Η ΠΑΝΑΡΧΑΙΑ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΩΝ ΛΑΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗ
Δημοσιεύτηκε: Σάβ 05 Ιαν 2008, 17:40
Με αυτο το τοπικ φιλοδοξω να ακολουθησω τα ιχνη των λαων του Αιγαιου στην Ανατολη με τελικο προορισμο τις εκβολες του Ινδου ποταμου πολυ πριν φτασει στο ιδιο σημειο ο Μεγας Αλεξανδρος. Τα στοιχεια θα παρατιθενται τμηματικα αυτη την φορα 1) για να μπορω να εχω τον χρονο να συλλεγω πληροφοριες σχετικες με το θεμα (και η βοηθεια η δικη σας θα ειναι σημαντικοτατη) και 2) για να μην χανεται το ματι ενθεν και ενθεν οπως αυτο συμβαινει σε ενα "κατεβατο". Επιτελους, ειναι καιρος να αποκαλυψουμε και καποιες αληθειες για την προιστορια μας και να αποκτησει ετσι την πρεπουσα εκεινη αξια που εξ ορισμου εχει.
Ο Αρριανός που περιέγραψε τις εκστρατείες του Μ. Αλεξάνδρου στο έργο του Αλεξάνδρου Ανάβασις στο Ε΄ βιβλίο του έργου του, αναφέρει ότι όταν ο Αλέξανδρος έφτασε στον Ινδό ποταμό, υπήρχε εκεί μιά πόλη που ονομαζόταν Νύσα.
Μια ομάδα απο Νυσαίους είπαν στον Αλέξανδρο να σεβαστεί την πόλη και να την αφήσει έλεύθερη ένεκα του Διονύσου. Αυτό και έγινε. Προς αναμνηση του περάσματος απο εκει ο Μ.Αλεξανδρους άφησε πίσω του εκεί απομάχους που δεν επέστρεψαν μαζί του πίσω. Στ' αρχαία το κείμενο λέγει τα εξής:
"Ω βασιλεύ, δέονταί σου Νυσαίοι εάσαι σφάς ελευθέρους τε και αυτονόμους αιδοί του Διονύσου. Διόνυσος γαρ επειδή χειρωσάμενος το Ινδών έθνος επί θάλασσαν οπίσω κατήιει την Ελληνικήν, εκ των απομάχων στρατιωτών, οί δη και Βάκχοι αυτώι ήσαν, κτίζει την πόλιν τήνδε μνημόσυνον της αυτού πλάνης τε και νίκης τοις έπειτα εσομένοις".
Ο Άκουφις του είπε ότι πλησίο της πόλης που ο Διόνυσος ονόμασε Νύσα, εξαιτίας της τροφού του, (λατ. η λεξης nutrix διατηρώντας την αρχαιότατη ρίζα) βρίσκεται το όρο Μηρός (ινδ. Μερού), και ότι εκεί διετηρούντο τεκμήρια της εκεί παρουσίας του Διόνυσου. Προσέτι δε ότι ενώ σε όλη την Ινδία είναι άγνωστος ο κισσός*, εκεί κατ' εξαίρεσιν φυτρώνει και υπάρχει σε αφθονία μαζί με δάφνη.
(*Ο κισσός ήταν γνωστός στην Ελλάδα από την εποχή του Ομήρου και ονομαζόταν «Διονύσιον», επειδή ήταν αφιερωμένος στο θεό Διόνυσο. Οι αρχαίοι Έλληνες στεφάνωναν με κισσό τα αγάλματα του Διονύσου, τους ποιητές και τους πότες, επειδή τον θεωρούσαν σύμβολο της αθανασίας και αντίδοτο για τον πονοκέφαλο από τη μέθη. Σε ορισμένες τελετές έδιναν στο Διόνυσο και το επώνυμο «Κισσός», επειδή όταν ήταν μωρό του φορούσαν [3] ένα στεφάνι από κισσό.
