Η ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
Δημοσιεύτηκε: Δευ 23 Απρ 2007, 01:05
1. Καταγωγή των Μακεδόνων
α. Γενεαλογική σύνδεση Μακεδόνων με ελληνικά φύλα
Ο Η σ ί ο δ ο ς (Κατάλ. F5) αφηγείται τον ακόλουθο μύθο: ο μυθικός γενάρχης των Μακεδόνων, ο Μακεδών, και ο μυθικός γενάρχης των Μαγνήτων, ο Μάγνης, ήταν αδέλφια, τέκνα του Διός.
Ο Α π ο λ λ ό δ ω ρ ο ς (1.51.88) αναφέρει, προς επίρρωσιν των ανωτέρω, ότι ο Μάγνης είναι υιός του Αιόλου.
Ο Ε λ λ ά ν ι κ ο ς (F.G.H. 4F 74, έκδοση Jacoby) με την σειράν του αναφέρει ότι ο Μακεδών είναι υιός και αυτός του Αιόλου.
Συνεπώς, Μακεδόνες και Μάγνητες ήταν συγγενείς, και μάλιστα Αιολείς.
Ο Η ρ ό δ ο τ ο ς (1.56, 11 – 18) μας πληροφορεί ότι το ελληνικόν έθνος ήταν πολύ περιπλανημένο (πολυπλάνητον κάρτα). Συγκεκριμένα δε αναφέρει ότι τον καιρό του Δευκαλίωνος κατοικούσε στη Φθιώτιδα, τον καιρό του Δώρου του Έλληνος κατοικούσε κατωτέρω από την Όσσα και τον Όλυμπον, στην Ιστιαιώτιδα, απ’ όπου διωχθέν από τους Καδμείους το ελληνικόν έθνος εγκαταστάθηκε στην Πίνδο, καλούμενο τότε Μακεδνόν. Συνεχίζοντας τις περιπλανήσεις έφτασε στην Πελοπόννησο, όπου εκλήθη Δωρικόν. Αλλού ο ιστορικός γράφει: «Δωρικόν τε και Μακεδνόν έθνος». Συνεπώς, ο Ηρόδοτος συνδέει τους Μακεδόνες με άλλο ελληνικό φύλο, τους Δωριείς.
Σύνδεση των Μακεδόνων – Δωριέων με τον μυθικό ήρωα Ηρακλή: Σύμφωνα με ένα πολύ παλαιό χαμένο έπος, ο «Αιγιμιός», αναφέρεται πως οι Δωριείς κινδυνεύοντας από επιθέσεις των Λαπιθών ο βασιλιάς των Δωριέων ζήτησε τη βοήθεια του Ηρακλή να απωθήσει τους Λαπίθες. Μετά την απώθησή τους από τον μυθικό ήρωα εγκατέστησε τους Δωριείς του Αιγιμιού στην Δρυοπίδα. Τότε ακόμα ονομάζονταν οι Δωριείς Μακεδνοί.
Σύνδεση των Μακεδόνων με την κάθοδο των Ηρακλειδών: η επιστροφή των απογόνων του Ηρακλέους στην πατρογονική τους εστία στην Πελοπόννησο με τη βοήθεια των Δωριέων και των Αιτωλών. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ιδρύθηκαν τα δωρικά κράτη της Σπάρτης, της Μεσσηνίας, του Άργους, της Κορίνθου, της Επιδαύρου και το κράτος των Αιτωλο-ηλείων στην Ήλιδα. Από κει και η περίφημη καταγωγή του βασιλικού οίκου της Μακεδονίας από το Άργος. Σύμφωνα με την προϊσταμένη της Α΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Γεωργία Καραμήτρου – Μεντεσίδη, σε ομιλία της στην Εταιρεία Μακεδονικών σπουδών (ΕΜΣ), επισήμανε ότι τα ευρήματα τη; Αιανής αποδεικνύουν την μη «κάθοδο των Δωριέων» στην Πελοπόννησο, δηλαδή Μακεδόνων, που κατήλθαν, υποτίθεται, εκ του Βορρά και κατέστρεψαν τους εκεί προυπάρξαντας Μυκηναίους. Η νότια προέλευση της μακεδονικής αμαυρόχρωμης κεραμικής από φορείς που επανέρχονται βόρεια – βορειοδυτικά (πιθανότατα τον 15ο αι. π.Χ. στην Αιανή =Αιωνία), έπειτα από πολύ προγενέστερη περί το 2000 π.Χ. κάθοδό τους ή από συνεχείς καθόδους και ανόδους λόγω του κτηνοτροφικού χαρακτήρα της οικονομίας και του νομαδικού τρόπου ζωής. Συνεπώς, οι δρόμοι Βορρά (Μακεδονία) και νότου (Πελοποννήσου) ήταν ανοικτοί για μετακινήσεις, και η σχέση Μυκηναίων με μακεδονικά και δωρικά φύλα είναι πλέον αναμφισβήτητη στην περιοχή της Αιανής.
