Βίος αρχαίων φιλόσοφων και γνωμικά τους

[Aiolos]

Ανοίγω ένα θέμα, το οποίο θα εξιστορεί τον βίον κάποιων μεγάλων αρχαίων φιλοσόφων, ποιητών ή επιστημόνων που επηρέασαν την σύγχρονη ανθρωπότητα και συνέβαλαν εις την καλλιτέραν ποιότηταν ζωής.

Ξεκινώ με τον περίφημον βίον του Αντισθένους του Κυνικού, ο οποίος εγεννήθη εις την Αθήνα το 444 π.Χ. Μαθητής του Γοργία αρχικώς ακολουθεί τις φιλοσοφικές τάσεις του Σωκράτους που έπειτα απ' τον θάνατον του τελευταίου, ιδρύει την σχολήν των Κυνικών.

Αποβίωσε εις την Αθήνα το 365 π.Χ. Το πιστεύω του διά την αρετήν και κατά συνέπειαν την ευτυχίαν ήτο ολίγο σκληρό. Έλεγε ότι διά να φθάσει κανείς σ' αυτά πρέπει να εργασθεί, να σκληραγωγηθεί και να αυτοπειθαρχεί.

Οι υπερβολές σύμφωνα με τον Αντισθένη, δεν έχουν θέσιν εις την ικανοποίησιν της ζωής - ορθώς το υποστήριζε αυτό, συμπληρώνω εγώ.

Ούτε τα πάθη και οι επιθυμίες πρέπει να κάνουν δέσμιον τον άνθρωπον και να τον υποδουλώνουν. Δίδασκε εις τους γύρω του ότι τα πλούτη και τα αξιώματα δεν πρέπει να γίνονται αυτοσκοπός αλλ' αντιθέτως μία στάσις τίμια και συνεπής απέναντι στη ζωή είναι προτιμοτέρα.

Είχε ως αρχήν της διδασκαλίας του το εξής: Η μόνη και αληθινή ευτυχία εις τον άνθρωπον είναι η αρετή. Όταν λοιπόν κάποιος είναι ενάρετος δεν χρειάζεται καμία άλλη γνώσιν. Δι' αυτό απέρριπτε την μουσικήν, την γεωμετρίαν και τις άλλες τέχνες - κακώς κατά την γνώμιν μου.

Γνωμικά του:

"Τ' αδέλφια που είναι μονιασμένα είναι ισχυρότερα ακόμη κι από ένα τείχος".

"Παιδιά της φλυαρίας είναι το ψεύδος και η κατάκρισις". Οι αρχαίοι έλεγαν κάτι άλλο, ίδιου νοήματος: "Λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν".

"Είναι προτιμότερον να είσαι υπέρ των ολίγων καλών ενάντια εις τους πολλούς κακούς, παρά το αντίθετο".

"Είναι προτιμότερον να σε κατασπαράξουν τα κοράκια, παρά οι κόλακες. Οι κόλακες εις την προσπάθειάν τους να εξετελέσουν τον σκοπόν τους δεν διστάζουν να κατασπαράξουν τους πάντες, εξαπατώντας τους με σκοπό να επωφεληθούν οι ίδιοι".


ΑΙΣΧΥΛΟΣ

Ο Αισχύλος εγεννήθη εις την Ελευσίνα το 525 π.Χ. και θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους Έλληνες τραγικούς ποιηταί.
Ευφορίωνας ονομαζόταν ο πατήρ του και είχε αδελφούς τον Αμείνια και τον Κυναίγειρον. Ευαίωνας και Ευφορίωνας είναι τα ονόματα των δύο υιών του Αισχύλου οι οποίοι έγιναν επίσης τραγικοί ποιηταί. Λέγεται, ότι ο Ευφορίωνας το 431 π.Χ. νίκησε τον Σοφοκλή και τον Ευρυπίδη.

Υπάρχουν δύο μαρτυρίες όσον αφορά το έργον του: Ο Μεδικαίος ή Λαυρεντιανός Κώδιξ, ο πιο σπουδαίος από τους κώδικές του, περιλαμβάνει και τις επτά τραγωδίαι του που έχουν σωθεί και ένα σημείωμα στο λεξικό Σουϊδα όπου αναφέρει ότι ο Αισχύλος συνέγραψε 90 έργα συνολικώς.
Από τα έργα του Αισχύλου καταλαβαίνουμε ότι εγνώριζε ικανοποιητικώς τα Ομηρικά Έπη. Υπερασπίστηκε την Πατρίδα του από τους Πέρσες πολλές φορές αλλά δεν μυήθηκε εις τα μυστήρια της πόλεως που τον εγέννησε.
Ο Αισχύλος αποβίωσε το 456 π.Χ. στην Γέλα της Σικελίας. Μισούσε την τυραννία και την καταπίεσιν. Επίσης, είχε βαθιά ριζωμένη μέσα του την έννοια του καθήκοντος.

Γνωμικά του:

"Οι μεγάλες εύνοιες διά να αποδοθούν ορθώς, χρειάζονται τις κατάλληλες λέξεις".

