Υπάρχει ένα αξίωμα στην Ιστορία, το οποίο λέει πως η κάθε εποχή είναι διαφορετική λόγω κοινωνικοπολιτικών κ.α. συνθηκών. Άμα θέλουμε να αξιολογήσουμε μια προσωπικότητα, ένα γεγονός κτλ. του παρελθόντος, θα πρέπει να το συγκρίνουμε και να το μελετήσουμε με τα τότε δεδομένα.
Η σημερινή εποχή είναι εντελώς διαφορετική και οι ζωές μας το ίδιο. Και οι επιλογές μας είναι πολύ διαφορετικές από τις τότε. Τό να κάνεις κοινονικοπολιτική κρίση με τα σημερινά δεδομένα σε εποχές π.Χ. είναι αυθαίρετο και φυσικά δεν έχει και πολύ νόημα.
Ο σεβασμός για την ανθρώπινη ζωή και η ελευθερία του πνεύματος δεν υπήρχαν πάντοτε... Από καπου ξεκίνησαν όμως όταν ο κόσμος ήταν βυθισμένος στο σκοτάδι... Πάνω κάτω όλος ο πλανήτης ξέρει από που... Αργότερα σε αυτό το κάπου βασίστηκε όλο το ρεύμα του ανθρωπισμού και της ελευθερίας των ιδεών ώστε σήμερα να φτάσουμε να τα θεωρούμε αναπόσπαστα δικαιώματά μας.
Το αξιοπερίεργο για την εποχή εκείνη δεν ήταν μια πολεμική εκστρατεία. Ο Αλέξανδρος ήταν γόνος βασιλικής οικογένειας Ηρακλειδών (συγγενές φύλο με τους Δωριείς. Οι Μακεδόνες ήταν πολεμικό φύλο και παραδοσιακοί στον θεσμό της βασιλείας). Ο πόλεμος και η κατάκτηση ήταν παράδοση για την γενιά του Αλεξάνδρου από την εποχή του Τρωικού πολέμου όπου ο πόλεμος δεν ήταν υποχρέωση αλλα προνόμιο των αρχόντων! (το θεωρούσαν προνόμιο και γι' αυτό μπορεί και να απαγορευόταν σε πολλούς να πολεμήσουν). Ο πόλεμος και η κατάκτηση όχι δεν ήταν αξιοπερίεργα για τον Αλέξανδρο και όλη του την φυλή (και φυσικά για όλο τον κόσμο εκείνης της εποχής) αλλά ήταν κάτι επιβεβλημένο.
Επομένως αξιοπερίεργα είναι άλλα πράγματα, ξένα εντελώς στην εποχή εκείνη που δυστυχώς λίγοι τα μνημονεύουν. Μερικά, ελάχιστα, από αυτά είναι:
Ο
Αλέξανδρος κίνησε για εκστρατεία με συνοδεία από επιστήμονες, τεχνικούς, καλλιτέχνες και τον πνευματικό αφρό της εποχής.
Δεν έχει ανάγκη να δικαιωθεί από την ιστορία γιατί έγινε το απίστευτο: τον αγάπησαν λαοί που κατέκτησε!!! Οι ασιάτες γνώρισαν και Τζένγκις Χαν και Ταμερλάνο κ.α. μα μόνο τον Αλέξανδρο υμνούν ώς ευεργέτη... Οι Μογγόλοι νίκησαν, γιατί τους "βρίζαν" όλοι; Οι ρωμαίοι κατέκτησαν του Γερμανούς, γιατί υπήρχε πάντα αντίσταση; Οι ρωμαίοι κατέκτησαν του Κέλτες, γιατί σήμερα υπάρχουν τα μνημεία για την Budicca και τις κόρες της που αντιστάθηκαν? Παντού στην ιστορία γίνεται έτσι με την διαφορά ότι στις χώρες που κατέκτησε ο Αλέξανδρος αντί να χτίσουν αγάλματα για τους εθνικούς τους ήρωες (γιατί "απελευθερώθηκαν" από τον Αλέξανδρο μετά τον θανατό του) στήναν αγάλματα στον Αλέξανδρο.
Οι περισσότεροι πολέμαρχοι αναδεικνύονται ψηλά μετά τα 30 τους χρόνια. Τον Αλέξανδρο από τα 16 στην Χαιρώνεια!
