ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ

Αίολος
Πορωμένος Ιδεογραφίτης

PostPosted: Mon Dec 25, 2006 3:39 am Post subject: ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ

ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ

Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος. Γεννήθηκε στην Έφεσο, το 544πχ (ή 535πχ) και πέθανε το 484πχ (ή 475πχ). Είναι ο διασημότερος και βαθύτερος από τους μεγάλους προσωκρατικούς φιλοσόφους. Αριστοκράτης στην καταγωγή, ήταν αντίπαλος τόσο της τυραννίας, όσο και της δημοκρατίας. Πήρε μέρος στους πολιτικούς αγώνες της πατρίδας του, στο πλευρό πάντοτε των αριστοκρατών, καταδικάζοντας την αρχή της ισότητας. Τον θεωρούσαν από τους πιο βαθυστόχαστους φιλοσόφους στην εποχή του, αλλά και σήμερα τον κατατάσσουν, μαζί με το Δημόκριτο, στους προδρόμους των σύγχρονων φυσικών επιστημών. Τη φιλοσοφία του τη διατύπωσε στο σύγγραμμά του Περί φύσεως, χωρίς ακριβείς αποδείξεις, με χτυπητούς αφορισμούς, σύντομους, που να μοιάζουν σαν χρησμοί. Για το ύφος του αυτό τον ονόμασαν "σκοτεινό".

ΘΕΩΡΙΕΣ

Όπως και ο Ξενοφάνης, ο Ηράκλειτος ξεκινά από την παρατήρηση του κόσμου, τον οποίο θεωρεί και αυτός ως ενιαίο όλο, που ως τέτοιο ούτε γεννήθηκε ούτε και θα χαθεί ποτέ. Και ενώ εκείνος την ουσία του κόσμου τη βρίσκει στη θεότητα, ο Ηράκλειτος τη βλέπει σε μία νοητική αρχή, το λόγο. Η αδιάκοπη αλλαγή, αστάθεια κάθε μερικού, του δημιουργεί τόσο δυνατή εντύπωση, ώστε σ' αυτό βλέπει τον καθολικό κοσμικό νόμο. Σε αντίθεση με τον Ξενοφάνη και την Ελεατική Σχολή, που πίστευε στην ακινησία του "είναι", του όντος,

ο Ηράκλειτος. διακήρυττε πως όλα μεταβάλλονται, τίποτε δε μένει σταθερό, ακίνητο: τα πάντα ρει, δις εις τον αυτόν ποταμόν ουκ αν εμβαίης, "αεί γίγνεσθαι και μεταβάλλεσθαι και μηδέποτε το αυτό μένειν". Την αδιάκοπη αυτή κίνηση (ροή), κατά την οποία τα πάντα γίνονται και καταστρέφονται, ο Ηράκλειτος την έβλεπε ως μια αέναη πάλη αντίθετων αρχών, "εναντιοδρομία": πάντα κατ' έριν γίγνεσθαι. Την κίνηση αυτή και την αλλαγή την υπηρετούν ευεργετικές αντιθέσεις: το αντίξοον συμφέρον και εκ των διαφερόντων καλλίστην αρμονίην. Πηγή για τις σωστές αυτές γνώσεις είναι το λογικό, ο λόγος.

Προς τον ορθολογισμό κλίνει και ο Ηράκλειτος: κακοί μάρτυρες ανθρώποισιν οφθαλμοί και ώτα. Το λογικό, ο λόγος, στον Ηράκλειτο δεν είναι δεμένος με μεταφυσικές, ιδεαλιστικές αντιλήψεις. Για το λόγο έκανε μια έκθεση, που η επίδρασή της φτάνει μέχρι τα χρόνια μας. Όλα στον κόσμο γίνονται λογικά, σύμφωνα μ' έναν αυστηρό νόμο, αδιάφορα αν δεν το αισθάνονται οι άνθρωποι. Ο λόγος είναι ο κοσμικός νόμος, η δύναμη που βρίσκεται μέσα στα πράγματα. Το ανθρώπινο λογικό είναι ένα κομμάτι, μια συνέπεια του κοσμικού λόγου. Παίρνοντας μέρος σ' αυτόν οι άνθρωποι γίνονται λογικοί. Γι' αυτό ο λόγος είναι κοινός και υποχρεωτικός για όλους, μ' όλο που οι άνθρωποι φαντάζονται και συλλογιούνται και ενεργούν ελεύθερα. Δικαιοσύνη και ηθική την πηγή τους την έχουν στον κοσμικό λόγο. Στον Η. η θεότητα είναι ενδοκοσμικός νους, που δημιουργεί (από μέσα του) τη φύση, την ιστορία, τη θρησκεία, το δίκαιο, την ηθικότητα.