Εκτεταμένες αναφορές στον κισσό κάνει ο Θεόφραστος στο έργο Περί Φυτών Ιστορίαι, καθώς επίσης και ο Διοσκουρίδης, που τον θεωρεί πανάκεια για πολλές ασθένειες - ιστορικα στοιχεια απο το λημμα ΚΙΣΣΟΣ από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια)
(*Η λέξις κισσός: Το 315 π.Χ. γεννήθηκε η μητρόπολη της Μακεδονίας, στους πρόποδες του γρανίτινου Χορτιάτη, του Κισσού των αρχαίων, απέναντι ακριβώς από τις αλλουβιακές εκβολές του Αξιού (Βαρδάρη), στη θέση όπου - όπως πίστευαν παλιότερα - υπήρχαν τότε κάποιες θερμές πηγές από τις οποίες έλαβε και το όνομά του ο πρώτος οικισμός της αρχαίας Θέρμης και ο Κόλπος. Σύμφωνα με την παράδοση η ονομασία Κισσός προήλθε από το βασιλιά Κισσέα. Σύμφωνα με τον Ησύχιο προήλθε από το Κισσόεις, που σημαίνει ότι το βουνό έχει πολλούς κισσούς, άποψη που βρίσκει σύμφωνους τον Ξενοφώντα και τον Στράβων. Τέλος, προβάλλεται η άποψη ότι το βουνού οφείλει την ονομασία του στη λατρεία του θεού Διονύσου, που αποκαλούνταν και Κισσός ή Κισσεύς. Αρχαιολογικά ευρήματα δημιουργούν την εντύπωση ότι η παρουσία των Θρακών στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού έφτανε προς τα δυτικά και τα νότια μέχρι την περιοχή της Πιερίας, ενώ τον 8ο αιώνα π.Χ. άρχισε η βαθμιαία εκτόπιση των Θρακών προς τα ανατολικά από τους Μακεδόνες. Μεταξύ άλλων ευρημάτων, ένα χρυσό επιστόμιο από θαλαμωτό τάφο του 550 π.Χ. στον Άγιο Βασίλειο θεωρείται θρακικής προέλευσης, γεγονός που υποδεικνύει ότι η περιοχή του Κισσού βρισκόταν υπό την περιοχή του Κισσού υπό την κατοχή των Θρακών τουλάχιστον μέχρι τα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ. Ο Θουκυδίδης και ο Στράβων μιλούν για θρακικές φυλές ανάμεσα στον Αξιό και τον Στρυμόνα, αναφερόμενοι στην ιστορία της περιοχής. Τον 9ο αιώνα η Αγία Θεοδώρα εν τη Θεσσαλονίκη αναφέρεται στην περιοχή, χωρίς όμως να την κατονομάζει. Σε άλλη βιογραφία του ίδιου αιώνα, αυτή του Αγίου Ευθυμίου, διαβάζουμε ότι ο άγιος είδε ένα βράδυ σε ενύπιον τον Θεό, που του έδωσε εντολή να φύγει από το Άγιο όρος και να πάει στα ανατολικότερα της Θεσσαλονίκης βουνά, ώστε να αναστηλώσει ένα μοναστήρι. Τον 11ο αιώνα στο Βίου του Οσίου Φωτίου του Θεσσαλού εμφανίζεται ξαφνικά το νέο όνομα του όρους Κισσός, που έκτοτε ονομάζεται Χορταϊτης ή Χορτιάτης (με μετάθεση), αλλαγή που έγινε για αδιευκρίνιστους λόγους - βλ. http://www.hortiatis.gr/index.php?optio ... &Itemid=52 )
Ο λεξικογραφος Ησύχιος μας παραθέτει κάποιες λέξεις που έχουν σχεση με τον κισσό:
κίσσα>· επιθυμία. [όρνεον r. και ιχθυς ποιός. και γυναικειον
πάθος
<Κισσθήνη>· πόλις και όρος εν Θράκηι
<Κίσσιοι>· έθνος Περσων (Aesch. Pers. 119)
*<κίσσηρις>· †βούνευρον ASvgp <ή ειδος ομαλιστηρίου>
<κρισσός>· ο κιρσός. Αχαιοί
<Κισσοέντιοι>· οι Κνώσιοι
<κισσός>· είδος φυτού ή *βλάστημα ελισσόμενον
<Κισσους>· όρος εν Μακεδονία. και πόλις Θράκης
<Κισσηΐς>· Κισσέως θυγάτηρ (Ζ 299)
†<κισσουάλλα>· κισάλα. κρόμμυα
<κισσύβιον>· τα εκ κισσίνου ξύλου ποτήριον. και ο σκύφος
(ι 346)
Εκ των ανω λημματων βλεπουμε οτι τοπογραφικα η λεξη κισσος ελκει την καταγωγη του απο την περιοχη της Μακεδονιας και Θρακης, οπως βλεπει κανεις αυτα που εχουν υπογραμμιστει στα παραπανω λημματα. Αυτο συναδει και με το ανωτερω λημμα που αναφερει την υπαρξη της ονομασια Κισσου, του νυν Χορτιατη,και που προερχεται απο τον βασιλια Κισσέα, του οποιου θυγατηρ οπως αναφερεται στο Ζ 299 του Ομηρου ειναι η Κισσηίς (βλ. και λημμα Ησυχιου). Ωστόσο όμως βλέπουμε οτι έχουμε το λημμα Κισσοέντιοι που εκαλουντο παλαιοθεν οι Κνωσσιοι.
ΑΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΜΕ ΕΔΩ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΑΡΟΝ. ΕΠΕΤΑΙ Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ
Ο Αρριανός που περιέγραψε τις εκστρατείες του Μ. Αλεξάνδρου στο έργο του Αλεξάνδρου Ανάβασις στο Ε΄ βιβλίο του έργου του, αναφέρει ότι όταν ο Αλέξανδρος έφτασε στον Ινδό ποταμό, υπήρχε εκεί μιά πόλη που ονομαζόταν Νύσα.
Μια ομάδα απο Νυσαίους είπαν στον Αλέξανδρο να σεβαστεί την πόλη και να την αφήσει έλεύθερη ένεκα του Διονύσου. Αυτό και έγινε. Προς αναμνηση του περάσματος απο εκει ο Μ.Αλεξανδρους άφησε πίσω του εκεί απομάχους που δεν επέστρεψαν μαζί του πίσω. Στ' αρχαία το κείμενο λέγει τα εξής:
"Ω βασιλεύ, δέονταί σου Νυσαίοι εάσαι σφάς ελευθέρους τε και αυτονόμους αιδοί του Διονύσου. Διόνυσος γαρ επειδή χειρωσάμενος το Ινδών έθνος επί θάλασσαν οπίσω κατήιει την Ελληνικήν, εκ των απομάχων στρατιωτών, οί δη και Βάκχοι αυτώι ήσαν, κτίζει την πόλιν τήνδε μνημόσυνον της αυτού πλάνης τε και νίκης τοις έπειτα εσομένοις".
Ο Άκουφις του είπε ότι πλησίο της πόλης που ο Διόνυσος ονόμασε Νύσα, εξαιτίας της τροφού του, (λατ. η λεξης nutrix διατηρώντας την αρχαιότατη ρίζα) βρίσκεται το όρο Μηρός (ινδ. Μερού), και ότι εκεί διετηρούντο τεκμήρια της εκεί παρουσίας του Διόνυσου. Προσέτι δε ότι ενώ σε όλη την Ινδία είναι άγνωστος ο κισσός*, εκεί κατ' εξαίρεσιν φυτρώνει και υπάρχει σε αφθονία μαζί με δάφνη.
(*Ο κισσός ήταν γνωστός στην Ελλάδα από την εποχή του Ομήρου και ονομαζόταν «Διονύσιον», επειδή ήταν αφιερωμένος στο θεό Διόνυσο. Οι αρχαίοι Έλληνες στεφάνωναν με κισσό τα αγάλματα του Διονύσου, τους ποιητές και τους πότες, επειδή τον θεωρούσαν σύμβολο της αθανασίας και αντίδοτο για τον πονοκέφαλο από τη μέθη. Σε ορισμένες τελετές έδιναν στο Διόνυσο και το επώνυμο «Κισσός», επειδή όταν ήταν μωρό του φορούσαν [3] ένα στεφάνι από κισσό.