β. Αναφορές για την ελληνικότητα των Μακεδόνων
- Οι Ελλανοδίκες δέχτηκαν να συμμετάσχει στους Ολυμπιακούς αγώνες ο Αλέξανδρος Α΄ (βλ. Ηροδότου Ιστορίαι Ε΄22).
- Ο βασιλιάς της Μακεδονίας Αλέξανδρος Α΄ την παραμονή της μάχης των Πλαταιών (479 π.Χ.) μιλώντας στους Αθηναίους στρατηγούς είπε: «…αυτός τε γάρ Έλλην γένος ειμί τωρχαιον και αντ’ ελευθερίης δεδουλωμένην ουκ αν εθέλοιμι οραν την Ελλάδα» (Ηροδότου Ιστορίαι ΙΧ 45, 1 –2).
- «Έλληνες είναι αυτοί που κατάγονται από τον Περδίκκα, όπως λένε οι ίδιοι και εγώ γνωρίζω καλά και θα το αποδείξω παρακάτω» (Ηροδότου Ιστορίαι 5 22,1).
- «Έστι μέν ουν Ελλάς και η Μακεδονία» (Στράβωνος Γεωγραφικά 7.9.11).
- «…Αλέξανδρος ο Περδίκκου πατήρ και οι πρόγονοι αυτου, Τημενίδαι το αρχαιον όντες εξ Άργους, πρωτοι εκτήσαντο και εβασίλευσαν» (Θουκυδίδου Ιστοριών Β΄ 99, 2 – 3). Οι βασιλείς, επομένως, της Μακεδονίας είναι απόγονοι του Τημένου από το Άργος.
- Επιστολή του Αλεξάνδρου Γ΄ προς τον Δαρείο: «Οι πρόγονοί σας εκστράτευσαν στη Μακεδονία και την υπόλοιπη Ελλάδα και μας έβλαψαν χωρίς να έχουν αδικηθεί προηγουμένως από μας. Εγώ, λοιπόν, αφού ανέλαβα την ηγεμονία των Ελλήνων, επιθυμώντας να τιμωρήσω τους Πέρσες για τα τότε κακουργήματά τους εκστρατεύω τώρα…» (Αρριανού Αλεξάνδρου Ανάβασις 2.14).
- «την δε επιγραφήν αναγνούς εκέλευσεν ελληνικοις υποχαράξαι γράμμασιν…» (Πλουτάρχου Βίος Αλεξάνδρου 69.4) (αφού διάβασε [ο Αλέξανδρος] την επιγραφή διέταξε να την μεταφράσουν στην ελληνική γλώσσα). Σχετικά με την ανάγνωση και τη μετάφραση μιας βαρβαρόφωνης επιγραφής στην ελληνική από τον Αλέξανδρο.
«Εκέλευσε γράμματα μανθάνειν ελληνικά και μακεδονικοις όπλοις εντρέφεσθαι» (Πλουτάρχου Βίος Αλεξάνδρου 69.4) (διέταξε να μάθουν ελληνικά και να εξοικειωθούν με τα μακεδονικά όπλα). Προκειμένου να γίνει η ένταξη στο μακεδονικό στράτευμα τριάκοντα χιλιάδων Περσών ήταν ανάγκη η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας.
