Ιδεογραφήματα

Ένα ερώτημα που μπορεί να το έχει κανείς θέσει είναι τι θα γινόταν ενδεχομένως αν δεν πέθαινε νέος ο Μέγας Αλέξανδρος. Μπορεί κανείς να πει αρκετά πράγμα που σίγουρα θα έιναι εικασίες και υποθέσεις πλήν όμως προκαλούν το ενδιαφέρον κάθε ερευνητή της αρχαίας ελληνικής ιστορίας. Ας δουμε όμως ένα ένα κάποια βασικά σημεία στην μετά θάνατον του μεγάλου στρατηλάτη εξέλιξη του ιστορικού γίγνεσθαι και σε τί συνίστατο η αλλαγή αν δεν απέθνηισκε νέος ο Αλέξανδρος. Ήδη με την κατάκτηση της Περσικής αυτοκρατορίας και πάσης της Μέσης Ανατολής ο Αλέξανδρος έθεσε τα θεμέλιά του για μια υπερμεγέθη και πολιτικώς ισχυρά αυτοκρατορία που θα έιχε ως πρωτεύουσά της την ανέκαθεν παντοδύναμη Βαβυλώνα. Όσο ευρίσκετο στην πόλη αυτή και με δεδομένη την ισχύν του μετά τους περσικούς πολέμους έρχονταν πανταχόθεν πρέσβεις τόσο από όμορες περιοχές όσο και από απομακρυσμένες για να διερευνήσουν τις διαθέσεις του πανίσχυρου πια Αλέξανδρου. Μάλιστα λέγεται ότι ήλθαν και απεσταλμένοι από την τότε ανίσχυρη ακόμη Ρώμη προς τον Αλέξανδρο στον οποίον και έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση. Αυτό που κάνει όμως ακόμη πιο ιδιαίτερη αίσθηση είναι ότι προφήτεψε στην πόλη τους την Ρώμη ότι θα αποκτούσε μέλλον λαμπρό. Αυτά τουλάχιστον διηγείται ο ιστορικός Άριστος από την Σαλαμίνα της Κύπρου, που αναφέρει ο Αρριανός στο έργο του Αλεξάνδρου Ανάβασις (7.15.5). ακολούθως ο Αλέξανδρς σχεδίαζε επίθεση τόσο στην Αραβία όσο και στην Δύση. Κατά τον 4ο αιώνα λοιπόν αν ζούσε ο Αλέξανδρος θα είχε αναλάβει αυτός αντί της Ρώμης πιθανόν στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Δύση και συγκεκριμένα στην Ιταλική χερσόνησο, αφού θα είχε πια επιστρέψει οριστικά στην Μακεδονία αφήνοντας κάποιον από τους στρατηγούς του την επιστασία της Ασίας. Αν επικρατούσε στις εκεί μάχες με τα ντόπια ιταλικά φύλα (Σαβίνοι, Αιδούοι, Λατίνοι, Ετρούσκοι κοκ.) θα στερέωνε την ηγεμονία του στην περιοχή αυτή. Θα ανέκοπτε έτσι την εξάπλωση ενός από τα εκεί φύλα, των Ρωμαίων, στην προσπάθειά τους να επικρατήσουν στην Ιταλία. Θα είχε ενδιαφέρον να γνωρίζαμε αν θα έκτιζε στις όχθες του Τίβερι μια ακόμη....