"Σε δύο ανθρώπους που μαλώνουν πρέπει να ακούμε και τις δύο πλευρές, ειδάλλως ακούμε την μισήν αλήθειαν".

"Ειδικός δεν είναι ο πολυμαθής, αλλά αυτός που γιγνώσκει ό,τι είναι χρήσιμο και απαραίτητο".

"Πρωτίστως, πρέπει να γνωρίσουμε τον εαυτόν μας".

"Μεγαλύτερην αξίαν έχουν οι πράξεις από τα λόγια".

"Οι εχθροί χαίρονται με τις λύπες μας".

"Η συμβουλή που δίνουμε εις τους συνανθρώπους μας είναι πιο εύκολη απ' ό,τι στον εαυτόν μας".

"Η οργή κάνει την φωνήν του λαού βαριά και επικίνδυνη".

"Τα παθήματα γίνονται μαθήματα".

"Επιδίωξις των ανθρώπων πρέπει να είναι η μόρφωσις".

"Πρέπει να τιμάμε τους γονείς μας".

"Οι νεκροί δεν έχουν ανάγκη τον πλούτον". Εδώ φαίνεται η ματαιότης όλων όσων έχουν σκοπόν της ζωής τους την συσσώρευσιν χρημάτων όσο το δυνατόν περισσοτέρων. Όταν όμως, επέλθει ο θάνατος όλα είναι άχρηστα.

"Η υποκρισία είναι τεράστιον ελάττωμα".

"Αυτό που διαδίδεται ταχύτερα απ' οτιδήποτε άλλο στη γη είναι οι φήμες".

"Διά πράγματα άχρηστα και ανώφελα είναι άσκοπο να κοπιάζουμε".

"Ο άνθρωπος με υγιή νου είναι κι ευτυχισμένος".

ΑΙΣΩΠΟΣ

Ο Αίσωπος θεωρείται ο πατήρ της μυθογραφίας. Έζησε τον 7ο π.Χ. αιώνα και καταγόταν από την Φρυγίαν. Αρκετά μεγάλο μέρος της ζωής του το πέρασε εις την Σάμον, ενώ ταξίδεψε και εις την Αίγυπτον και εις την Ανατολήν.
Οι πληροφορίες τον περιγράφουν καμπούρη και μάλιστα τραυλόν.

Τα γεγονότα τα οποία αφορούν τον ίδιον και τον βίον του είναι μπλεγμένα με μύθους, οπότε είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς πότε ξεκινάει η αλήθεια και πού τελειώνει ο μύθος.

Αρκετοί Αισώπειοι Μύθοι σώζονται και χαρακτηρίζονται ως την μεγαλυτέραν συλλογήν μύθων του κόσμου. Χαρακτηριστικό των μύθων του ήτο ότι έδινε νόησιν εις τα ζώα τονίζοντας έτσι τα ελαττώματα και τις αδικίες των ανθρώπων.
Από τους Αισώπειους μύθους διδασκόμαστε πολλά, κάνοντας την αξίαν τους τεράστια, όσο απλοϊκοί και αφελείς κι αν φαίνονται εκ πρώτης όψεως.

Πολλές από τις παροιμίες που ακούμε εις την εποχήν μας, νομίζουμε ότι είναι σύγχρονες, εις την πραγματικότητα όμως, τις είχε πρωτοπεί ο Αίσωπος προ 2706 χρόνων (χονδρικώς).

Αξίαι και ιδέαι αναλλοίωτες εις τον χρόνον όπως: η αυτογνωσία, η υπομονή και η επιμονή, η αγάπη στον συνάνθρωπον, η αλήθεια, η φιλία κ.ά. έγιναν γνωστές μέσω των παροιμιών του Αισώπου.

Γνωμικά του:

"Συν Αθηνά και χείρα κίνει". Να μην περιμένουν μονάχα την βοήθειαν των Θεών/Θεού. Πρωτίστως πρέπει εμείς να μοχθήσουμε διά την ανάπτυξιν της ποιότητος της ζωής μας και την αντιμετώπισιν των προβλημάτων μας.

"Προτιμότερη η χειροτέρα κυβέρνησις από την αναρχίαν".

"Οι ανόητοι πάντοτε θα είναι ανόητοι, όση δύναμιν και χρήματα και αν αποκτήσουν".

"Η ισχύς εν τη ενώσει".

"Μακριά από την μάχην, είναι πολύ εύκολο να παριστάνεις τον γενναίον".

"Και το πιο μικρό καλό που κάνουμε μπορεί να μας το ανταποδώσουν εκατό φορές περισσότερο".

"Πριν αποφασίσει να κάνει οτιδήποτε ο άνθρωπος πρέπει να σκέπτεται και το αποτέλεσμα της πράξεώς του".

"Όποιος δίνει το παράδειγμα στους συνανθρώπους του αντί διά συμβουλές, ούτος χαρακτηρίζεται σοφός".

"Το πεπρωμένον φυγείν αδύνατον". Θα υποστούμε όσα όρισε η Μοίρα, είτε καλά είτε άσχημα.

"Έναν άνθρωπον που λέει επανελλειμένως ψεύδη, ουδείς τον πιστεύει ακόμα κι όταν λέει την αλήθειαν".

"Η σωματική ομορφιά δεν μετρά μπροστά στην ομορφιάν την πνευματικήν".

"Όσο αδύναμον είναι το καλάμι ξέρει να λυγάει εις τον δυνατόν άνεμον και αμέσως ξανασηκώνεται τοιουτοτρόπως και με την πιο δυνατή θύελλα". Η συμπεριφορά της φύσεως πρέπει να γίνεται παράδειγμα εις τους ανθρώπους.

Αναμένατε συνέχειαν, παίδες...

[ArELa]

Ωραιότατο, χρήσιμο κι επιμορφωτικό το πόνημά σου Πάνο!
Σ'ευχαριστούμε

[_MIXALIS_]

Καλησπέρα και από εμένα
Φίλε Αίολε, από το έργο του Διοδώρου του Σικελιώτου "Βίοι Φιλοσόφων" είναι;;
Πάντως συνέχισε και γράψε και για άλλους, καλό είναι να γνωρίζουμε τις φιλοσοφικές σχολές που υπήρχαν, τους πρεσβευτές των και τις απόψεις που υιοθετούσαν!!

[Aiolos]

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ

Κωμικός ποιητής και συγγραφεύς ίσως ο διασημότερος, έζησε εις την Αθήνα ανάμεσα στο 453 π.Χ. και το 385 π.Χ.
Από τα 44 έργα του, σώζονται ολόκληρα μόνο τα ένδεκα.
Διά τον Αριστοφάνη γιγνώσκουμε ολίγα πράγματα. Ήτο υιός του Φιλίππου. Υπήρχε διαφωνία εις τους αρχαίους διά τον τόπον καταγωγής του. Άλλοι έλεγαν ότι εγεννήθη εις την Λίνδον ή εις στην Κάμιρον της Ρόδου, άλλοι εις την Αίγινα και άλλοι εις την Ναυκρατίδαν της Αιγύπτου.
Το μόνο βέβαιον απ' όλα αυτά είναι ότι ο Αριστοφάνης έμενε αρκετόν καιρόν εις τα κτήματα του πατρός του εις την Αίγινα.
Από μικρή ηλικία έγραφε. Όταν όμως θέλησε να παρουσιάσει το έργον του εις τα Μεγάλα Διονύσια δεν μπορούσε διατί δεν είχει συμπληρώσει το 31ον έτος που αποτελούσε όριον τότε. Έτσι, αρχικώς χρησιμοποιούσε ψευδώνυμον.
Μερικά από τα έργα του που κατέχουν ξεχωριστήν θέσιν είναι: "Οι Αχαρνείς" (425 π.Χ.), "Νεφέλες" (423 π.Χ.), "Όρνιθες" (414 π.Χ.), "Λυσιστράτη" (411 π.Χ.), "Θεσμοφοριάζουσαι" (411 π.Χ.), "Βάτραχοι" (405 π.Χ.), "Εκκλησιάζουσαι" (392 π.Χ.), "Πλούτος" (388 π.Χ.).
Εις τους σκηνικούς αγώνες ο Αριστοφάνης με τα έργα του κέρδισε 4 πρώτα βραβεία, 3 δεύτερα και 1 τρίτο.
Μέσα από τις κωμωδίες του ο Αριστοφάνης σατυρίζει τα "κακώς κείμενα" της εποχής του. Εναντιώνεται εις τους ρήτορες και τους δημαγωγούς οι οποίοι με σκοπόν το προσωπικόν τους όφελος παρασύρουν τον λαόν εις ανόητες πράξεις.
Σε πολλά έργα του σαρκάζει τις αιτίες και τα άτομα που συντέλεσαν να γίνει ο Πελοποννησιακός πόλεμος και εκφράζει την αντίθεσίν του σ' αυτόν διατί αιματοκύλισε την Ελλάδα και έφερε τεράστιες συμφορές.
Η διαφθορά και η παρακμή των ανθρώπων σαρκάζεται και στιγματίζεται από τον Αριστοφάνη. Δεν τον φοβίζει τίποτα και πολλάκις στρέφεται εναντίων γνωστών προσώπων διατί η άποψίς του είναι ότι η αλήθεια πρέπει να λέγεται οποιοδήποτε κι αν είναι το τίμημα.

Γνωμικά του:

"Η συνεργασία της φύσεως, της μελέτης και της πρακτικής εξασκήσεως καταστούν έναν άνθρωπον ικανόν".

"Τα δώρα ανεξάρτητα από την σημασίαν και το μέγεθός τους, δεν έχουν καμίαν αξίαν όταν επέλθει ο θάνατος".

"Διά να γίνει κάποιος κυβερνήτης ενός καραβιού πρέπει πρώτα να γίνει κωπηλάτης".

"Παρακολουθώντας ο έξυπνος άνθρωπος τους εχθρούς μαθαίνει πολλά".

[_MIXALIS_]

Να διορθώσω κάτι

Διοδώρου του Σικελιώτου "Βίοι Φιλοσόφων" είναι;;

Του Διογένη του Λαέρτειου και όχι του Διοδώρου του Σικελιώτου