ωστόσο η θεωρία του Haider δεν προβλέπει περιπτώσεις με διπλή κάλυψη του COMP. Στα Βαυαρικά, επί παραδείγματι, υπάρχουν δυο στοιχεία στο COMP – σύστημα, χωρίς αυτό να παράγει αντιγραμματικές προτάσεις.
Π.χ. I mecht wissen, wer daβ des gsogt hat.
(κοινή γερμ.: Ich möchte wissen, wer das gesagt hat).
Der Peter daβ des gsogt haben soll, hätt I net denkt.
(κοινή γερμ.: Daβ das der Peter gesagt haben soll, hätte ich nicht gedacht). Το σχήμα του Haider θα είχε την εξής μορφή:
Από τα παραπάνω μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι το φαινόμενο V-2 σχετίζεται με τη θέση COMP, ότι το στοιχείο INFL είναι εκείνο που παίζει καθοριστικό ρόλο για το V2.
Ένα συναφές ζήτημα με τη σχέση της θέσης COMP και επιλογή τύπου ρήματος είναι οι συνθήκες υποκατηγοριοποίησης των ρημάτων της κύριας πρότασης (Grewendorf 1988: σ. 225 – 226). Ως γνωστόν η υποκατηγοριοποίηση επικεντρώνεται στην κεφαλή COMP της δευτερεύουσας πρότασης (Grewendorf 1988: σ. 226). Έτσι αναλόγως του είδους ρήματος στην κύρια πρόταση έχουμε:
1) με “ρήματα – γέφυρα” (Brückenverben), όπως glauben, sagen, mitteilen κ.ά. έχουμε υποκατηγοριοποίηση σε προτάσεις εισαγόμενες με –w (daβ), όχι με +w (wer – ob). Η παραπάνω κατηγορία ρημάτων υποκατηγοριοποιεί και συμπληρωματική V2 πρόταση:
Ich glaube, daβ er ein Genie ist.
Ich glaube er ist ein Genie.
Ο Haider (1986: σ. 51) χαρακτηρίζει τα V2 συμπληρώματα ως μαρκαρισμένες (marked) δομές.
Η πρόταση: Hans glaubt, wer sei ein Genie
είναι αντιγραμματική, καθώς η w – φράση, ΄πως παρατηρεί ο Haider (Grewendorf 1988: σ. 227), απαιτεί [ w] – χαρακτηριστικό στην κεφαλή C, κάτι που δεν είναι συμβατό με τα “ρήματα – γέφυρα”. Επομένως μόνο ένα [-w] χαρακτηριστικό μπορεί να καταλάβει τη θέση χαρακτηριστή στο COMP.
Hans glaubt, er sie ein Genie.
2) Αντίθετα τα ερωτηματικά ρήματα υποκατηγοριοποιούν [+w] συμπληρωματική πρόταση κι όχι [-w].
Peter fragt, wer ein Genie ist.
Peter fragt, daβ er ein Genie ist.
Peter fragt, er ist ein Genie.
3) Μια ενδιάμεση κατηγορία ρημάτων είναι αυτά που υποκατηγοριοποιούν και [+w] και [-w] συμπληρωματικές προτάσεις.
Ich weiβ {wer} er ein Genie ist.
{daβ}
2γ1. Κριτική στον Haider
O Grewendorf (1988: σσ. 228 – 31) έπειτα κάνει κριτική σε διάφορα σημεία της θεωρίας του Haider. Αναφέρω μερικά απ’ αυτά.
1) Δεν δικαιολογείται στην θεωρία του Haider, για ποιο λόγο το INFL εγκαταλείπει το COMP. Δεν διευκρινίζει, με άλλα λόγια, την θέση του ότι η απουσία κάποιου στοιχείου της βάσης ευθύνεται για την προσθήκη του ρήματος σε θέση κεφαλής του COMP.
2) Η άποψη του Haider ότι, μόνον όταν έρθει το INFL σε επαφή με το ρήμα – είτε το V ανέβει στο INFL στο COMP – σύστημα είτε το INFL κατέβει στο V – αποκτάει τα χαρακτηριστικά της παρεμφατικότητας. Αυτό όμως σημαίνει, στην περίπτωση που το V ανέρχεται στο COMP, ότι το V και το COMP δεν μοιράζονται αντίστοιχα χαρακτηριστικά, πράγμα που σημαίνει ότι ο μετασχηματισμός αυτός παραβιάζει την αρχή διατήρησης της δομής.
3) Το γεγονός ότι ο Haider δουλεύει με το παραδοσιακό σχήμα S΄ COMP + S, δεν του επιτρέπει να συμπεριλάβει τον INFL – κόμβο και άρα να θεωρήσει το S σαν μέγιστη προβολή του INFL. Δεν μένει τότε παρά να θεωρήσει το S ως μέγιστη προβολή του V. Αυτό σημαίνει ότι το υποκείμενο και το αντικείμενο δεν χωρίζονται άλλο από μια μέγιστη προβολή, και έτσι δομικά δεν διαφοροποιούνται τα δυο NPs.
4) Ο χαρακτηρισμός των “ρημάτων – γέφυρα” δεν είναι πλήρης. Υπάρχουν ρήματα (sagen, mitteilen) που επιτρέπουν [+w] – συμπλήρωμα.
3α. Άποψη της Kratzer
Κεντρική θέση στη θεωρία της Kratzer (1984) κατέχει το στοιχείο INFL. Κατά την Kratzer το ρήμα πραγματώνεται είτε σαν INFL είτε σαν θέμα ρήματος, πράγμα που σημαίνει ότι η κεφαλή του ρήματος θα είναι είτε INFL είτε V (ευνοούμενο ως θέμα του ρήματος). Το τελικό αποτέλεσμα είναι διαφορετικό ανά γλώσσα. Γι’ αυτό και πρόκειται για INFL – παράμετρο (Grew. 1988: σ. 232). Η κλίση INFL περιλαμβάνει τα στοιχεία του χρόνου [tense] και συμφωνίας (πρόσωπο και αριθμός).
Η κατάληξη –ed κατεβαίνει στο V με την διαδικασία της προσφυματοποίησης (“Affix – hopping”) (Grewendorf 1988: σ. 236). Στα Γερμανικά αντίθετα τα χαρακτηριστικά χρόνου και συμφωνίας φιλτράρονται από κεφαλή σε κεφαλή μέχρι ψηλά στο δένδρο.
Π.χ du über mich lachtest.
3α1. Ταύτιση COMP με INFL.
Υπεύθυνο για την μετακίνηση του ρήματος στη θέση κεφαλής (είναι το στοιχείο του χρόνου [+ tense]. Επίσης ο χρόνος είναι αυτός που ευθύνεται για την διατήρηση της δομής. Η άποψη αυτή δε βρίσκει σύμφωνη την Kratzer (Grewendorf 1988: σ. 238). Κατά πρώτον πιστεύει ότι δεν επαρκεί να μιλάμε για διατήρηση της δομής, αφ’ ης στιγμής όλα τα [+ tense] στοιχεία δεν μπορούν να μετακινηθούν σε [+ tense] θέσεις (π.χ. οι τελικές προτάσεις). Οι μετακινήσεις αυτές εξάλλου δεν είναι καθολικές. Στ’ Αγγλικά έτσι κι αλλιώς δεν ισχύει πάντα η μετακίνηση, μόνο στην περίπτωση που έχουμε βοηθητικό ρ. ή modal που πηγαίνει μπροστά.
Η Kratzer συμφωνεί με την άποψη του Koopmans (1984) περί ταύτισης COMP και INFL. Με αυτό το τρόπο εξηγεί τις διαφορές Αγγλικής και Γερμανικής. Στα Γερμανικά τα παρεμφατικά ρήματα είναι INFS, ενώ στ’ Αγγλικά είναι Vs.
Μία σειρά από προτάσεις επιβεβαιώνουν την προταθείσα ταύτιση COMP και INFL.
[ komm-sti [du - ; morgen] ]?
COMP INFL
- [ daβ-st [du komm-st] ]
COMP INFL
-[ wer-sti daβ [-i es seits] ]
COMP INFL
- [ wer-tsi w [-i es sei-ts] ]
COMP INFL
[ ha-sti [du –i gegessen] ]?
COMP INFL
Τα παραδείγματα μας δείχνουν ότι το στοιχείο που βρίσκεται στην κεφαλή του COMP συστήματος συνδέεται με την κλίση. Εκτός από το ρήμα το στοιχείο της κλίσης συνδυάζεται και με τους συνδέσμους daβ, wenn ή το ερωτηματικό wer. Το στοιχείο INFL, όπως είπαμε, ταυτίζεται με την θέση της κεφαλής του COMP. Όταν η κλίση συνδυαστεί με στοιχείο που βρίσκεται στον χαρακτηριστή του COMP, τότε η πρόταση που παράγεται είναι αντιγραμματική.
- [ wer-sti daβ [-i über mich lachte] ]
COMP INFL
Η κάλυψη της κεφαλής με στοιχείο της βάσης (daβ) δεν επιτρέπει να συνδυαστεί το στοιχείο της κλίσης με το ερωτηματικό wer. Αντίθετα στο παράδειγμα
- [ wer-tsi w [-i es sei-ts] ]
COMP INFL
η κεφαλή μένει λεξικά κενή, τα χαρακτηριστικά ωστόσο της κλίσης είναι παρόντα, όπως φαίνεται στα παραδείγματα που είδαμε.
3α2. Κριτική στην Kratzer
Ο Grewendorf (1988: σ. 240 – 2) προχωρεί σε κριτική των απόψεων της Kratzer. Εδώ θα περιοριστούμε σε μερικές απ’ αυτές.
1) Η παράμετρος της κλίσης δεν θωρείται επαρκής, γιατί υπάρχουν γλώσσες (π.χ. τα ιταλικά) με πλούσια μορφολογία που παρ’ όλα ταύτα διαθέτουν VP.
2) Γιατί να συνδέονται σε δυο διαφορετικά επίπεδα το θέμα με την κατάληξη: στα Αγγλικά σε συντακτικό επίπεδο και στα Γερμανικά σε μορφολογικό επίπεδο;
3) Αν η κλίση απαρεμφάτου ήταν χωρίς χαρακτηριστικά, όπως υποθέτει η Kratzer, τότε ο κόμβος INFL που κυβερνάει το zu θα ήταν περιττός. Η ύπαρξη του περιορίζεται μόνο στο να διατηρήσει το S ως μέγιστη προβολή του INFL. Αυτό όμως επιτυγχάνεται μόνον όταν θεωρήσουμε το zu ως λεξικό στοιχείο. Η Kratzer όμως δεν εκλαμβάνει το zu ως λεξικό στοιχείο προκειμένου να μην έρθει σε αντίθεση με το PRO-θεώρημα (Grewendorf 1988: σ. 141) που δεν θέλει το PRO σε θέση υποκειμένου να κυβερνάται από Χο – κατηγορία.
4) Πώς αντιμετωπίζει η θεωρία το δίλημμα της Reiss; Εφόσον δεν υπάρχει αναφορά σε w – χαρακτηριστικά της κεφαλής COMP, που θα εξηγούσαν την φαινομενική διαφορετική συντακτική συμπεριφορά των ερωτηματικών στις ευθείες και πλάγιες ερωτήσεις, ενώ ουσιαστικά πρόκειται για την ίδια συντακτική θέση και στις δυο προτάσεις, όχι για δυο ξεχωριστές, τον χαρακτηριστή και την κεφαλή του COMP – συστήματος, δεν μπορεί παρά να καταφύγει και η Kratzer στην διπλή κατηγοριοποίηση των W – φράσεων.
4. Άποψη του Grewendorf
O Grewendorf ξανασυζητάει το δίλημμα της Reiss βασισμένος στα εφόδια που του παρέχει η θεωρία του χ΄ τονούμενου (χ´- bar). Μια βασική αρχή είναι η μετακίνηση w – στοιχείου στον χαρακτηριστή του COMP – συστήματος (Grewendorf 1988: σ. 243). Ένα πρώτο ερώτημα που θέτει είναι γιατί η κεφαλή C πρέπει να είναι καλυμμένη. Ο Grewendorf (1988: σ. 244) καταλήγει στο ότι πρόκειται για παραμετροποιημένη αρχή που ισχύει στο COMP – σύστημα της Γερμανίας (C – Prinzip).
Ως προς το δίλημμα τώρα της Reiss ο Grewendorf (1988: σ. 245) διερωτάται γιατί στις ερωτηματικές και στις αναφορικές προτάσεις δεν έχουμε V2. Αν η μετακίνηση στοιχείου γίνεται στο Cspez., τότε στις πλάγιες ερωτήσεις τα χαρακτηριστικά υποκατηγοριοποίησης φιλτράρονται στο Cspez. Η κεφαλή επομένως θα έμενε κενή και θα μπορούσε να προκαλέσει V2.
Τρεις λύσεις προτείνει ο Grewendorf:
Η 1η λύση: οι θέσεις του COMP – συστήματος να συγχωνευτούν σε μια. Τα πλεονεκτήματα αυτής της άποψης είναι: α) η κλίση των COMP στα Βαυαρικά
Π.χ. I woaβ net, wer daβ-ts es sei-ts.
β) το δεύτερο επιχείρημα υπέρ της άποψης αυτής αφορά την μετακίνηση έξω από ένα V2 συμπλήρωμα που παράγει αντιγραμματική πρόταση, όταν η ίδια η κύρια πρόταση του V2 συμπληρώματος είναι εγκιβωτισμένη.
Ich weiβ nicht, wen Peter behauptet, habe Maria geküβt.
Αυτή η αντιγραμματικότητα οφείλεται στη συγχώνευση των δυο θέσεων του COMP. Με την συγχώνευση αυτή δεν υπάρχει θέση για το Ρήμα.
γ) Το τρίτο επιχείρημα αφορά την περίπτωση προτάσεων pied piping, όπως:
weil diese Person anzurühren Hans glaubt niem and wagen würde.
Με την συγχώνευση των θέσεων Cspec– και C – κεφαλής που δεν μένουν έτσι κενές παράγοντας επιτρεπτές δομές στα Γερμανικά (βλ. Grewendorf 19: σ. 243) εξηγείται η μετακίνηση που την επιτρέπει το “ρήμα – γέφυρα” glauben.
Αντεπιχείρημα αποτελεί η διπλή κάλυψη του COMP – συστήματος στα Βαυαρικά. Στα Βαυαρικά υπάρχει η δυνατότητα πραγμάτωσης των χαρακτηριστικών υποκατηγοριοποίησης, παρόλο που η κεφαλή Cο είναι καλυμμένη από άλλα στοιχεία.
I woaβ net, mit wem daβ i gredt hab.
Σ’ αυτό αποβλέπει η 2η λύση που προτείνει ο Grewendorf (1988: σ. 250).
Στο COMP – σύστημα των πλάγιων ερωτηματικών υπάρχουν πράγματι δυο θέσεις που διατίθενται. Στα Βαυαρικά και οι δυο θέσεις είναι λεξικά καλυμμένες, ενώ στην υπόλοιπη γερμανική δεν συμβαίνει αυτό. Αυτή η διαφοροποίηση οφείλεται, κατά τον Grewendorf, στο γεγονός ότι μεσολαβεί μια αρχή, κατά την οποία οι COMP απαλείφονται στο φωνολογικό επίπεδο υποχρεωτικά (Γερμανικά) ή προαιρετικά (Βαυαρικά).
Η 3η λύση βασιζόμενη σε μια ανάλυση του CP που πρότεινε ο Chomsky (1986) για τα Ισπανικά, όπου μπορούμε να μετακινήσουμε έξω από μια w – φράση στον χαρακτηριστή του COMP – συστήματος (Grewendorf 1988: σ. 251). Η λύση αυτή μοιάζει με την πρώτη. Στην πρώτη λύση είχαμε συγχώνευση των δυο θέσεων του COMP – συστήματος, ενώ εδώ έχουμε μοίρασμα χαρακτηριστικών (merkmal – sharing) (Grewendorf 1988: σ. 252) μεταξύ χαρακτηριστή και κεφαλής του CP. Αυτή είναι η απάντηση στο ερώτημα γιατί οι πλάγιες ερωτήσεις δεν έχουν V2: η κεφαλή C θεωρείται καλυμμένη με τα χαρακτηριστικά υποκατηγοριοποίησης και έτσι δεν μπορεί να δεχτεί το ρήμα.
5. Εφαρμογή των λύσεων του Grewendorf
Ο Grewendorf παίρνει θέση επί του διλήμματος της Reiss. Αυτό που ουσιαστικά κάνει είναι να παίρνει τις δύο θέσεις του COMP – συστήματος καλυμμένες: ο χαρακτηριστής πάντα καλύπτεται με το ερωτηματικό στοιχείο ενώ η κεφαλή, σε περίπτωση πλάγιας ερώτησης, είναι καλυμμένη με χαρακτηριστικά ερώτησης και με το ρήμα, όταν η ερώτηση είναι ευθεία. Παράδειγμα διπλής κάλυψης του COMP – συστήματος είναι η Βαυαρική.
Π.χ. Ich weiβ, ob daβ du kommst.
Στην υπόλοιπη αντίθετα Γερμανική το daβ δεν εμφανίζεται. Εδώ τοποθετεί τον κανόνα που απαλείφει το daβ στην Γερμανική.
Ενδιαφέρουσα είναι η περίπτωση της συγχώνευσης των θέσεων του COMP – συστήματος, για την οποία ο Grewendorf και πάλι ανέτρεξε στα Βαυαρικά όπου βρήκε περιπτώσεις στις οποίες κλίνεται η κεφαλή COMP.
Π.χ. I woaβ net, wer daβ-ts es sei-ts.
Εδώ είναι χρήσιμη και η θεωρία της Kratzer. Το στοιχείο του χρόνου φιλτράρεται στην κεφαλή, όχι όμως και στον χαρακτηριστή.
Π.χ. I woaβ net, wer-ts daβ es sei-ts.
Με αυτόν τον τρόπο έχουμε την ταύτιση INFL με COMP. Το COMP δεν είναι κι αυτός από ένα INFL, που εδώ φαίνεται ξεκάθαρα με την κλίση του daβ.
Η πρόταση I woaβ net, wer-ts es sei-ts εμφανίζει το wer σε θέση χαρακτηριστή να αποκτάει το κλιτικό πρόσφυμα που έχει και το ρήμα. Αν λάβουμε υπόψη τις δύο παραπάνω προτάσεις, τότε η περίπτωσή μας αυτή έχει να κάνει με την συγχώνευση των δυο θέσεων του COMP – συστήματος, που φαίνεται από το γεγονός ότι το wer πήρε από το daβ-ts το στοιχείο της κλίσης.
Έτσι επιβεβαιώνεται η σημαντικότητα του χρόνου στη θεωρία της Kratzer και εξηγείται καλύτερα η συγχώνευση των δυο θέσεων του COMP – συστήματος που ισχυρίζεται o Grewendorf.