Αλεξάνδρεια (ή μιας άλλης πόλης) αντί της Ρώμης που είναι σήμερα. Αν τούτο συνέβαινε θα απέτρεπε και την δημιουργία της μετέπειτα Ρωμαικής Αυτοκρατορίας με όλες τις επιπτώσεις που θα είχε αυτό. Πόσο πολύ και προς ποια κατεύθυνση άραγε θα άλλαζε ο ρους της ιστορίας; Η κοσμοκρατρία του θα καταλάμβανε και περιοχές πιο απομακρυσμένες ακολουθώντας τα χνάρια του Ηρακλέους, ώς τις Ηράκλειες Στήλες (Γιβραλτάρ) και την Ιβηρική χερσόνησο, αλλά και την ενδοχώρα των Γαλατών. Αν χρειάστηκε μια δεκαετία μόνο για να κατακτήσει μια πανίσχυρη τότε Περσική αυτοκρατορία, γιατί να έκανε περισσότερο χρόνο όντας ακόμα νέος στην ηλικία για να κατακτήσει την ανίσχυρη στρατιωτικά Δύση; Αν δεν υπήρχε η Ρωμαική αυτοκρατορία δεν θα υπήρχε βεβαίως και η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, το Ανατολικόν Ρωμαικόν Κράτος. Αντί της αργότερα ιδρυθείσης Κωσταντινούπολης, της Νέας Ρώμης, θα συνέχιζε να υπάρχει η ήδη πρωτεύουσα της Μακεδονίας από την εποχή του Αρχελάου Πέλλα. Προβλήματα στην Δύση με εχθρικούς λαούς θα είχε αναμφισβήτητα (Καρχηδόνιους, Κέλτες, Γερμανούς κοκ.) και δεν μπορούμε να ξέρουμε πώς θα τους αντιμετώπιζε ο Αλέξανδρος. Κάποτε όμως και για αυτόν τον μέγα στρατηλάτη θα έρχονταν το φυσικό του τέλος και θα άφηνε μια διπλάσια σε έκταση αυτοκρατορία με δύναμη αλλά και με προβλήματα σε άπληστους όπως φάνηκε διαδόχους. Το κράτος θα κατέρεε ίσως υπό το βάρος των πολέμων των διαδόχων, όπως και έγινε κανονικό ρου της ιστορίας. Πιθανόν κάποια άλλη "Ρώμη" θα εκμεταλλευόταν τον διαμελισμό των κρατιδίων της Μεγάλης Μακεδονικής Αυτοκρατορίας και θα επιβαλλόταν.Ωστόσο το ελληνικό στοιχείο (με τον μανδύα της Μακεδονίκής ηγεμονίας) θα προωθούσε ακόμα πιο πολύ τον ελληνικό πολιτισμό. Θα εξελληνίζονταν πλήρως και η Δύση, όπως είχε συμβεί ήδη στην Ανατολή. Ο Ελληνικός- Αλεξανδρινός πολιτισμός θα ήταν συνώνυμο του ευρωπαικού και δεν θα περίμενε την Αναγέννηση για να γίνει. Η ελληνιστική εποχή θα ίσχυε τότε και για την Δύση. Αναντίρρητα οι Έλληνες θα εξαπλούντο και πιο πέρα σε βορειότερες περιοχές "εις θεωρίαν", όπως συνέβη με τον Πυθέα από την Μασσαλία. Θα ήταν απίστευτο τί νέοι ορίζοντες θα ανοίγονταν. Πολλές πόλεις θα ιδρύονταν στην Δύση περα από κείνες που ήδη υπήρχαν από παλιότερες εποχές. Μέσα σε όλα αυτά αν δεχθούμε την αναγκαιότητα της παρουσίας του Χριστού στον κόσμο και έπειτα του Χριστιανισμού θα ήταν εξόχως ενδιαφέρον να ξέραμε πώς θα συνυπήραν αν συνυπήρχαν Χριστιανισμός και Ελληνισμός ύπό αυτες τις συνθήκες.

.....όμως η Μοίρα της ιστορίας συνωμότησε εναντίον του Μεγάλου Αλεξανδρου και δεν του επέτρεψε να εκπληρώσει το μεγαλο του αυτο σχεδιο, δίνοντας έτσι την χρυσή ευκαιρία σε άλλους ηγέτες μετά από αυτόν και σε άλλους πολιτισμούς να μεγαλουργησουν. Ισως να επλήττετο όμως έτσι η γοητεία του μεγάλου στρατηλάτη, αν είχε ολοκληρώσει όλα αυτά που ίσως ήθελε να πραγματοποιήσει. Ποτέ κανείς δεν θα μάθει, γιατί η απλά η Ιστορία δεν γράφεται με τα ΑΝ.




Η πιθανή έκταση που θα είχε η Μακεδονική Αυτοκρατορία

πολύ ενδιαφέρον κείμενο. Ο τίτλος του μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση, αλλά διαβάζοντάς το εντυπωσιάστηκα ακόμη περισσότερο. Η ιστορία που αναπτύσεις φαίνεται αληθινή =Ρ και είναι καλογραμμένη.
Προσωπικά, δεν νομίζω πως ο Αλέξανδρος θα εκστράτευε και προς την Δύση. Πρακτικά το να πάει κι άλλο προς την Ανατολή ήταν υπερβολή, γνώμη μου είναι πως αν επέστρεφε προς την Μακεδονία δεν θα έφευγε από εκεί. Πιστεύω πως αν και η ζωή του ήταν σύντομη επιτέλεσε το έργο που είχε να επιτελέσει και με το παραπάνω.
Το να φανταστώ την ιστορική συνοχή χωρίς την Ρωμαϊκή αυτοκρατορεία είναι κάτι το εξαιρετικό και ευχαριστώ για το ταξίδεμα αυτό που έκανα εξ αιτίας του κειμένου σου.

Ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν τέλειος γενικά σε στρατιωτικό επίπεδο.
Ενήργησε τέλεια στην διαχείριση των πόρων του στρατεύματος. (Ο δυσκολότερος τομέας απ' όλους για μια εκστρατεία 7.000 χλμ - Πως βρίσκεις νερό και τροφή για τόσους ανθρώπους και άλογα σε εχθρική περιοχή;). Έκανε τέλεια την επιλογή του τόπου, του χρόνου και των καιρικών συνθηκών κάθε μάχης. Εκμεταλλεύτηκε τέλεια τις αδυναμίες του αντιπάλου. Τέλειος στο να εμπνέει τους στρατιώτες του να τα δίνουν όλα. Και τέλειος, ακόμα περισσότερο, στην πολιτική (έτσι κέρδισε πολλές "μάχες" χωρίς να χρειαστεί να τις δώσει καν - η Αίγυπτος ειδικά τον υποδέχτηκε με τιμές θεού).

Κάτι που πρέπει να τονιστεί είναι ότι βρήκε έτοιμη από τον πατέρα του μια φοβερή υποδομή, σε κάθε επίπεδο, την οποία εκμεταλλεύτηκε θαυμάσια για τους στόχους του. Το πλήθος "ταλέντων" που διέθετε και η βαθιά του μόρφωση (μην ξεχνάμε ο βασικός του δάσκαλος ποιος ήταν) του επέτρεψαν να γράψει ιστορία όσο κανένας άλλος.

Βάση αυτών των τελειοτήτων και με σεβασμό στην ιστορία και κυριότερα στον άνδρα, μπορώ να δεχθώ μια μακεδονική επέκταση και κυριαρχία στην Δύση. Το νεαρό της ηλικίας του και η ανυπέρβλητη φιλοδοξία του σίγουρα του επέτρεπαν αυτήν την κίνηση.

Πνεύμα Φωτιάς έγραψε:Προσωπικά, δεν νομίζω πως ο Αλέξανδρος θα εκστράτευε και προς την Δύση. Πρακτικά το να πάει κι άλλο προς την Ανατολή ήταν υπερβολή, γνώμη μου είναι πως αν επέστρεφε προς την Μακεδονία δεν θα έφευγε από εκεί.

Ήταν στις προθέσεις του όμως να το κάνει, αν όχι κατευθείαν, όμως μετά από βραχύ χρονικό διάστημα αφ' ότου θα επέστρεφε από την Ασία. Εγώ πάλι δεν μπορώ να φαντασθώ έναν Αλέξανδρο να κάθεται στον θρόνο χωρίς να ετοιμάζει κάποια νέα εκστρατεία που δεν θα ήταν μόνο πολεμική, αλλά βαθύτατα εκπολιτιστική και ιδεολογική. Γιατί, όλοι βέβαια ξέρουμε ότι ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν ένας μεγάλος οραματιστής πραγματοποιώντας τους ευσεβείς πόθους του Ισοκράτους και τον απραγματοποίητο λόγωι του θανάτου του πατρός του Φιλίππου στόχο για μια πανελλήνια συμμαχία εναντίον των προαιώνιων εχθρών Περσών, αλλά εκτός από αίμα, άφησε πίσω του κι ένα τεράστιο εκπολιτιστικό έργο. Ενδεικτικό του σκοπού του ήταν το πλήθος φιλοσόφων (πχ Σέξτος ο εμπειρικός), ιστοριογράφων (πχ Καλλισθένης, ανεψιός Αριστοτέλους), αρχιτεκτόνων (πχ Δεινοκράτης, αρχκτέκτων της νεόδμητης Αλεξανδρείας), τεχνικών και κάθε είδους επιστημόνων που είχε μαζί του στην εκστρατεία του για τη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού, αλλά και για την καταγραφή και αξιοποίηση του ανατολικού πολιτισμού. Τα τεχνικά έργα του, όπως οι δρόμοι, οι γέφυρες, τα λιμάνια και οι πόλεις που ίδρυσε, συνέβαλαν στη διαμόρφωση μιας ειρηνικής ζωής και μιας οικονομικής ανάπτυξης, τους καρπούς της οποίας απολάμβαναν επί αιώνες οι άνθρωποι. Γεγονός αναμφισβήτητο είναι η ίδρυση πολυάριθμων ελληνικών πόλεων (70 κατά τον Πλούταρχο) από την Αίγυπτο ως την Ινδία, που σαν σκοπό είχαν την διάδοση του ελληνικού πνεύματος και φυσικά την ανάπτυξη του εμπορίου και των συγκοινωνιών. Βέβαια, οι Μακεδόνες βασιλείς – από την εποχή του Αρχέλαου – και φυσικά ο Αλέξανδρος, ήταν μαθητές και οπαδοί της διδασκαλίας των κυνικών φιλοσόφων περί ανθρωπότητας, που την έφερε στη Μακεδονία ο Αντισθένης ο οποίος υποστήριζε ότι ο άνθρωπος είναι άνθρωπος και για τον λόγο αυτό είναι πολίτης όλου του κόσμου και όχι ενός κράτους. Από την άποψη αυτή επηρεάστηκε ο Αλέξανδρος και συνέλαβε την ιδέα της ενοποίησης των λαών και όχι από τον Αριστοτέλη που ήταν τελείως αντίθετος με την ιδέα αυτή, αφού υποστήριζε την περιορισμένη αναγκαιότητα της πόλης – κράτους (Αριστοτέλης Πολιτικά).
Μεγάλη ήταν ακόμα η συμβολή του στη διοίκηση καθώς και στην τόνωση του θρησκευτικού συναισθήματος αποβλέποντας στην εξημέρωση των άγριων ηθών.

Casandra έγραψε:Ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν τέλειος γενικά σε στρατιωτικό επίπεδο.

Casandra έγραψε:Τέλειος στο να εμπνέει τους στρατιώτες του να τα δίνουν όλα

ήταν στρατηγός με όλη την σημασία της λέξεως. Ήταν ηγέτης πραγματικός του στρατού και δεν ήρχε εκ του μακρόθεν το στράτευμα, αλλά ήταν εκεί στην μάχη με τους υπόλοιπους στρατιώτες του. Ο πιο εξαίρετός του, λοιπόν, βιογράφος, ο Αρριανός, στο έργο του «Αλεξάνδρου Ανάβασις» έχει ένα χωρίο, το οποίο ο ίδιος το θεωρεί ως το σημείο που καθιερώνεται το μεγαλείο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ποιο ήταν; Ο Αλέξανδρος στην επιστροφή του από την εκστρατεία στην Ινδική, με τους στρατιώτες του έκανε τη διάβαση της ερήμου της Γεδρωσίας, ενός σημείου άνυδρου, ενός σημείου πάρα πολύ δύσκολου.
Μετά από κάποιες μέρες, λοιπόν, δεν υπήρχε νερό. Είχε στερεύσει το νερό. Και όλοι οι στρατιώτες, όπως περπατάγανε, μαζί με τον Αλέξανδρο, διψούσαν πάρα πολύ. Κάποιοι, λοιπόν, εκ των στρατιωτών του έφυγαν, βρήκαν σε ένα βράχο να στάζει λίγο νερό, πήρανε ένα κράνος, σταγόνα-σταγόνα γέμισαν το κράνος. Πήγαν πίσω, προσέφεραν στον Αλέξανδρο το κράνος με το νερό, λέγοντάς του: «Βασιλέα, εσύ τουλάχιστον πρέπει να ξεδιψάσεις». Ο Αλέξανδρος πήρε το κράνος, κοίταξε πίσω τους στρατιώτες του, οι οποίοι διψούσαν φυσικά όσο και εκείνος, ενδεχομένως και περισσότερο, έχυσε το κράνος με το νερό στο έδαφος και είπε: «Εφόσον δεν μπορούμε να πιούμε όλοι, δεν θα πιει κανένας».
Και τότε, γράφει ο Αρριανός, από κάτω ξέσπασαν οι στρατιώτες του σε ζωηρές επευφημίες. Είπαν: «Για σένα, Βασιλέα, θα πηγαίναμε και στην άκρη του κόσμου». Και σχολιάζει ο Αρριανός: «Εκείνη τη στιγμή ήταν σαν να ξεδίψασαν όλοι οι στρατιώτες από αυτό το νερό που έχυσε ο Αλέξανδρος στην έρημο της Γεδρωσίας». Όταν μετά από τρεις μέρες έφθασαν σε μέρος με πόσιμο νερό (ποταμός ΄Ωξος) ο Αλέξανδρος περίμενε να πιούν όλοι οι στρατιώτες του και ήπιε τελευταίος! … “Ούτοι δε ερρωμένοι γε άρχοντες γίγνονται… οι αν δύνωνται εμποιήσαι τοις στρατιώταις ακολουθητέον είναι και δια πυρός και δια παντός κινδύνου”. (Ξενοφών Οικονομικός ΧΧΙ). Αυτοί φυσικά γίνονται ισχυροί αρχηγοί που θα καταφέρουν να εμπνεύσουν στους στρατιώτες τους πως πρέπει να τους ακολουθούν και στη φωτιά του πολέμου και σε οποιοδήποτε κίνδυνο. Στην ιδιαίτερα αποφασιστική μάχη της Ισσού(333π.Χ.), ο Αλέξανδρος ήθελε να βεβαιωθεί για το ηθικό του στρατεύματος και για την πίστη των ανδρών του στη νίκη. Μίλησε σε κάθε έναν επικεφαλής των τμημάτων προσφωνώντας τον με το μικρό του όνομα και θύμισε σε όλους τις μέχρι τώρα επιτυχίες τους και ότι αυτές οφείλονται στη δική τους γενναιότητα και ικανότητα.Η πολυπλοκότητα της ανθρώπινης συμπεριφοράς σε κάθε δραστηριότητα και η προσπάθεια σωστής και εποικοδομητικής επικοινωνίας, ιδιαίτερα στο εργασιακό περιβάλλον, καθιστά το «διοικείν» ένα δύσκολο και απαιτητικό έργο και είναι μία πρόκληση για τους ηγέτες. Την τέχνη αυτή του “διοικείν” του Μεγάλου Αλεξάνδρου αναγνώρισε πολύ αργότερα ο ίδιος ο Ναπολέων αποδεχόμενος την ικανότητα του Μακεδόνα στρατηλάτη «να κερδίζει την αφοσίωση του λαού του».

Casandra έγραψε:Ενήργησε τέλεια στην διαχείριση των πόρων του στρατεύματος.

Ο Ξενοφών στον Οικονομικό του (ΙV 9) επισημαίνει ότι οι άρχοντες είναι για κάθε έργο διαφορετικοί και όχι οι ίδιοι. Άλλοι δηλαδή κυβερνούν αυτούς που κατοικούν και καλλιεργούν τον τόπο και μαζεύουν τους φόρους και άλλοι έχουν την διοίκηση των ενόπλων δυνάμεων. Ο Αλέξανδρος αναγνωρίζοντας τη διάκριση των εξουσιών αλλά και το διαχωρισμό των αρμοδιοτήτων και υπευθυνοτήτων, όριζε άλλους για τη διοίκηση της πόλης, άλλους για τη διαχείριση των οικονομικών και άλλους σαν στρατιωτικούς διοικητές. Την δικαστική εξουσία την είχε το στράτευμα και σεβόταν τις αποφάσεις του. Ο Αλέξανδρος έδειξε ιδιαίτερη φροντίδα και επιμέλεια για την καταγραφή διάφορων σημαντικών γεγονότων και τη συλλογή πληροφοριών και δεδομένων. Για το λόγο αυτό είχε δημιουργήσει την Βασιλική Γραμματεία, ένα άριστα οργανωμένο ίδρυμα που κατέγραφε με λεπτομέρεια τα σοβαρότερα γεγονότα, τις διάφορες ενέργειες και επαφές που είχαν σχέση με την εξωτερική πολιτική και φυσικά τις σημαντικότερες μάχες. Από τη γραμματεία περνούσαν οι βασιλικές διαταγές, τα διατάγματα, οι εντολές και όλη η επίσημη αλληλογραφία. Εκεί υπήρχε και το αρχείο με τα σχέδια των μαχών, ο απολογισμός τους και οι απώλειες που σημειώθηκαν τόσο στο στρατό του Μ. Αλεξάνδρου όσο και στον αντίπαλο στρατό.Το σημαντικότερο επίτευγμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου ήταν ο ιδιαίτερα ευφυής τρόπος με τον οποίο κατόρθωσε να αντιμετωπίσει τις ανάγκες του στρατεύματός του σε τρόφιμα και εφόδια. Αν λάβουμε υπόψη μας το περιορισμένο οδικό δίκτυο και τα πρωτόγονα μέσα μεταφοράς, τότε ο έγκαιρος εφοδιασμός του στρατού ήταν από τα δυσκολότερα θέματα προς επίλυση. Ο μακεδονικός στρατός δεν ήταν δυνατό να συντηρηθεί μόνο από την επιτόπια περισυλλογή εφοδίων. Επίσης δεν ήταν δυνατό να πετύχει τόσες πολλές και ταχύτατες προελάσεις και διελεύσεις από εκτεταμένες περιοχές ερήμου, χωρίς να υποστηρίζεται από απόλυτα οργανωμένο εφοδιαστικό σύστημα.

Στον Αλέξανδρο οφείλονται και κάποιες καινοτομίες, πάνω στις οποίες εστηρίχθη το σύγχρονο management, το τραπεζικό σύστημα και η νομισματική πολιτική .Η έκδοση κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος με στόχο και την νομισματική ενοποίηση των Ευρωπαϊκών χωρών θεωρήθηκε πρωτοποριακή ιδέα και χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια για την εφαρμογή της το 2002. Ο Μέγας Αλέξανδρος πρώτος αυτός πριν από 2.300 χρόνια συνειδητοποίησε την αναγκαιότητα αυτή σαν αποτελεσματικό μέσο για την ομαλή λειτουργία του αχανούς και πολυεθνικού κράτους του. Ξεκίνησε μια μεγάλη οικονομική μεταρρύθμιση, ανάγοντας αρχικά όλα τα νομισματικά συστήματα της εποχής του στο αττικό σύστημα του αργύρου. Με τον τρόπο αυτό πέτυχε την εφάπαξ υποτίμηση του χρυσού κατά 20% περιορίζοντας έτσι την τοκογλυφία και δίνοντας αναπτυξιακή ώθηση στο Τραπεζικό σύστημα της εποχής. Επίσης απλοποίησε τον τρόπο με τον οποίο γίνονταν οι οικονομικές συναλλαγές με την καθιέρωση του δεκαδικού συστήματος των υποδιαιρέσεων σύμφωνα με το περσικό πρότυπο, ώστε να αποδεχθούν οι κάτοικοι της περσικής επικράτειας την κυκλοφορία του νέου νομίσματος χωρίς να δημιουργηθεί αναταραχή στην αγορά. Το νέο αλεξανδρινό νόμισμα κατέκτησε τάχιστα την παγκόσμια αγορά και παρέμεινε σε κυκλοφορία για πολλά χρόνια μετά τον θάνατό του. Βέβαια η αυξημένη κυκλοφορία χρήματος σε συνδυασμό με την μείωση της αγροτικής παραγωγής λόγω των συνεχών πολέμων, είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών. Κατά τον Peter Temin, καθηγητή του ΜΙΤ, την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου εμφανίστηκε ο πρώτος τεκμηριωμένος πληθωρισμός!(Εφημ Τα ΝΕΑ , 25-1-2002)

Casandra έγραψε:Έκανε τέλεια την επιλογή του τόπου, του χρόνου και των καιρικών συνθηκών κάθε μάχης. Εκμεταλλεύτηκε τέλεια τις αδυναμίες του αντιπάλου.

Ο Μέγας Αλέξανδρος οφείλει σημαντικές επιτυχίες του στην ικανότητά του να ανακαλύπτει και να εφαρμόζει νέα συστήματα και μεθόδους πολιορκίας αντιπάλων πόλεων και διάβασης δύσκολων σημείων. Ευρισκόμενος με τμήμα του στρατεύματος του στις όχθες του ποταμού Ιαξάρτου, εδέχθη πρόκληση από τους σκληροτράχηλους νομάδες της περιοχής τους Μεσσαγέτες, οι οποίοι θεώρησαν ότι τα ορμητικά νερά του ποταμού και η έλλειψη πλωτών μέσων ήταν ικανά να εμποδίσουν την διάβαση. Όμως αυτός, έδωσε εντολή στους στρατιώτες του να χρησιμοποιήσουν ασκούς από δέρματα ζώων σαν σωσίβια για τους ίδιους και για τα άλογα τους! Έτσι διάβηκε τον ποταμό και υπέταξε τους Μεσσαγέτες. Ο τρόπος αυτός διάβασης του ποταμού χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα από τους βοσκούς της περιοχής! (Droyssen,1988). Μηχανικές επινοήσεις, όπως ο στρεφόμενος καταπέλτης εκτόξευσης βελών με εμβέλεια 300 μέτρα, ευκίνητοι και προσαρμόσιμοι πολιορκητικοί πύργοι χρησιμοποιήθηκαν στην κατάληψη της Τύρου (P. Cartledge, 2005). Ναυπήγησε νέου τύπου πλοία, ειδικά για την εξερεύνηση και περίπλου της Αραβικής χερσονήσου.

Υπάρχει κάποια μνεία που να λέει ότι ο Αλέξανδρος σκόπευε να εκστρατεύσει και στην Δύση; Κατά τη γνώμη μου, μετά το θάνατο του Ηφαιστίωνα, ήταν μοιραίο ο Αλέξανδρος να πεθάνει. Το γνώριζε/ προαισθανόταν/ κατάλαβε και ο ίδιος. Πόσο να ζήσει ο Αχιλλέας μετά τον θάνατο του Πάτροκλου; Πόσο να ζούσε ο Αλέξανδρος μετά τον θάνατο του Ηφαιστίωνα; Απ την στιγμή που τέτοιες σκέψεις εμφανίστηκαν, ήταν μοιραίο ο Αλέξανδρος να αρχίσει να δέχεται σιγά σιγά τον θάνατό του.
Επίσης πιστεύω πως ο σκοπός του Αλεξάνδρου (ο λόγος) που εκστράτευσε στην Δύση είναι επιτευχθεί. Δεν χρειαζόταν η συνέχιση της εκστρατείας, και νομίζω πως και ο ίδιος το αναλογίστηκε αυτό, όταν (αναγκαστικά) συμφώνησε να αφήσει την εισβολή στην Ινδία και να επιστρέψει στην Βαβυλώνα.
Έχουμε δει πολλές αναφορές για την ανδρεία, στρατηγική, εξυπνάδα του Αλεξάνδρου. Δεν έχουμε δει όμως τόσες αναφορές στην προσωπική ζωή του Αλεξάνδρου, για τα αισθήματά του προς την οικογένειά του. Και σαφώς δεν εννοώ μόνο τους γονείς του, αλλά τις αδερφές του, τις γυναίκες και τα παιδιά του. Κατά την γνώμη μου, αν επέστρεφε στην Μακεδονία, θα έμενε εκεί για πολλά χρόνια, περνώντας πολύ χρόνο με τους δικούς του. Με τους υιους του και με την Ρωξάνη, με την μητέρα και τις αδερφές του.
Μπορεί να έχουμε συνηθίσει να μιλάμε για την γενναιότητα του Αλεξάνδρου, για την στρατηγική του και όλα αυτά που η Κασσάνδρα αποκαλεί τέλεια -κι εγώ συμφωνώ μαζί της- αλλά συνήθως αμελούμε να μιλήσουμε για την ψυχική του ομορφιά και την αδιάκοπη αγάπη του προς τους δικούς του, φίλους και συγγενείς. Και σε αυτούς πιστεύω πως θα ήθελε να αφοσιωθεί, απ την στιγμή που θα πίστευε πως ολοκλήρωσε το έργο του.
Βέβαια σε κανένα βιβλίο ή κείμενο που έχω διαβάσει ως τώρα, δεν έχω δει την παραμικρή αναφορά από τον Αλέξανδρο, που να λέει ότι είχε σκοπό να γυρίσει. Πιστεύω, πως άφησε την Μακεδονική γη, γνωρίζοντας πως δεν θα επιστρέψει ποτέ σε αυτή. Είπα πιο πάνω πως γνώριζε ότι το τέλος του θα ερχόταν σύντομα. Παρ όλα αυτά, αποφάσισε να αγνοήσει τα σημάδια ή .... έκανε πράγματα, είπε πράγματα, έγραψε πράγματα... που εμείς δεν μάθαμε ή δεν θα μάθετε ποτέ....

Στα Εκβάτανα ο βασιλιάς ασχολήθηκε με τις προετοιμασίες του για τον περίπλου της Αραβίας από τον Περσικό κόλπο μέχρι την Ηρώων πόλιν (σήμερα Σουέζ). Στον περίπλου αυτό ήθελε και ο ίδιος να πάρει μέρος, σκεπτόταν μάλιστα να κάνει στην Αλεξάνδρεια τις απαραίτητες προετοιμασίες για μια νέα εκστρατεία εναντίον της Καρχηδόνας και των άλλων πόλεων της Δύσης και να χαράξει παραθαλάσσια οδό που θα έφτανε μέχρι το Γιβραλτάρ, όπως μας πληροφορούν το Υπομνήματα του βασιλιά που είχαν παραδοθεί στον Περδίκκα για να εκτελεστούν (Διοδ. 18,4,4).
Καθ’ οδόν προς τη Βαβυλώνα τον συνάντησαν πρέσβεις από τη Λιβύη, τη Βρεττία, τη Λευκανία και την Τυρρηνία, για να τον στεφανώσουν και να τον συγχαρούν, που έγινε Βασιλιάς της Ασίας. Έφτασαν πρέσβεις και από τους Καρχηδόνιους, τους Αιθίοπες, τους Σκύθες της (πραγματικής) Ευρώπης, τους Κέλτες και τους Ίβηρες, που ζητούσαν να γίνουν φίλοι και σύμμαχοί του. Στον παραπάνω κατάλογο του Αρριανού ο Διόδωρος προσθέτει πρέσβεις από λαούς και πόλεις της Ασίας, από την Καρχηδόνα και άλλους Φοίνικες της Λιβύης (Αφρικής) καθώς και από όλα τα παράλια της Μεσογείου ως τις Ηράκλειες στήλες (Γιβραλτάρ). Από την Ευρώπη έστειλαν πρέσβεις τα ελληνικά κράτη, οι Μακεδόνες, οι Ιλλυριοί, οι περισσότεροι λαοί γύρω από την Αδριατική θάλασσα, τα έθνη των Θρακών και των γειτόνων τους Γαλατών, «τους οποίους μόλις τότε γνώρισαν για πρώτη φορά οι Έλληνες».

Είναι αλήθεια ότι ο Αλέξανδρος θα εξεστράτευε και δυτικά. Όμως ο θάνατος; τον πρόλαβε. Σχετικά με τον τρόπο του θανάτου του έχουν ειπωθεί διαφόρα.

Τέλος, υπάρχει μία προσωπικότητα στην Αρχαία Ελλάδα, αμφιλεγόμενος σύμφωνα με τον βίο του, ο οποίος λέγεται ότι ήταν ανώτερος του Αλεξάνδρου ως Στρατιωτική ιδιοφυΐα. Ο Αλκιβιάδης, τον οποίο στεφάνωνε η νίκη τόσο σε ξηρά όσο και σε θάλασσα.

Άψογο θέμα με πολύ εύστοχες και ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις απο τους Ιδεογραφίτες. Απολογούμαι που δεν το ανακάλυψα νωρίτερα, χαίρομαι που το βρήκα τώρα.