α. Γενεαλογική σύνδεση Μακεδόνων με ελληνικά φύλα
Ο Η σ ί ο δ ο ς (Κατάλ. F5) αφηγείται τον ακόλουθο μύθο: ο μυθικός γενάρχης των Μακεδόνων, ο Μακεδών, και ο μυθικός γενάρχης των Μαγνήτων, ο Μάγνης, ήταν αδέλφια, τέκνα του Διός.
Ο Α π ο λ λ ό δ ω ρ ο ς (1.51.88) αναφέρει, προς επίρρωσιν των ανωτέρω, ότι ο Μάγνης είναι υιός του Αιόλου.
Ο Ε λ λ ά ν ι κ ο ς (F.G.H. 4F 74, έκδοση Jacoby) με την σειράν του αναφέρει ότι ο Μακεδών είναι υιός και αυτός του Αιόλου.
Συνεπώς, Μακεδόνες και Μάγνητες ήταν συγγενείς, και μάλιστα Αιολείς.
Ο Η ρ ό δ ο τ ο ς (1.56, 11 – 18) μας πληροφορεί ότι το ελληνικόν έθνος ήταν πολύ περιπλανημένο (πολυπλάνητον κάρτα). Συγκεκριμένα δε αναφέρει ότι τον καιρό του Δευκαλίωνος κατοικούσε στη Φθιώτιδα, τον καιρό του Δώρου του Έλληνος κατοικούσε κατωτέρω από την Όσσα και τον Όλυμπον, στην Ιστιαιώτιδα, απ’ όπου διωχθέν από τους Καδμείους το ελληνικόν έθνος εγκαταστάθηκε στην Πίνδο, καλούμενο τότε Μακεδνόν. Συνεχίζοντας τις περιπλανήσεις έφτασε στην Πελοπόννησο, όπου εκλήθη Δωρικόν. Αλλού ο ιστορικός γράφει: «Δωρικόν τε και Μακεδνόν έθνος». Συνεπώς, ο Ηρόδοτος συνδέει τους Μακεδόνες με άλλο ελληνικό φύλο, τους Δωριείς.
Σύνδεση των Μακεδόνων – Δωριέων με τον μυθικό ήρωα Ηρακλή: Σύμφωνα με ένα πολύ παλαιό χαμένο έπος, ο «Αιγιμιός», αναφέρεται πως οι Δωριείς κινδυνεύοντας από επιθέσεις των Λαπιθών ο βασιλιάς των Δωριέων ζήτησε τη βοήθεια του Ηρακλή να απωθήσει τους Λαπίθες. Μετά την απώθησή τους από τον μυθικό ήρωα εγκατέστησε τους Δωριείς του Αιγιμιού στην Δρυοπίδα. Τότε ακόμα ονομάζονταν οι Δωριείς Μακεδνοί.
Σύνδεση των Μακεδόνων με την κάθοδο των Ηρακλειδών: η επιστροφή των απογόνων του Ηρακλέους στην πατρογονική τους εστία στην Πελοπόννησο με τη βοήθεια των Δωριέων και των Αιτωλών. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ιδρύθηκαν τα δωρικά κράτη της Σπάρτης, της Μεσσηνίας, του Άργους, της Κορίνθου, της Επιδαύρου και το κράτος των Αιτωλο-ηλείων στην Ήλιδα. Από κει και η περίφημη καταγωγή του βασιλικού οίκου της Μακεδονίας από το Άργος. Σύμφωνα με την προϊσταμένη της Α΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Γεωργία Καραμήτρου – Μεντεσίδη, σε ομιλία της στην Εταιρεία Μακεδονικών σπουδών (ΕΜΣ), επισήμανε ότι τα ευρήματα τη; Αιανής αποδεικνύουν την μη «κάθοδο των Δωριέων» στην Πελοπόννησο, δηλαδή Μακεδόνων, που κατήλθαν, υποτίθεται, εκ του Βορρά και κατέστρεψαν τους εκεί προυπάρξαντας Μυκηναίους. Η νότια προέλευση της μακεδονικής αμαυρόχρωμης κεραμικής από φορείς που επανέρχονται βόρεια – βορειοδυτικά (πιθανότατα τον 15ο αι. π.Χ. στην Αιανή =Αιωνία), έπειτα από πολύ προγενέστερη περί το 2000 π.Χ. κάθοδό τους ή από συνεχείς καθόδους και ανόδους λόγω του κτηνοτροφικού χαρακτήρα της οικονομίας και του νομαδικού τρόπου ζωής. Συνεπώς, οι δρόμοι Βορρά (Μακεδονία) και νότου (Πελοποννήσου) ήταν ανοικτοί για μετακινήσεις, και η σχέση Μυκηναίων με μακεδονικά και δωρικά φύλα είναι πλέον αναμφισβήτητη στην περιοχή της Αιανής.
