Ιδεογραφήματα

Ανοίγω αυτό το τόπικ μ' έναν πολύ συγκεκριμένο σκοπό: θέλω όσους ενδιαφέρονται να βάλουν εδώ ένα αγαπημένο τους κομμάτι απ' την παγκόσμια ιστορία. Είτε έναν σημαντικό άνθρωπο με το τι έκανε, είτε μια περίοδο, είτε έναν πολιτισμό.

Σ' αυτόν τον διάλογο, αν επιτρέπει βέβαια κι η αντμίν του χώρου, θα υπάρχουν κάποιοι κανόνες:

α) δεν θα συγκρίνονται γεγονότα, άνθρωποι ή πολιτισμοί μεταξύ τους (π.χ ναι, οι μεν έκαναν αυτό, αλλά οι δε το έκαναν καλύτερα κι ήταν πιο γαμάτοι)
β) δεν θα σχολιάζεται κατά πόσο κάτι που αναφέρεται ξεκίνησε ή επηρρεάστηκε απο κάτι άλλο (π.χ αυτοί δημιούργησαν αυτό, αλλά πάτησαν πάνω στο άλλο)

Αυτό είναι ένα τόπικ για όσους αισθάνονται όμορφα που αποτελούν ένα κομμάτι της ανθρώπινης ιστορίας. Για όσους μπορούν να αισθανθούν περήφανοι τόσο για την Ακρόπολη, όσο και για το Στόουνχεντζ, για όσους μπορούν να νιώσουν συγκίνηση με την Ιλιάδα και με την Καλεβάλα, για όσους θαυμάζουν όλο τον κόσμο για όλα αυτά που έχει επιτύχει το ανθρώπινο γένος, σε κλίμα καλής διάθεσης και επιθυμίας για ευρύτερη σύνθεση γνώσεων.

H Φλωρεντία της Αναγέννησης



Αναγεννησιακά κουστούμια της Φλωρεντίας

Μερικά έργα του μοντιλιάνι μιας και ανηκουν στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά.

Ωραία η σκέψη να ξεκολλήσουμε και λίγο από .... Ελλάδα, αλλά θα ήταν ακόμα πιο ωραία αν γίνόταν σε ανύποπτο χρονο, και όχι παράλληλα με ένα άλλα νήμα που τρεχει. Τα ιδεο δεν είναι ούτε φωλεά ελληνοκεντρικών ούτε όσων καταριούνται την χώραν τους. Κατα καιρούς είχα βάλει (και όχι μόνον εγώ) άρθρα με ευρωπαική ιστορία ή μυθολογία μη ελληνική. Τότε όμως κανείς δεν αρεσκονταν να γράψει κατι εκτός ελαχίστων παντα. Όπως και να έχει ας κάνουμε μια αρχή και σ' αυτό!

Ο πολιτισμός των Τολτέκων

Οι Τολτέκοι ήταν μια φυλή που οι ρίζες της χάνονται στα βάθη της προϊστορίας. Ο λαός τους ήκμασε από τον 7ο έως το 12 αιώνα στην κοιλάδα του Μεξικού. Νομάδες που κατέβηκαν από το Βορρά, κατόρθωσαν να αφομοιωθούν τέλεια, χτίζοντας μεγαλειώδεις πόλεις όπως την Tula.

Η ιστορία του πολιτισμού τους τυλίγεται στο μυστήριο. Τον 5ο αιώνα διείσδυσαν στην περιοχή των Μάγιας του Γιουκατάν και βάδισαν παράλληλα με τον πολιτισμό των Μάγια για δύο αιώνες περίπου. Η Tula, καταστράφηκε από πυρκαγιά κατά την εισβολή των Τσιτσιμέκων από τον Βορρά. Αντίθετα από τους Τολτεκους, οι Αζτέκοι έκαναν κακή χρήση της δύναμής τους, μην καταλαβαίνοντας τα αρχεία των διδασκαλιών των Τολτεκων που βρέθηκαν στις πυραμίδες. Οι Τολτεκοι διδάχθηκαν το δόσιμο της ανοικτής καρδιάς στον ήλιο ενώ οι Αζτέκοι νόμισαν ότι αυτό σημαίνει να παίρνουν τη καρδιά του θύματος με την ανθρώπινη θυσία.

Οι Τολτέκοι γνώριζαν τη γραφή, είχαν αναπτύξει τα μαθηματικά, την αστρονομία και χρησιμοποιούσαν ένα ακριβές ημερολόγιο. Η γλυπτική και η αρχιτεκτονική τους ήταν ανεπτυγμένες, αφού ο πολιτισμός τους παρουσίασε περίφημα αγάλματα και σπουδαίους ναούς.

Στα τέλη της δεκαετίας του '60, ο Κάρλος Καστανέντα έφερε στο προσκήνιο την από καιρό ξεχασμένη τολτέκικη παράδοση, στην οποία τον μύησε ο αινιγματικός Δον Χουάν, δημιουργώντας έτσι ένα κοινό εκατομμυρίων οπαδών σ' ολόκληρο τον κόσμο. Από τότε και μέχρι σήμερα αρκετοί είναι οι συνεχιστές αυτού του έργου.

Τολτέκος σήμερα σημαίνει τον Άνθρωπο της Γνώσης. Ένας όρος που οφείλεται τόσο στους Αζτέκους όσο και στους μεταγενέστερους πολιτισμούς της περιοχής, εξαιτίας της υψηλής πνευματικής, πολιτιστικής και τεχνολογικής ανάπτυξης που τους κληροδότησε ο τολτέκικος πολιτισμός.

Ο Theun Mares, μυημένος ο ίδιος στο Μονοπάτι του Πολεμιστή - το παραδοσιακό όνομα που έχει δοθεί για τις διδασκαλίες των Τολτέκων - επιβεβαιώνει την αυθεντικότητα του αρχαίου αυτού συστήματος γνώσης. Έννοιες όπως η Ανακεφαλαίωση, η Παραφύλαξη, η Δύναμη και η Μη-Πράξη, αναλύονται ολοκληρωμένα και έχουν πρακτική εφαρμογή από όσους νιώθουν την ύπαρξη της αλήθειας, αλλά δεν έχουν καταφέρει ακόμα να την ανακαλύψουν.

Σύμφωνα με τους Τολτέκους ο καθένας από εμάς μπορεί και βλέπει μόνο το δικό του “όνειρο” και το σύνολο αυτών των “εσωτερικών ονείρων” αποτελεί το “εξωτερικό” Όνειρο του Πλανήτη, όπως το ονομάζουν οι Τολτέκοι, και είναι αυτό που ως “μιτότε” (ομίχλη) μας εμποδίζει να αντιληφθούμε τον ΕΝΑ κόσμο που είναι ουσιαστικά ίδιος για όλους.

Η ανθρωπότητα δεν μπορεί να συνεχίσει άλλο τη σημερινή της πορεία και είναι απαραίτητη μια δραστική αλλαγή στη στάση και στον τρόπο σκέψης της. Αυτό το συναισθάνονται όσοι θέλουν να κάνουν ουσιαστικές τομές στον εαυτό τους και να αντιμετωπίσουν τα υπαρξιακά τους ερωτήματα.



ΠΗΓΕΣ
Τολτέκοι – Η κραυγή του Αετού, Mares Theun, εκδόσεις Αρχέτυπο, Αθήνα 2003
Τολτέκοι – Η επιστροφή των πολεμιστών, Mares Theun, εκδόσεις Αρχέτυπο, Αθήνα 2001

Καλό θα είναι να μεταφερθεί το παρόν στην ενότητα: "Παγκόσμια Ιστορία".

Οι Πέρσες εμφανίζονται στο ιστορικό προσκήνιο στο α΄ ήμισυ της 1ης χιλιετηρίδας π.Χ.

Η πρώτη αναφορά στους Πέρσες προέρχεται απο Ασσυριακή επιγραφή του 800 π.Χ. η οποία τους αναφέρει ως "Παρσού", γείτονες ενός άλλου Αρείου έθνους τους Μήδους. Για τους δύο επόμενους αιώνες οι Πέρσες και οι Μήδοι ήταν υποτελείς των Ασσυρίων, Βαβυλωνίων και Σκυθών (επίσης Άριοι).
Η δυναστεία των Αχαιμενιδών (648-330 π.Χ)

Η δυναστεία των Αχαιμενιδών ήταν η πρώτη σειρά Περσών ηγεμόνων. Ιδρύθηκε απο τον Αχαιμένη, έναν Πέρση ηγέτη του 700 π.Χ. Ο γιός του Τεΐσπης οδήγησε τους νομάδες Πέρσες να εγκατασταθούν στην αποκληθείσα Περσίδα, περιοχή στο νοτιοδυτικό Ιράν, γύρω στο 650 π.Χ. και συγκρότησε το πρώτο οργανωμένο κράτος. Σταδιακά, το Περσικό κράτος κατέκτησε την περιοχή των αυτοχθόνων Ελυμαίων (Elam) συμπεριλαμβανομένης της Ασσίνης (Ansan), σημαντικής περιοχής. Οι απόγονοι του Θιέσπη χωρίστηκαν σε δύο κλάδους, ο ένας βασίλευε στο Ανσάν και ο άλλος στην υπόλοιπη Περσία.

Ο Κύρος A' ο Μέγας ένωσε τα δύο βασίλεια (περί το 559 π.Χ.) Εκείνη την περίοδο η Περσία ήταν υποτελής στην Μηδική Αυτοκρατορία, υπό Αστυάγη. Το 550 π.Χ., ο Κύρος Β', βασιλέας της, επαναστατεί κατά τών Μήδων και κατορθώνει σε αρκετά μικρό χρονικό διάστημα να καταλύσει την Μηδική Αυτοκρατορία και να ιδρύσει στην θέση της την Περσική αυτοκρατορία.

Ο Κύρος συνέχισε τις κατακτήσεις. Αρχικά κατακτήθηκε η Λυδία και μετά η Βαβυλώνα(539 π.Χ.). Ο Κύρος σκοτώθηκε σε μάχη με τους Μασσαγέτες που αρνήθηκαν να υποταχθούν.

Ο γιός του Κύρου,Καμβύσης Β', προσέθεσε στην Περσική Αυτοκρατορία, την Αίγυπτο .

Επί του Δαρείου Α', η Περσική αυτοκρατορία επεκτείνεται στην Ευρώπη. Η Θράκη και η Μακεδονία, που μετατρέπονται σε περσικές σατραπείες. Η Αυτοκρατορία έφτασε στο απόγειό της την κατάκτηση της Ινδίας (ακριβέστερα, της κοιλάδας του Ινδού ποταμού). Όμως η εισβολή στην Ελλάδα ανακόπηκε από τους Αθηναίους στο Μαραθώνα.

Ο γιός του Ξέρξης Α' επανέλαβε την προσπάθεια, αλλά ηττήθηκε από την Σπάρτη, στη Σαλαμίνα το 480 π.Χ. και τις Πλαταιές.

Η Περσική Αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών ήταν η μεγαλύτερη και ισχυρότερη ως εκείνη την εποχή. Καλά διοικούμενη και οργανωμένη. Ο Δαρείος διαίρεσε το βασίλειό του σε περίπου είκοσι Σατραπείες, με πολλούς απο τους Σατράπες να έχουν προσωπικές σχέσεις με το Μεγάλο Βασιλέα. Εγκαθίδρυσε σύστημα υποχρεωτικής εισφοράς από τις Σατραπείες, υιοθέτησε το ανεπτυγμένο ταχυδρομικό σύστημα των Ασσυρίων και το επέκτεινε. Μετέφερε την πρωτεύουσα στα Σούσα στο κέντρο της αυτοκρατορίας. Οι Πέρσες επέτρεψαν τους διάφορους υποτελείς πολιτισμούς να διατηρηθούν, ακολουθώντας το παράδειγμα του Κύρου, με αποτέλεσμα να μειωθεί δραματικά ο κίνδυνος εξεγέρσεων.
Ελληνιστική Περσία (330-150 π.Χ.)

Η αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών καταλύθηκε απο τους Μακεδόνες υπό τονΑλέξανδρο. Το ελληνικό στοιχείο που έφερε μαζί του ο νέος αυτοκράτορας και οι διάδοχοί του, αναμείχθηκε με τα τοπικά στοιχεία, δημιουργώντας τον Ελληνιστικό πολιτισμό. Ο πυρήνας της παλαιάς περσικής αυτοκρατορίας πέρασε στην αυτοκρατορία των Σελευκιδών.
Ρωμαϊκή εποχή

Αργότερα η Περσία έγινε ανεξάρτητη αλλά σύντομα κατακτήθηκε από τους Πάρθους και έγινε τμήμα της Παρθικής αυτοκρατορίας.

Στην συνέχεια επαναστάτησε κατά των Πάρθων και συνέστισε και πάλι αυτοκρατορία. Οι νεο-Πέρσες διεξήγαγαν πολλούς πολέμους κατά των Ρωμαίους και των Βυζαντινών, χωρίς όμως ιδιαίτερες επιτυχίες.</p>
Μεσαιωνική Εποχή

Στον Μεσαίωνα καταλύθηκε το κράτος της Περσίας από τους Άραβες. Τότε έγιναν πολλές αλλαγές στα ήθη και τα έθιμα της χώρας κι η επίδραση των Αράβων ήταν τόσο σημαντική που μέχρι τώρα υπάρχει σε αυτήν ένας έντονα αραβικός χαρακτήρας. Στη συνέχεια ήρθαν καινούριοι κατακτητές: οι Τούρκοι (1055 μ.Χ.), οι Μογγόλοι (1223) μ' επικεφαλής τον Τζένγκις Χαν, ο Ταμερλάνος (1395). Στη συνέχεια, η Περσία διαταράσσεται από συνεχείς πολέμους, κυρίως με τους Τούρκους.
Νεότερη εποχή

Το 18ο αι. εμφανίζεται το ιδιαίτερο ενδιαφέρον των μεγάλων δυνάμεων (Αγγλίας Ρωσίας, Γερμανίας) για την Περσία κι αρχίζει ο ανταγωνισμός τους για επικράτηση σ' αυτή την περιοχή. Μετά τον α' παγκόσμιο πόλεμο σημαντική επιρροή αποκτά εδώ η Αγγλία, που ανοιχτά επεμβαίνει στις υποθέσεις του περσικού κράτους. Στον β' παγκόσμιο πόλεμο η Περσία τοποθετείται εναντίον των χωρών του Άξονα. Μετά τον πόλεμο αυτό η χώρα μετονομάζεται σε Ιράν.

Για να μη μου λέτε συνέχεια ότι δε βάζω παπούτσι απ' τον τόπο μου, ορίστε κι εγώ. :Ρ

Θεμέλια της κλασικής μουσικής: το μονόχορδο του Πυθαγόρα κι η τραγωδία

Τον 6ο π.Χ αιώνα, ο Πυθαγόρας συστηματοποίησε κι ερεύνησε τα ακουστικά φαινόμενα με ένα πειραματικό όργανο, αποτελούμενο από μία χορδή τεντωμένη πάνω σε μια ξύλινη βάση κι έναν καβαλάρη, το περιβόητο "μονόχορδο του Πυθαγόρα". Μετακινόντας τον καβαλάρη πάνω στην χορδή, δημιούργησε τα τρία βασικά διαστήματα που απετέλεσαν την βάση τόσο της αρχαιοελληνικής, όσο και μετέπειτα της Μεσαιωνικής, Αναγεννησιακής και Κλασικής μουσικής.

Παίρνοντας σαν βάση τον ήχο που παρήγαγε η χορδή ελεύθερη, διαπίστωσε ότι τοποθετώντας τον καβαλάρη ακριβώς στη μέση της χορδής, ο ήχος που ακουγόταν ήταν η καθαρή 8η, η σημερινή οκτάβα, δηλαδή η ίδια "νότα" μια οκτάβα ψηλότερα (π.χ Ντο-Ντο οκτάβα). Μετακινώντας τον καβαλάρη στα δύο τρίτα της χορδής, το διάστημα που δημιουργήθηκε ήταν η καθαρή πέμπτη (π.χ Ντο-Σολ), ενώ στα τρία τέταρτα έδινε την καθαρή τέταρτη (π.χ Ντο-Φα). Μ' αυτό τον τρόπο καθόρισε τις σχέσεις μεταξύ των τριών βασικών διαστημάτων, στα οποία βασίστηκε το μουσικό σύστημα που ακολουθείται μέχρι και σήμερα.

Όλοι γνωρίζουμε τι είναι η αρχαία τραγωδία. Επίσης, όλοι γνωρίζουμε τι είναι η όπερα. Λίγοι, όμως, γνωρίζουν ότι η όπερα γεννήθηκε απ' την προσπάθεια που έκαναν μερικοί Ιταλοί να αναβιώσουν την αρχαία ελληνική τραγωδία.

Στα τέλη του 16ου αιώνα, το ενδιαφέρον για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό οδήγησε στην ίδρυση μιας λέσχης ανάμεσα στους ευγενείς της Φλωρεντίας, με έδρα το σπίτι του κόμη Μπάρντι, με το όνομα (εμπνευσμένο απ' τον Πλάτωνα) "Ακαδημία". Εκεί, ανάμεσα σε άλλα, συζητούσαν για την μουσική και γενικότερα την τέχνη στην αρχαία Ελλάδα. Φιλοδοξούσαν να ζωντανέψουν την αρχαιοελληνική μουσική. Ο Βιντσέντο Γκαλιλέο, πατέρας του γνωστού αστρονόμου, έκανε μια αρχή σ' αυτή την προσπάθεια, συνθέτοντας τρία τραγούδια για φωνή, με συνοδεία λαούτου. Εν συνεχεία, μελοποιήθηκε απ' τον Τζάκομπο Πέρι το ποίημα του Οτάβιο Ρινουντσίνι με τίτλο "Δάφνη", που είχε σαν θεματολογία τον μύθο της πάλης του Απόλλωνα με τον Πύθωνα και μ' αυτή την μελοποίηση, η κίνηση αυτή απλώθηκε ευρύτατα στην Ιταλία.

Βλέποντας τον θρίαμβο, ο Ρινουντσίνι κι ο Πέρι συνεργάστηκαν γι ακόμα μια φορά, παίρνοντας το θέμα τους απ' την "Ευρυδίκη" και δημιουργώντας, προς τιμήν των γάμων του Ερρίκου Δ' με την Μαρία των Μεδίκων, την πρώτη όπερα, θεωρώντας πανευτυχείς ότι είχαν αναβιώσει την αρχαία ελληνική τραγωδία.

Στην πραγματικότητα, η όπερα αυτή (όπως και όλες οι υπόλοιπες που ακολούθησαν κι ακολουθούν μέχρι σήμερα) ουδεμία σχέση είχε με την τραγωδία. Στη μεν τραγωδία, το κύριο έργο διαδραματίζεται σε έμμετρη πρόζα, με κάποια χορωδιακά κομμάτια, ενώ στην όπερα όλο το έργο αποτελείται αποκλειστικά από μουσικά τμήματα, με ή χωρίς στίχους. Όμως, παρά την φαινομενική και πρακτική τους ανομοιότητα, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι, χωρίς την αρχαία τραγωδία και την προσπάθεια αυτή των Ιταλών ευγενών, ολόκληρη η πορεία της μουσικής, μεγάλο μέρος της οποίας αποτελεί η όπερα, δεν θα υπήρχε ή θα ήταν πολύ διαφορετική απ' αυτή που γνωρίζουμε.

Πηγή: Ιστορία της Μουσικής, Karl Nef.

Θα παραθέσω μερικες φωτογραφίες απο ενα απο τα πιο γοητευτικα, αλλα και μυστηριακα/ανεξήγητα μνημεία, τα αγάλματα στη νήσο του Πάσχα. Λενε οτι δε μοιάζουν με τους κατοίκους του νησιού.

Η Νήσος του Πάσχα ή το Ράπα Νούι όπως το αποκαλούν οι ιθαγενείς Πολυνήσιοι, είναι μια δραματική προειδοποίηση από το παρελθόν, να αλλάξουμε τον μη βιώσιμο τρόπο ζωής μας. Το όνομα "Easter Island" το πήρε από τους Ισπανούς που το "ανακάλυψαν" την Κυριακή του Πάσχα στις 5 Απριλιού του 1722. Το νησί όμως κατοικούνταν για αιώνες πριν και φιλοξένησε ένα προηγμένο πολιτισμό, ο οποίος καταστράφηκε λόγω της εξάντλησης των φυσικών πόρων του νησιού. Είναι η γνωστή ιστορία απληστίας και αυτοκαταστροφής. Μπορούμε να διδαχθούμε από αυτήν την ιστορία;