Εκτεταμένες αναφορές στον κισσό κάνει ο Θεόφραστος στο έργο Περί Φυτών Ιστορίαι, καθώς επίσης και ο Διοσκουρίδης, που τον θεωρεί πανάκεια για πολλές ασθένειες - ιστορικα στοιχεια απο το λημμα ΚΙΣΣΟΣ από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια)
(*Η λέξις κισσός: Το 315 π.Χ. γεννήθηκε η μητρόπολη της Μακεδονίας, στους πρόποδες του γρανίτινου Χορτιάτη, του Κισσού των αρχαίων, απέναντι ακριβώς από τις αλλουβιακές εκβολές του Αξιού (Βαρδάρη), στη θέση όπου - όπως πίστευαν παλιότερα - υπήρχαν τότε κάποιες θερμές πηγές από τις οποίες έλαβε και το όνομά του ο πρώτος οικισμός της αρχαίας Θέρμης και ο Κόλπος. Σύμφωνα με την παράδοση η ονομασία Κισσός προήλθε από το βασιλιά Κισσέα. Σύμφωνα με τον Ησύχιο προήλθε από το Κισσόεις, που σημαίνει ότι το βουνό έχει πολλούς κισσούς, άποψη που βρίσκει σύμφωνους τον Ξενοφώντα και τον Στράβων. Τέλος, προβάλλεται η άποψη ότι το βουνού οφείλει την ονομασία του στη λατρεία του θεού Διονύσου, που αποκαλούνταν και Κισσός ή Κισσεύς. Αρχαιολογικά ευρήματα δημιουργούν την εντύπωση ότι η παρουσία των Θρακών στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού έφτανε προς τα δυτικά και τα νότια μέχρι την περιοχή της Πιερίας, ενώ τον 8ο αιώνα π.Χ. άρχισε η βαθμιαία εκτόπιση των Θρακών προς τα ανατολικά από τους Μακεδόνες. Μεταξύ άλλων ευρημάτων, ένα χρυσό επιστόμιο από θαλαμωτό τάφο του 550 π.Χ. στον Άγιο Βασίλειο θεωρείται θρακικής προέλευσης, γεγονός που υποδεικνύει ότι η περιοχή του Κισσού βρισκόταν υπό την περιοχή του Κισσού υπό την κατοχή των Θρακών τουλάχιστον μέχρι τα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ. Ο Θουκυδίδης και ο Στράβων μιλούν για θρακικές φυλές ανάμεσα στον Αξιό και τον Στρυμόνα, αναφερόμενοι στην ιστορία της περιοχής. Τον 9ο αιώνα η Αγία Θεοδώρα εν τη Θεσσαλονίκη αναφέρεται στην περιοχή, χωρίς όμως να την κατονομάζει. Σε άλλη βιογραφία του ίδιου αιώνα, αυτή του Αγίου Ευθυμίου, διαβάζουμε ότι ο άγιος είδε ένα βράδυ σε ενύπιον τον Θεό, που του έδωσε εντολή να φύγει από το Άγιο όρος και να πάει στα ανατολικότερα της Θεσσαλονίκης βουνά, ώστε να αναστηλώσει ένα μοναστήρι. Τον 11ο αιώνα στο Βίου του Οσίου Φωτίου του Θεσσαλού εμφανίζεται ξαφνικά το νέο όνομα του όρους Κισσός, που έκτοτε ονομάζεται Χορταϊτης ή Χορτιάτης (με μετάθεση), αλλαγή που έγινε για αδιευκρίνιστους λόγους - βλ. http://www.hortiatis.gr/index.php?optio ... &Itemid=52 )
Ο λεξικογραφος Ησύχιος μας παραθέτει κάποιες λέξεις που έχουν σχεση με τον κισσό:
κίσσα>· επιθυμία. [όρνεον r. και ιχθυς ποιός. και γυναικειον
πάθος
<Κισσθήνη>· πόλις και όρος εν Θράκηι
<Κίσσιοι>· έθνος Περσων (Aesch. Pers. 119)
*<κίσσηρις>· †βούνευρον ASvgp <ή ειδος ομαλιστηρίου>
<κρισσός>· ο κιρσός. Αχαιοί
<Κισσοέντιοι>· οι Κνώσιοι
<κισσός>· είδος φυτού ή *βλάστημα ελισσόμενον
<Κισσους>· όρος εν Μακεδονία. και πόλις Θράκης
<Κισσηΐς>· Κισσέως θυγάτηρ (Ζ 299)
†<κισσουάλλα>· κισάλα. κρόμμυα
<κισσύβιον>· τα εκ κισσίνου ξύλου ποτήριον. και ο σκύφος
(ι 346)
Εκ των ανω λημματων βλεπουμε οτι τοπογραφικα η λεξη κισσος ελκει την καταγωγη του απο την περιοχη της Μακεδονιας και Θρακης, οπως βλεπει κανεις αυτα που εχουν υπογραμμιστει στα παραπανω λημματα. Αυτο συναδει και με το ανωτερω λημμα που αναφερει την υπαρξη της ονομασια Κισσου, του νυν Χορτιατη,και που προερχεται απο τον βασιλια Κισσέα, του οποιου θυγατηρ οπως αναφερεται στο Ζ 299 του Ομηρου ειναι η Κισσηίς (βλ. και λημμα Ησυχιου). Ωστόσο όμως βλέπουμε οτι έχουμε το λημμα Κισσοέντιοι που εκαλουντο παλαιοθεν οι Κνωσσιοι.
ΑΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΜΕ ΕΔΩ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΑΡΟΝ. ΕΠΕΤΑΙ Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ



