β. Αναφορές για την ελληνικότητα των Μακεδόνων
- Οι Ελλανοδίκες δέχτηκαν να συμμετάσχει στους Ολυμπιακούς αγώνες ο Αλέξανδρος Α΄ (βλ. Ηροδότου Ιστορίαι Ε΄22).
- Ο βασιλιάς της Μακεδονίας Αλέξανδρος Α΄ την παραμονή της μάχης των Πλαταιών (479 π.Χ.) μιλώντας στους Αθηναίους στρατηγούς είπε: «…αυτός τε γάρ Έλλην γένος ειμί τωρχαιον και αντ’ ελευθερίης δεδουλωμένην ουκ αν εθέλοιμι οραν την Ελλάδα» (Ηροδότου Ιστορίαι ΙΧ 45, 1 –2).
- «Έλληνες είναι αυτοί που κατάγονται από τον Περδίκκα, όπως λένε οι ίδιοι και εγώ γνωρίζω καλά και θα το αποδείξω παρακάτω» (Ηροδότου Ιστορίαι 5 22,1).
- «Έστι μέν ουν Ελλάς και η Μακεδονία» (Στράβωνος Γεωγραφικά 7.9.11).
- «…Αλέξανδρος ο Περδίκκου πατήρ και οι πρόγονοι αυτου, Τημενίδαι το αρχαιον όντες εξ Άργους, πρωτοι εκτήσαντο και εβασίλευσαν» (Θουκυδίδου Ιστοριών Β΄ 99, 2 – 3). Οι βασιλείς, επομένως, της Μακεδονίας είναι απόγονοι του Τημένου από το Άργος.
- Επιστολή του Αλεξάνδρου Γ΄ προς τον Δαρείο: «Οι πρόγονοί σας εκστράτευσαν στη Μακεδονία και την υπόλοιπη Ελλάδα και μας έβλαψαν χωρίς να έχουν αδικηθεί προηγουμένως από μας. Εγώ, λοιπόν, αφού ανέλαβα την ηγεμονία των Ελλήνων, επιθυμώντας να τιμωρήσω τους Πέρσες για τα τότε κακουργήματά τους εκστρατεύω τώρα…» (Αρριανού Αλεξάνδρου Ανάβασις 2.14).
- «την δε επιγραφήν αναγνούς εκέλευσεν ελληνικοις υποχαράξαι γράμμασιν…» (Πλουτάρχου Βίος Αλεξάνδρου 69.4) (αφού διάβασε [ο Αλέξανδρος] την επιγραφή διέταξε να την μεταφράσουν στην ελληνική γλώσσα). Σχετικά με την ανάγνωση και τη μετάφραση μιας βαρβαρόφωνης επιγραφής στην ελληνική από τον Αλέξανδρο.
«Εκέλευσε γράμματα μανθάνειν ελληνικά και μακεδονικοις όπλοις εντρέφεσθαι» (Πλουτάρχου Βίος Αλεξάνδρου 69.4) (διέταξε να μάθουν ελληνικά και να εξοικειωθούν με τα μακεδονικά όπλα). Προκειμένου να γίνει η ένταξη στο μακεδονικό στράτευμα τριάκοντα χιλιάδων Περσών ήταν ανάγκη η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας.