Σωκράτης 399 - 470 Π.Χ.

[Acid{RFE}]

~ -)-(- Σωκράτης 399 - 470 Π.Χ. -)-(- ~


Βιογραφικό Σημείωμα: Ένας απο τους σοφότερους άνδρες της αρχαιότητας. Γεννήθηκε στην Αθήνα στα 399 Π.Χ., κ ήταν υιός του γλύπτη Σωφρονίσκου κ της μαίας Φαιναρέτης, απο το δήμο Αλωπέκης. Στην αρχή δοκίμασε να ακολουθήσει το επάγγελμα του πατέρα του, οι δε Τρείς Χάριτες, άγαλμα που σωζόταν επί Παυσανία, ήταν έργο δικό του. Γρήγορα όμως εγκατέλειψε τη γλυπτικη, για να αφοσιωθεί στη φιλοσοφία, στην οποία κ αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή του, διδάσκοντας, όχι σε σχολείο, αλλα συζητώντας σε κάθε σημείο της πόλεως με ανθρώπους κάθε τάξεως κ με κύριο στόχο τα ηθικά, θρησκευτικά, κοινωνικά κ ποτικικά ζητήματα.

Η διαλεκτική ικανότητά του, η λεπτότητά του και η πνευματική πρωτοτυπία του με τον τέλεια ηθικό χαρακτήρα του, προσέλκυαν τους νέους αριστοκράτες με τους οποίους ιδιαίτερα συνδεόταν. Αντίθετα προς του συγχρόνους του σοφιστές, ο Σωκράτης δεν ελάμβανε αμοιβή για τη διδασκαλία του. Κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο ξεπλήρωσε το καθήκον του προς την πατρίδα, και αγωνίσθηκε με μεγίστη ανδρεία και καρτερία στην Ποτίδαια όπου, και έσωσε τη ζωή του Αλκιβιάδη {432}, στο Δήλιο {424} και στην Αμφίπολη {422}. Διετέλεσε επιστάτης των Πρυτάνεων και αντιτάχθηκε στην παράνομη ψηφοφορία με την οποία ο δήμος των Αθηναίων καταδίκασε σε θάνατο τους εννέα στρατηγούς, οι οποίοι, αφού νίκησαν στην ναυμαχία των Αργινουσών, αναγκάσθηκαν από την τρικυμία να αφήσουν άταφους τους πεσόντες. Το ίδιο δεν υπάκουσε και στους τριάκοντα τυράννους, που τον διέταξαν να πάει με τέσσερις άλλους να φέρει στην Αθήνα τον Σαλαμίνιο Λέοντα, για να τον θανατώσουν.

Επειδή ο Σωκράτης καταπολεμούσε τις ολέθριες θεωρίες των διαφόρων σοφιστών και κατέκρινε το καθεστώς του δημοκρατικού πολιτεύματος, ονομάζοντας βλακώδη την εκλογή των αρχόντων με κυάμους, δημιούργησε πολλούς εχθρούς, μερικοί από τους οποίους, ως ο Αριστοφάνης, τον συνέχεαν με τους σοφιστές, που τους θεωρούσαν αίτιους των ατυχιών της πόλεως. Έτσι ο σοφός κατηγορήθηκε για ασέβεια από τον πολιτικό Άνυτο, τον ποιητή Μέλητο και το ρήτορα Λύκωνα και, ακόμα, για διαφθορά των νέων. Εισηγητής της κατηγορίας ήταν ο Μέλητος και αυτός τη συνέταξε. Το κείμενο έλεγε: «Αδικεί Σωκράτης ους μεν η πόλις νομίζει θεούς ου νομίζων, έτερα δεν καινά δαιμόνια εισηγούμενος• αδικεί δε και τους νέους διαφθείρων• τίμημα θάνατος». Ο Σωκράτης μπορούσε ν’ αποφύγει την καταδίκη αν δεχόταν ν’ απολογηθεί ή αν εκλιπαρούσε το έλεος των δικαστών, όπως συνηθιζόταν τότε. Όχι μόνο ένα τέτοιο δεν έκανε ο Σωκράτης, αλλά και όταν ο σοφός κηρύχθηκε ένοχος, και συζητείτο, σύμφωνα με το Αττικό Δίκαιο, η επιβλητέα ποινή, ο Σωκράτης αγέρωχος και με θάρρος, δήλωσε ότι του ήταν αδύνατο να διακόψει το έργο της διαπαιδαγωγήσεως των νέων, έργο που μέχρι τώρα έκανε σύμφωνα με τη θέληση του θεού. Η υπερήφανη στάση του Σωκράτη ερέθισε τους δικαστές, και ογδόντα απ’ αυτούς, που πριν είχαν δώσει αθωωτική ψήφο, τώρα ψήφισαν και αυτοί υπέρ της θανατικής ποινής.

Επειδή η εκτέλεση της θανατικής ποινής καθυστέρησε, εξ αιτίας της θεωρίας τη Δήλο, ο Σωκράτης έμεινε τριάντα μέρες στη φυλακή, όπου τον επισκέπτονταν οι φίλοι του, όμως αρνήθηκε επίμονα τη σωτηρία του με απόδραση, που του είχαν προετοιμάσει οι φίλοι του, θεωρώντας αυτήν σαν άτιμη πράξη. Έτσι, ήπιε το κώνειο με αδιάσειστη ηρεμία και θεία έξαρση, φιλοσοφώντας ηρεμότατα ακόμα και κατά την ημέρα του θανάτου του. Γρήγορα οι Αθηναίοι μετανόησαν για το θάνατο του σοφού, και με πολλούς τρόπους τίμησαν τη μνήμη του. Λέγεται μάλιστα ότι, όταν παιζόταν στο θέατρο η τραγωδία του Ευριπίδη, που είχε υπόθεση τον άδικο θάνατο του Παλαμήδη, την ώρα που ο χορός τραγουδούσε, λέγοντας «εκάνετε, εκάνετε, τον πάνσοφον, ω Δαναοί, ταν ουδέν αλγύνουσαν αηδόνα μουσάν, των Ελλήνων τον άριστον», το πλήθος των θεατών ξέσπασε σε κλάματα.

Για το χαρακτήρα του Σωκράτη συμφωνούν όλες οι πηγές. Η εξωτερική του μορφή δεν είχε τίποτα από την ελληνική καλλονή και τον τύπο του φυσιογνωμικά εξελιγμένου Έλληνα. Ήταν άσχημος, με μάτια πεταγμένα έξω, μύτη κοντή και χονδρή με σηκωμένα ρουθούνια, παχιά χείλη, κεφάλι φαλακρό και κοιλιά εξογκωμένη., ψυχικά όμως και πνευματικά ήταν τύπος υπέροχος και διακρινόταν για τη λεπτότητά του, την εξυπνάδα του, την πρωτοτυπία του, το χρηστό ήθος, την εγκράτεια και την αυτάρκειά του για τη γαλήνη και τη φαιδρότητα της ψυχής του και, όπως λέγει ο Πλάτων, ήταν «ο άριστος, ο φρονιμότατος και δικαιότατος των Ελλήνων».

Ο Σωκράτης δεν έγραψε τίποτα και όσα γνωρίζουμε γι’ αυτόν προέρχονται από συγγράμματα του Ξενοφώντα, του Πλάτωνα, και του Αριστοτέλη. Όμως, οι πηγές αυτές παρουσιάζουν διαφορετική κάπως την εικόνα της φιλοσοφίας του Σωκράτη. Ο Ξενοφών δέχεται το Σωκράτη σαν μεταρρυθμιστή της κοινωνίας, οι άλλοι δε, στηριζόμενοι στον Πλάτωνα,τον παριστάνουν κυρίως σαν ηθικοδιδάσκαλο, και άλλοι, τέλος, συμφωνώντας με τον Αριστοτέλη, δέχονται τον Σωκράτη, όχι σαν ηθικοδιδάσκαλο αλλά σαν διαλεκτικό. Η φιλοσοφία του Σωκράτη, στην επιστημονική της μορφή, είναι διαλεκτική, η οποία στην εφαρμογή της πάνω σε συγκεκριμένα πράγματα γίνεται ηθική. Σαν τους σοφιστές, έτσι και ο Σωκράτης, έχει σαν βάση της φιλοσοφίας του όχι τη φύση, αλλά τον άνθρωπο, κατεβάζοντας με αυτό τον τρόπο, ως είπε ο Κικέρων, τη φιλοσοφία από τον ουρανό στη γη.


<<Οι Ρήσεις Του Σωκράτους>>

Ρήση Υπ.Αρίθ.1: Καλύτερα να αδικείσαι παρά να αδικείς.
Ρήση Υπ.Αρίθ.2: Το ασήμι κ η πορφύρα είναι χρήσιμα στους τραγωδούς, όχι στη ζωή.
Ρήση Υπ.Αρίθ.3: Όποιος χρειάζεται λίγα είναι πολύ κοντά στους Θεούς.
Ρήση Υπ.Αρίθ.4: Αξιοπερίεργο είναι το να μπορεί ο καθένας με ευκολία να αναφέρει πόσα υπάρχοντα έχει κ να μην μπορεί να αναφέρει πόσους φίλους έχει.
Ρήση Υπ.Αρίθ.5: Το σπουδαιότερο απόκτημα είναι οι ελεύθερες ώρες.
Ρήση Υπ.Αρίθ.6: Υπάρχει ένα μόνο καλό, η γνώση κ ένα κακό, η αμάθεια.
Ρήση Υπ.Αρίθ.7: Ο πλούτος κ η ευγενική καταγωγή δε δίνουν καμία αξία, αντίθετα είναι πολύ κακά.
Ρήση Υπ.Αρίθ.8: Ο χορός είναι εξάσκηση που βοηθάει στη σωματική ευεξία.
Ρήση Υπ.Αρίθ.9: Αρετή είναι όταν αποφεύγεις τις υπερβολές.
Ρήση Υπ.Αρίθ.10: Το καλό ξεκίνημα δεν είναι βέβαια ασήμαντο πράγμα, ούτε όμως σημαίνει πολλά πράγματα.
Ρήση Υπ.Αρίθ.11: Είτε αν παντρευτείς, είτε αν δεν παντρευτείς, ότι κ άν κάνεις απο τα δύο, θα μετανιώσεις.
Ρήση Υπ.Αρίθ.12: Οι περισσότερο ανθρώποι ζούν για να τρώνε κ δεν τρώνε για να ζούν.
Ρήση Υπ.Αρίθ.13: Καλό είναι οι νέοι να καθρεπτίζονται συνεχώς, έτσι ώστε αν είναι ωραίοι, να γίνονται αντάξιοι του εαυτού τους, κ αν είναι άσχημοι να προσπαθούν να συγκαλύψουν την ασχήμια με μόρφωση.
Ρήση Υπ.Αρίθ.14: Πρέπει να προκαλούμε την κριτική των κωμικών, γιατί αν μιλήσουν για κάτι πραγματικό, μας βοηθούν να το διορθώσουμε, διαφορετικά μας αφήνουν αδιάφορους.
Ρήση Υπ.Αρίθ.15: Ένα γνωρίζω, οτι τίποτε δεν γνωρίζω.
Ρήση Υπ.Αρίθ.16: Κάθε πράξη που γίνεται με δικαιοσύνη είναι αρετή.
Ρήση Υπ.Αρίθ.17: Η αρετή είναι αγαθό.
Ρήση Υπ.Αρίθ.18: Η αρετή είναι μιά απο τις εκδηλώσεις της ψυχής.
Ρήση Υπ.Αρίθ.19: Ορθά κυβερνά η φρόνιμη ψυχή, σφαλερά η άφρων.
Ρήση Υπ.Αρίθ.20: Η φρόνηση κυβερνά την ορθή πράξη.
Ρήση Υπ.Αρίθ.21: Ο αγαθός άνθρωπος είναι ωφέλιμος.
Ρήση Υπ.Αρίθ.22: Αγαθοί ανθρώποι δε γίνονται μόνο με επιστήμη αλλά κ με ορθή γνώμη.
Ρήση Υπ.Αρίθ.23: Η μάθηση είναι ανάμνηση.
Ρήση Υπ.Αρίθ.24: Η ομορφιά είναι βραχύβια τυρανία.
Ρήση Υπ.Αρίθ.25: Το εύ γίνεσθαι πετυχαίνεται λίγο λίγο, δεν είναι όμως λίγο.
Ρήση Υπ.Αρίθ.26: Ο άνθρωπος πράτει κακώς απο άγνοια.
Ρήση Υπ.Αρίθ.27: Ο άνθρωπος έχει ένα δαιμόνιο μέσα του που τον παρακινεί κ τον καθοδηγεί στις πράξεις του.
Ρήση Υπ.Αρίθ.28: Ο καθένας μέσα του έχει αρετή.
Ρήση Υπ.Αρίθ.29: Ουκ εν τω πολλώ το εύ
Ρήση Υπ.Αρίθ.30: Αρχή της φιλοσοφίας είναι το θαυμάζειν.
Ρήση Υπ.Αρίθ.31: Είναι φυσικό ένας άνθρωπος που αφιέρωσε πραγματικά τη ζωή του στη φιλοσοφία να μη λιποψυχεί την ώρα που πρόκειται να πεθάνει, θα έχει εκεί τα μεγαλύτερα αγαθά.
Ρήση Υπ.Αρίθ.32: Ο φιλόσοφος προσπαθεί να αποδεσμεύσει όσο γίνεται περισσότερο την ψυχή απο την επικοινωνία με το σώμα, σε μεγαλύτερο βαθμό απο τους άλλους.
Ρήση Υπ.Αρίθ.33: Το σώμα ταράζει κ δεν αφήνει την ψυχή να αποκτήσει την αλήθεια κ την φρόνηση.
Ρήση Υπ.Αρίθ.34: Θάνατος είναι το λύσιμο κ ο χωρισμός της ψυχής απο το σώμα.
Ρήση Υπ.Αρίθ.35: Σωφροσύνη είναι το να μήν παρασύρεται κάποιος απο τις επιθυμίες, αλλά να τις περιφρονεί κ να είναι απέναντι τους συγκρατημένος.
Ρήση Υπ.Αρίθ.36: Η σωφροσύνη, η δικαιοσύνη, η ανδρεία κ η ίδια η φρόνηση είναι ένα είδος καθαρμού.
Ρήση Υπ.Αρίθ.37: Οι ψυχές των νεκρών υπάρχουν κάπου κ απο εκεί ξαναγενιούνται.
Ρήση Υπ.Αρίθ.38: Η μάθηση δεν είναι στην πραγματικότητα παρά ανάμνηση.
Ρήση Υπ.Αρίθ.39: Η ανάμνηση προξενείται κ απο τα όμοια κ απο τα ανόμοια.
Ρήση Υπ.Αρίθ.40: Λήθη είναι η απώλεια της γνώσης
Ρήση Υπ.Αρίθ.41: Υπήρχαν κ πρωτύτερα οι ψυχές πρίν υπάρξουν υπο μορφή ανθρώπου, χωριστά απο τα σώματα κ διέτεθαν σκέψη.
Ρήση Υπ.Αρίθ.42: Η ψυχή μας υπάρχει πριν να γενηθούμε.
Ρήση Υπ.Αρίθ.43: Κάθε τι που ζεί, προέρχεται απο αυτό που έχει ήδη πεθάνει.
Ρήση Υπ.Αρίθ.44: Η ψυχή μοιάζει με το θείο ενώ το σώμα με το θνητό.
Ρήση Υπ.Αρίθ.45: Η ψυχή του αληθινού φιλόσοφου απέχει απο τις ηδονές, τις επιθυμίες, τις λύπες κ τους φόβους.
Ρήση Υπ.Αρίθ.46: Η ψυχή είναι αθάνατη.

[strella]

Φοβερός άνθρωπος ο Σωκράτης!
Αυτός δεν ακολουθούσε την μέθοδο της '''μαιευτικής'' με τους μαθητές του?
Θα ήθελα να γνωρίσω κάποιον ο οποίος θα έμοιαζε στο Σωκράτη και θα με καθοδηγούσε να βρω απαντήσεις ή να σχηματίσω απόψεις θέτοντας μου ερωτήματα!Θα ήταν τόσο ενδιαφέρον!

[ArELa]

Ευχαριστούμε Γιώργο!
Κάπου πρέπει να έχουμε κι άλλο σχετικό thread, αλλά σίγουρα όχι τόσο εκτενές και εμπεριστατωμένο. Είναι θαυμάσια προσθήκη για τη βιβλιοθήκη μας. (Λατρεύω Σωκράτη)

[TEUTAMOS]

Ευγε! Πολύ καλόν! Η αιχμή του δόρατος του ελληνικού πνεύματος είναι οι Αρχαίοι μας.

[Acid{RFE}]

Ποιός αλήθεια μπορεί να μην αγαπά των Σωκράτη; Ναί ο Σωκράτης είχε την μέθοδο μαιευτικής αλλά όχι μόνον με τους μαθητές του.....
Για να γνωρίσουμε άνθρωπο όπως τον Σωκράτη νομίζω είναι αδύνατο...διότι ήταν αληθινός σοφός, δυστυχώς Σωκράτης ένας υπήρξε....τεράστιος ο άνδρας αυτός και ανεπανάληπτος, σε τέτοιο σημείο να τον διαβάζει και να λογίζεσαι υπήρξε τέτοια αντίληψη, τέτοια σοφία, τέτοια αγάπη στον κόσμο, μα΄είναι δυνατόν;;;Κι όμως


Ευχαριστώ για τα σχόλια σας..

[alkinoos]

Ἡ ἀπολογία τοῦ Σωκράτη (Πλάτων)- Ἐπεξεργασία ταινίας -Ἑλένη Κεμικτσὴ
-Βασίστηκα σὲ ἕνα μικρὸ ἀπόσπασμα τῆς ταινίας τοῦ Rosselini γύρω ἀπὸ τὴ ζωὴ τοῦ Σωκράτη γιὰ τὴν συναρμολόγηση τῆς ταινίας αὐτῆς -Μὲ λίγα λόγια δημιούργησα μία νέα ταινία πού ἐπικεντρώνεται ἀποκλειστικὰ στὴν ἀπολογία τοῦ Σωκράτη -
Ἡ ἀρχικὴ ταινία τοῦ Rosselini ἦταν στὰ ἰταλικὰ μὲ ὑποτίτλους στὰ ἱσπανικὰ ἐνῷ ἐδῶ ἔχουμε στὴν οὐσία μία νέα ἑλληνικὴ ταινία πού δὲν ὑπῆρξε ποτὲ.