Ο Μεγάλος Κύρος νικήθηκε από τους Μασσαγέτες, ο Φίλιππος από τους Τριβαλλούς και τους Θράκες, ο Αννίβας στη Ζάμα, ο Καίσαρ στο Δυρράχιο, ο Ναπολέων στην Ισπανία και τη Ρωσία. Ο Αλέξανδρος ποτέ και πουθενά!
Μετά από την κατάκτηση επιθυμούσε ειρήνεμα και πάντρεμα των λαών. Γι'αυτό πέρασε 5πλάσιο χρόνο κάτω από την στρατιωτική του σκηνή αντί να κάθεται στα παραμυθένια παλάτια της ανατολής, όπως θα έκανε ο κάθε άλλος κατακτητής.
Μια ιστορία 12 χρόνων είναι η ιστορία και μόνο του Αλεξάνδρου. Μοναχός στέκεται στην σκηνή ενώ οι λαοί στέκουν βουβοί, τυφλωμένοι από την λάμψη του.
Ένωσε Έλληνες και Πέρσες σε μια τέτοια εποχή και μετά από τόσες μάχες (ενώ ακόμη και σήμερα, αδυνατούμε να δούμε συμφιλίωση αντιπάλων λαών)
Κοινωνικές τομές τις οποίες δίνει σε όλους: κοινωνική πρόνοια, ομαδική παιδεία, δικαιοσύνη για τους αδυνάτους, διεθνοποίηση του εμπορίου, αδελφοσύνη των λαών, προβολή της τεχνικής κ.α.
Επίσης είναι πασίγνωστο ότι ο Αλέξανδρος θυσίαζε σε όλα τα ιερά ανεξαρτήτα εθνικότητας και πίστης (ακόμη και με Ιουδαίο ιερέα συνομίλησε και του έδειξε μεγάλο σεβασμό). Εδώ είχαν στις Αλεξανδρινές βιβλιοθήκες μεταφράσεις ξένων θρησκευτικών κειμένων και όλοι οι κατεκτημένοι λαοί κράτησαν ανέπαφη την θρησκεία τους
Μετά από κάθε κατάκτηση χτίζει πόλεις, αυτονομες και όριζε συμβούλιο και συνέλευση των πολιτών να αποφασίζει!!! Μάλιστα σχεδίαζε ο ίδιος τα γυμναστήρια και θέατρα και άφηνε πίσω του αρχιτέκτονες για να τα αποτελειώσουν.
Όταν άκουγε πως οι στρατιώτες του κρατούσαν αιχμαλώτους τους εξαγόραζε και μετά τους ελευθέρωνε και τους έκανε πολίτες!
Η ανδρεία του Αλεξάνδρου είναι θρυλική! Ορμάει στην μάχη μόνος του ακόμη και όταν το υπόλοιπο στράτευμα τον αγνοεί! Ουδέποτε βρέθηκε αμυνόμενος!!! Ακόμη και με λιγοστές δυνάμεις και σε μειονεκτική θέση, εκτελεί επίθεση!
Ο στρατός του Αλεξάνδρου ήταν από τους πιο καλά ανεφοδιασμένους στρατούς που πέρασαν από την ιστορία. Ακόμα και σήμερα, στις σχολές Logistics, Διαχείρησης αποθεμάτων, στρατιωτικές σχολές τον μνημονεύουν σε αρκετά βιβλία. Οι μεγάλοι ηγέτες των μετέπειτα εποχών προσπαθούν να τον μιμηθούν.
Επίσης για λόγους σκοπιμότητας και για να φανεί αρεστός ή για λόγους ηθικής (δεν ξέρουμε τί από τα δύο ή αν και τα δύο συγχρόνως), επισήμως είχαν απαγορευτεί οι βιασμοί...
Αυτά είναι τα περιεργα!
Πολλοί λένε πως το έργο του Αλεξάνδρου πληρώθηκε με πολλούς θανάτους. Λαμβάνοντας υπ'οψιν όλα αυτά που είπα προηγουμένως για την Ιστορία γενικότερα και σκεπτόμενοι καπως ψυχρά θα έπρεπε να θυμούνται πως τα χρόνια που έδρασε ο Αλέξανδρος θα σκοτώνονταν, και χωρίς αυτόν, περισσότεροι στους αδιάκοπους πολέμους που σπαραζαν τότε Δύση και Ανατολή, δίχως να γίνεται τίποτα ωφέλιμο... Μιλάμε για πάνω από 20 βασικές φυλές που σκοτώνονταν μεταξύ τους. Τους είχε υποτάξει και ο πέρσης Μεγάλος Βασιλιάς αλλά δεν κατάφερε ποτέ να κρατήσει την ειρήνη. Μόνο ο Αλέξανδρος κατάφερε.
ο ποιητής Νιζαμή ονομάζει τον Αλέξανδρο "τον Εκλεκτό που αντιπροσωπεύει τη Θεία Πρόνοια στην γη"
η "Σαχνάμα" του Φιρδουσή, η Ιλιάδα των Περσών, εξυμνεί τον Αλέξανδρο σαν εθνικό τους Βασιλιά.
Οι ινδοί των θεώρησαν μετεμψύχωση του Κρίσνα.
Οι βουνίσιοι του Hindu Kush δείχνουν σημάδια του "Ισκενδέρ Δούλ Καρνέην" (Δικέρατου) και τα προσκυνάν ώς ιερά.
Στην Φεργάν παρουσιάζουν τάχα τον τάφο του.
Οι εβραίοι (!!!) τον λένε προφήτη που κατέκτησε τον θρόνο του Σολομώντα και κυβέρνησε τον κόσμο κατά το προμάντεμα του Δανιήλ.
Ο μωάμεθ τον αποκαλεί "Νέμπι" (προφήτη) απεσταλμένο του Αλλάχ να νουθετήσει την ανθρωπότητα.
Οι Βιρμανοί τον νομίζουν Μέγιστο Μάγο
Τα Κνέζικα Χρονικά σαν τον πρώτο εξερευνητή του Ουρανού (...)
Οι Λάπωνες τον Αντρειωμένο που τους φέρνει τον ήλιο
Οι Αβησσυνοί , Χριστιανόν Άγιο...
Επίσης για τα περί επιθετικού πολέμου - εκστρατείας:
Η επίθεση κατά της Περσικής αυτοκρατορίας ήταν αμυντικός πόλεμος. Οι Πέρσες δεν είχαν ανάγκη να χρησιμοποιήσουν στρατό για να προκαλέσουν αιματοχυσία στην Ελλάδα, ακόμα και δεύτερο Πελοππονησιακό πόλεμο. Όλα αυτά τα κατάφερναν με τις δωροδοκίες, την χρηματοδότηση των αντιπάλων και την διπλωματία (υπάρχουν πολλά δείγματα στην ιστορία εκείνης της εποχής και του συγκεκριμένου γεωγραφικού χώρου που το δείχνουν...).
Άν η Ελλάδα και οι γύρω περιοχές ήταν να ζήσουν στην ειρήνη τότε υπήρχαν δύο επιλογές:
-Είτε να υποταχθούν στην Περσική αυτοκρατορία και να αλλάξουν πλήρως τον τρόπο ζωή τους (φαντάσου σπαρτιάτη να προσκυνάει τον Μεγάλο Βασιλιά... Ούτε για τον Αλέξανδρο δεν το έκαναν...)
-Είτε να διαλύσουν μια και καλή τον εχθρό που τους σκότωνε από μακρυά με την πολιτική και ΤΕΡΑΣΤΙΑ οικονομική του δύναμη.
Ο Αλέξανδρος διάλεξε το δεύτερο. Και κυριολεκτικά έσωσε την Ελλάδα που (ακόμη και αν μου αρέσει πολύ ο θεσμός της πόλης - κράτους) θα πνιγόταν στις εμφύλιες διαμάχες και έτσι δεν θα είχαμε ποτέ την συνέχιση του ελληνικού πολιτισμού με τις τεράστιες επιπτώσεις που θα είχε αυτό.
Ο πόλεμος λοιπόν μέχρι εκεί ήταν δικαιολογημένος και ενώ ήταν επιθετικός, είχε καθαρά αμυντικά κίνητρα. Αφού λοιπόν ο Αλέξανδρος καταστρέφει την Περσική αυτοκρατορία και αποκτά χρήματα για να αγοράσει ακόμα και το πλανητικό σύστημα, συνεχίζει την εκστρατεία του. Από εκεί πέρα μπορούμε να πούμε ότι ξεκινάει ο επεκτατικός πόλεμος.
Μόλις διέλυσε την αυτοκρατορία που κρατούσε ενωμένους όλους τους υποταγμένους λαούς θα μπορούσε να πάρει τα χρήματα, τη δόξα, να τους πουλήσει όλους για σκλάβους, να φύγει και να τους αφήσει να σκοτώνονται μεταξύ τους και να σφάζονται για όλη την αιωνιότητα. Η τρομερή του δίψα για κατάκτηση και δόξα τον οδηγούν να συνεχίσει. Με την δύναμη των όπλων ενώνει όλους αυτούς τους λαούς και καταφέρνει να δημιουργήσει καθεστώς ειρήνης που κρατάει για χρόνια. Συμπεριφέρεται στους κατεκτημένους σαν ίσους. Ενώνει με γάμους Έλληνες και Πέρσες. Ο ίδιος παντρεύεται ξένη γυναίκα. (άλλο ένα στοιχείο από αυτά που θα έπρεπε να θεωρούνται παράξενα).
Αυτά τα λίγα σαν σκέψεις για το φαινόμενο του Αλεξάνδρου.
Διάφορα σημεία από τους Βίους παραλλήλους του Πλουτάρχου για την ζωή και τον Χαρακτήρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. (Τα νούμερα δείχνουν την παράγραφο στο πλήρες κείμενο.)
4. Τον Αλέξανδρο, καθώς φαίνεται, η θερμότητα του σωματός του τον έκανε και φιλοπότη και οξύθυμο. Ενώ ήταν ακόμη παιδί, διαφαινόταν η σωφροσύνη του. Γιατί ενώ σ'ολα τα άλλα δινόταν με ορμή και σφοδρότητα, στις σωματικές ηδονές ήταν δυσκίνητος και πολύ μαλακά τις δοκίμαζε και παρά την ηλικία η φιλοτιμία του έδειχνε φρόνημα σοβαρό και μεγαλόψυχο. Γιατί δεν αγαπούσε κάθε είδους δόξα, όπως ο Φίλιππος, που παινευόταν για την σοφιστική δεινότητα των λόγων του και χάραζα στα νομίσματά του τις Ολυμπιακές νίκες των αρμάτων του, αλλά και σ'αυτούς που τον ρωτούσαν αν θα ήθελε να αγωνιστεί στα Ολύμπια σε αγώνα δρόμου (γιατί ήταν γρήγορος στα πόδια) είπε: "Ναι, άν είχα βασιλείς ανταγωνιστές".
5. Φιλοξενώντας κάποτε τους πρέσβεις του βασιλέως των Περσών, ενώ απουσίαζε ο Φίλιππος, αφού απέκτησε οικειότητα μαζί τους, τόσο πολύ τους εγοήτευσε με την φιλοφροσύνη του και επειδή δεν τους έκαμε καμιά παιδαριώδη ή μικρή ερώτηση, αλλά ζητούσε να μάθει το μήκος των οδών, και τον τρόπο της οδοιπορίας προς την άνω Ασία και για τον βασιλιά των Περσών, τι λογής ήταν στους πολέμους και ποιά η ισχύς και η δύναμη των Περσών. Έτσι που εκείνοι θαύμαζαν, και τη λεγόμενη δεινότητα του Φιλίππου δεν την θεωρούσαν για τίποτα μπροστά στου παιδιού την ορμή και την μεγαλοπραγμοσύνη. Κάθε φορά που γινόταν γνωστό πώς ο Φίλιππος ή κυρίευσε ένδοξη πόλη, ή νίκησε σε κάποια περίφημη μάχη, δεν τα άκουγε αυτά με πολλή φαιδρότητα, αλλά έλεγε στους συνομηλίκους του: "Παιδιά, ο πατέρας μου θα κυριεύσει τα πάντα, και κανένα μεγάλο και λαμπρό έργο δεν θα με αφήσει να κατορθώσω μαζί με εσάς". Γιατί δεν ποθούσε ούτε ηδονή ούτε πλούτο αλλά αρετή και δόξα, και νόμιζε πως, όσο μεγαλύτερη πάρει από τον πατέρα του, τόσο λιγότερη θα κατορθώση ο ίδιος. Γι'αυτό, όσο μεγαλύτερα γινόνταν τα πράγματα, νομίζοντας ότι εκείνος εξαντλούσε τις πράξεις, ήθελε να παραλάβει εξουσία που να μην έχει χρήματα, ούτε καλοπέραση και απολαύσεις, αλλά αγώνες και πολέμους και φιλοτιμίες. Και όπως ήταν επόμενο, την φροντίδα του την είχαν πολλοί λεγόμενοι τροφείς, παιδαγωγοί και διδάσκαλοι. Και επικεφαλής όλων ήταν ο Λεωνίδας, άνθρωπος με αυστηρό ήθος και συγγενής της Ολυμπιάδος [...]
7. Βλέποντας ότι ο χαρακτήρας του ήταν από φυσικού του δύσκολος και στις φιλονικίες δεν υποχωρούσε στη βία, εύκολα όμως τον οδηγούσε στο σωστό ο λόγος, και ο ίδιος ο πατέρας του προσπαθούσε να τον πείθει πιο πολύ παρά να τον προστάζει, και την επιστασία και ανατροφή του δεν εμπιστεύτηκε στους δασκάλους της μουσικής και των εγκυκλίων μαθημάτων [γραμματική, ποιητική, ρητορική, μαθηματικά, τέχνες κτλ.] αλλά θεωρώντας την έργο πιό μεγάλης σπουδαιότητας και κατά τον Σοφοκλή "έργο, που χρειάζεταιγερό τιμόνι και χαλινά" έφερε τον πιό ένδοξο και τον πιό λόγιο απότους φιλοσόφους, τον Αριστοτέλη [...]
Φαίνεται ότι ο Αλέξανδρος δεν διδάχθηκε μόνη την ηθική και την πολιτική επιστήμη, αλλά και τις απόρρητες και βαθύτερες διδασκαλίες, που τις αποκαλούσαν ακροαματικές και εποπτικές, καιδεν τις διέδιδαν στους πολλούς. Γιατί όταν πήγε στην Ασία και έμαθε ότι ο Αριστοτέλης έβγαλε σε βιβλία κάποιους λόγους σχετικούς με μ'αυτές του έγραψε με θάρρος μια επιστολή περί φιλοσοφίας, της οποίας ιδού το αντίγραφο: "Ο Αλέξανδρος εύχετα στον Αριστοτέλη να ευτυχεί. Δεν έκαμες καλά που εξέδωσες τους ακροαματικούς λόγους. Γιατί, κατά τι θα διαφέρουμε εμείς από τους άλλους, άν γίνουν κτήμα όλων οι γνώσεις με τις οποίες εμείς μορφωθήκαμε; Εγώ θα προτιμούσα να υπερέχω των άλλων στη γνώση των αρίστων, παρά στην δύναμη. Γειά σου."
8. Νομίζω ότι και την κλίση του προς την ιατρική περισσότερο από κάθε άλλον ενέπνευσε στον Αλέξανδρο ο Αριστοτέλης. Και δνε αγάπησε μόνο την θεωρία, αλλά και βοηθούσε τους φίλους του όταν αρρώσταιναν και έγραφε συνταγές για θεραπεία και δίαιτα, όπως μπορούμενα δούμε από τα γράμματά του. Είχε φυσική κλίση στη λογοτεχνία, ήταν φιλομαθής και αγαπούσε το διάβασμα.
21. Όταν κάθησε στο δείπνο, του είπε κάποιος ότι μεταξύ των αιχμαλώτων περιλαμβάνονται η μητέρα και η γυναίκα του Δαρείου και οι δυο παρθένες θυγατέρες του [...]
Και όμως λέγεται ότι η γυναίκα του Δαρείου ήταν η ωραιότερη απ'ολες τις βασίλισσες, όπως και ο Δαρείος ήταν ο ωραιότερος και ψηλότερος απ'όλους τους άνδρες. Και οι κόρες ότι έμοιαζαν στους γονείς τους. Ο Αλέξανδρος όμως, καθώς φαίνεται, νομίζοντας ότι το να νικά τον εαυτό του είναι βασιλικώτερο από το να νικά τους εχθρούς του, ούτε αυτές άγγιξε [...]
22. Και έλεγε ότι κυρίως δύο πράγματα τον έκαναν να αισθάνεται ότι είναι θνητός, ο ύπνος και η συνουσία [θνητός εκ του καθεύδειν και συνουσιάζειν] . Γιατί από την μιά και αυτή αδυναμά γίνεται στην φύση και ο κόπος και η ηδονή. ήταν επίσης και εγκρατής και στην πολυφαγία, όπως το απέδειξε [...]
23. Και στο κρασί επίσης ήταν λιγότερο έκδοτος απ'ότι φαινόταν. Και νομίσθηκε τέτοιος [έκδοτος], γιατί έμενε πολλή ώρα, όχι πίνοντας αλλά μιλώντας, και σε κάθε ποτήρι επρότεινε κάποιο θέμα μακράς συζητήσεως. Και αυτά όμως μόνο όταν δεν είχε εργασία και είχε μεγάλη ευκαιρία. Γιατί από τα έργα του δεν τον αποσπούσε ούτε το κρασί, ούτε ο ύπνος, ούτε παιχνίδι, ούτε γάμος, ούτε κάποιο θέαμα, όπως τους άλλους στρατηγούς. [...]
Και ενώκατά τα άλλα ήταν ο πιο ευχάριστος από όλους τους βασιλείς στη συναναστροφή και δεν του έλειπε καμμιά χάρη, τότε με την μεγαλαυχία του γινόταν αηδής και πολύ στρατιωτικά αυταρχικός, επιρρεπής στους κόλακες.[...]
26. Κάποτε του έφεραν ένα κιβώτιο, που δεν είχαν δεί πολυτελέστερο όσοι παρέλαβαν τα χρήματα και τις αποσκευές του Δαρείου. Και τότε ρ'ωτησε τους φίλους, τι πράγμα τους φαινόταν πολυτιμότερο για α τοποθετηθεί μέσα σε αυτό. Πολλοί λοιπόν, πολλά έλεγαν, εκείνος όμως είπε πως θα τοποθετήση και θα φυλάξει μέσα σε αυτό την "Ιλιάδα".[...]
'Ηταν όμως δύσκολο να μεταπείσουν τον Αλέξανδρο, όταν επιχειρούσε κάτι. Γιατί και η τύχη υποχςρούσε στις αποφάσεις του και ενίσχυε την γνώμη του, και ο οξύθυμος χαρακτήρας του τον καθιστούσε ακατανίκητα φιλόνικο, ακόμα και εναντίον αυτών των πραγμάτων, και εξεβίαζε όχι μόνο τους εχθρούς, αλλά και τους καιρούς και τους τόπους.
28. Γενικά προς τους βαρβάρους ήταν σοβαρός και φαινόταν ότι ήταν εντελώς πεπεισμένος για την εκ θεού καταγωγή και γέννησή του, ενώ στου Έλληνες με μετριοφροσύνη και συστολή εξεθείαζε τον εαυτό του.[...]
Ύστερα όταν πληγώθηκε από βέλος και πονούσε είπε "Τούτο, φίλοι μου, που τρέχει είναι αίμα και όχι Ιχώρ που ρέει στις φλέβες των μακαρίων θεών".[...]
Ο Αλέξανδρος λοιπόν από τα λεχθέντα φαίνεται πως αυτός δεν έπαθε τίποτα ούτε τυφλώθηκε, αλλά την φήμη της θείας καταγωγής του τη μεταχειριζόταν μόνο για να υποδουλώνει τους άλλους.
29. Ο Δαρείος του έστειλε επιστολή και φίλους να τον παρακαλέσουν να δεχθεί δέκα χιλιάδες τάλαντα για την απόλυση των αιχμαλώτων, να πάρει όλη την χώρα μέχρι τον Ευφράτη και,αφού νυμφευθεί μιά από τις θυγατέρες του, να είανι φίλος του και σύμμαχος. Αυτά τα ανακοίνωσε στους φίλους του. Και ο Παρμενίων είπε "Εγώ, αν ήμουν Αλέξανδρος, θα τα δεχόμουν". "Και εγώ, είπε ο Αλέξανδρος, άν ήμουν Παρμενίων". Και έγραψε στον Δαρείο ότι θα βρεί κατανόηση και κάθε φιλοφροσύνη, αν ερχόταν κοντά του. Αλλιώς, αυτός θα βάδιζε εναντίων του.
30. [...] "Ο Αλέξανδρος είναι τόσο χρηστός [ευγενής, σωστός] όταν νικήσει, όσο είναι φοβερός στην μάχη"[...]
Και να θαυμάζει τον Αλέξανδρο γιατί έδειξε περισσότερη σωφροσύνη προς τις γυναίκες των Περσών, από την ανδρεία που έδειξε στους Πέρσες. [λόγια δραπέτη Πέρση προς τον Δαρείο]
39. Ο Αλεξανδρος ήταν από φυσικού του πολύ γενναιόδωρος, έγινε όμως ακόμα πιο πολύ, όταν μεγάλωσαν τα υπάρχοντά του. Μαζί με την γενναιοδωρία του είχε και την φιλοφροσύνη, με την οποία και μόνο ευχαριστιούνται αληθινά όσοι δίνουν δώρα.[...]
Αγανακτούσε πιο πολύ εναντίον εκείνων που δεν έπαιρναν [τα δώρα του], παρά εναντίον εκείνων που ζητούσαν.
40. Βλέποντας τους γύρω του να έχουν παραδωθεί εξ ολοκλήρου στην καλοπέραση και να είναι ανυπόφοροι με τον τρόπο ζωής τους και την πολυτέλειά τους, [...], τους επέπληξε με πραότητακαι τρόπο φιλοσοφικό [...]
"Και δεν ξέρετε ότι της νίκης μας η κορωνίδα είναι να μην κάνουμε το ίδιο με τους νικημένους;" [αναφερόμενος στις καταχρήσεις και τις πολυτέλιες των Περσών] Και άρχισε να εκτίθεται ακόμα περισσότερο, ο ίδιος, στις εκστρατείες και στα κυνήγια κακοπαθαίνοντας και ριψοκινδυνεύοντας.
42. Στην καταδίωξη, που υπήρξε φοβερή και μακριά (γιατί μέσα σε έντεκαμέρες διήνυσε έφιππος τρείς χιλιάδες τριακόσια στάδια), απόκαμαν οι περισσότεροι και μάλιστα στην άνυδρη χώρα. Τότε τον συνάντησαν μερικοί Μακεδόνες, οι οποίοι κοθβαλούσαν με μουλάρια νερό μέσα σε ασκιά, και όταν είδαν τον Αλέξανδρο -ήταν πιά μεσημέρι- να είναι σε κακή κατάσταση από την δίψα, γέμισαν γρήγορα-γρήγορα με νερό μια περικεφαλαία και του την προσέφεραν. Τους ρώτησε σε ποιούς πηγαίνουν το νερό και του είπαν "είναι για τα παιδιά μας. Αλλά εφ'όσων ζείς εσύ, και αν τα χάσουμε, θα κάνουμε άλλα". Όταν τα άκουσε αυτά, πήρε την περικεφαλαία στασ χέρια του. Σαν γύρισε όμως το βλέμμαγύρω του και είδε τους ιππείς να έχουν όλοι κατεβασμένο το κεφάλι και να κοιτάζουν το νερό, την έδωσε πίσω χωρίς να πιεί, επαίνεσε όμως τους ανθρώπους. "Αν, είπε, πιώ εγώ μόνος, θα λυπηθούν αυτοί".
47.[...] Από τότε εξομοιωνόταν όλο και περισσότερο με τους ντόπιους και πλησίαζε τα έθιμα εκείνων προς τα μακεδονικά, νομίζοντας ότι, άν πετύχαινε αυτή τη ανάμειξη και επικοινωνία μάλλον με την εύνοια, παρά με την βία, θα άφηνε στασθεροποιημένα τα πράγματα, όταν αυτός θα αναχωρούσε. Γι'αυτό διάλεξε τριάντα χιλιάδες παιδιά και διέταξε να μαθαίνουν ελληνικά γράμματα και να ασκούνται στα μακεδονικά όπλα και διόρισε πολλούς επιστάτες. Τα σχετικάμε την Ρωξάνη έγιναν από έρωτα, γιατί, όταν την είδε κάπου σε ένα συμπόσιο, τη βρήκε καλή και ωραία.