Οι τρεις βασικές έννοιες του πανθεϊσμού του είναι: α) η ενότητα, β) η αιώνια αλλαγή, γ) η αδιάσπαστη νομοτέλεια της κοσμικής τάξης.Η πρώτη ύλη του κόσμου είναι η φωτιά, η θερμότητα, που είναι το πρώτο ευκίνητο στοιχείο μέσα στη φύση. Το πέρασμα από την πρώτη αυτή ύλη σ' όλες τις άλλες (αέρα, νερό, χώμα) ο Ηράκλειτος το έβλεπε ως μια διαρκή αλλαγή της φωτιάς, δηλ. ως μια αιώνια κίνηση της φωτιάς, που σβήνει και ξανανάβει. Ο πόλεμος (η πάλη) των στοιχείων ("πόλεμος πάντων πατήρ"), η "εναντιοδρομία", έχει κίνητρο το πυρ. Περίσσευμα θερμότητας σημαίνει περίσσευμα κίνησης και περίσσευμα ψυχρού σημαίνει ακινησία και νέκρα. Ο κόσμος κατά τον Ηράκλειτο. δε δημιουργήθηκε από κανέναν: "κόσμος τόνδε, τον αυτόν απάντων, ούτε τις θεών, ούτε ανθρώπων εποίησεν, αλλ' ην αεί και έστιν και έσται πυρ αείζωτον".

sottis
Διαχειριστής (Administrator)

PostPosted: Fri Jan 12, 2007 4:46 am

ο ηρακλειτος ειναι η μεγαλη μου αδυναμια.οταν τον πρωτοδιαβασα ειχα συγκλονισθει.το ιδιο παθαινω καθε φορα που τον διαβαζω.ψωνιο μαλον!

ΔΗΜΕΛΛΗΝ
Κολλημένος Ιδεογραφίτης

PostPosted: Wed Jan 17, 2007 2:04 am

Ο Ηράκλειτος ο Εφέσιος, ο λεγόμενος και σκοτεινός φιλόσοφος, διετύπωσε το "ΠΟΛΕΜΟΣ ΠΑΤΗΡ ΠΑΝΤΩΝ" για να δείξει παραστατικά την συνεχή πάλη των αντιθέτων. Άποτέλεσμα αυτής, η δημιουργία, μέσα από το "ΠΥΡ" το αέναον. Αυτός πρώτος καθιέρωσε το "ΓΙΓΝΕΣΘΑΙ" σε αντιδιαστολή με το είναι των υπολοίπων Ιώνων και κυρίως του Παρμενίδου του Ελεάτη και έθεσε παράλληλα το πρώτο γνωσιολογικό πρόβλημα με την περίφημη φράση του "ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΡΕΙ ΚΑΙ ΟΥΔΕΝ ΜΕΝΕΙ". Δηλαδή, με λίγα λόγια πως μπορούμε να ορίσουμε κάτι το οποίο διαρκώς μεταβάλλεται.

Κατά συνέπεια δεν αναφέρεται αποκλειστικά στον πόλεμο με την γνωστή μορφή του, ο οποίος αποτελεί ένα απειροελάχιστο δείγμα του διαρκούς συμπαντικού κανόνα της κίνησης και της μεταβολής.

ΑρΕλα
Διαχειριστής (Administrator)

PostPosted: Wed Jan 17, 2007 2:08 am

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ έγραψε: Ο Ηράκλειτος ο Εφέσιος, ο λεγόμενος και σκοτεινός φιλόσοφος, διετύπωσε το "ΠΟΛΕΜΟΣ ΠΑΤΗΡ ΠΑΝΤΩΝ" για να δείξει παραστατικά την συνεχή πάλη των αντιθέτων. Άποτέλεσμα αυτής, η δημιουργία, μέσα από το "ΠΥΡ" το αέναον. Αυτός πρώτος καθιέρωσε το "ΓΙΓΝΕΣΘΑΙ" σε αντιδιαστολή με το είναι των υπολοίπων Ιώνων και κυρίως του Παρμενίδου του Ελεάτη και έθεσε παράλληλα το πρώτο γνωσιολογικό πρόβλημα με την περίφημη φράση του "ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΡΕΙ ΚΑΙ ΟΥΔΕΝ ΜΕΝΕΙ". Δηλαδή, με λίγα λόγια πως μπορούμε να ορίσουμε κάτι το οποίο διαρκώς μεταβάλλεται.

Κατά συνέπεια δεν αναφέρεται αποκλειστικά στον πόλεμο με την γνωστή μορφή του, ο οποίος αποτελεί ένα απειροελάχιστο δείγμα του διαρκούς συμπαντικού κανόνα της κίνησης και της μεταβολής.

Πέραν αυτού (αλλά και του θαυμάσιου αφιερώματος που έκανε ο Πολύφημος), καλύπτομαι ιαπολύτως και δε θα'χα τίποτα παραπάνω να προσθέσω. Εύγε κύριοι.