Οι απόκριες στην πόλη μου...

Απάντηση
Άβαταρ μέλους
fiorina
Φρεσκαδούρα
Φρεσκαδούρα
Δημοσιεύσεις: 12
Εγγραφή: Σάβ 21 Απρ 2007, 03:53
Τοποθεσία: Βόρεια :)
Επικοινωνία:

Οι απόκριες στην πόλη μου...

Δημοσίευση από fiorina » Πέμ 03 Μάιος 2007, 18:00


Η αποκριά στην κοζάνη...η καλύτερη αποκριά.....



Το remix της πόλης μου....


Αποκριά στην Κοζάνη!!!
Λυπάμαι που δεν έχω τους στίχους
μα μόλις πριν απο λίγη ώρα δανείστηκα το cd από κλαμπάκι της πόλης μου,
με την υπόσχεση οτι θα το επιστρέψω αύριο, για το πρόγραμμα του μαγαζιού.

Μαζί με το remix όμως...σας φέρνω και κάποια τοπικά τραγούδια
των ημερών...που ελπίζω να τα ακούσετε με το χιούμορ των ημερών.....

Να έχετε υπόψη σας, οτι στην πόλη μου
το σατυρικό τραγούδι κυριαρχεί αυτές τις μέρες
και το τραγουδάμε και το απολαμβάνουμε
μικροί και μεγάλοι δίχως παρεξήγηση....
Μη ξεχνάμε τα Διονύσια και τα Λιμπεράλια-Λουπερκάλια...
τις ρίζες μας.....

Remix

http://img.pathfinder.gr//clubs/files_3/83271/1.mp3


___________________________________



♣ Σαράντα μνιά ♣ http://img.pathfinder.gr//clubs/files/47586/13.mp3

♣ Το μ**νί το λένε Γιώτα ♣ http://img.pathfinder.gr//clubs/files_3/80181/7.mp3

♣ Πέντε - δέκα Παπαδιές ♣ http://img.pathfinder.gr//clubs/files_3/80181/6.mp3





Εικόνα
« Άπας μεν λόγος, αν άποντ’ εργ’ έχη, μάταιον τι φαίνεται και κενόν».

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ (Ολυνθιακός)

(Κάθε λόγος που δεν συνοδεύεται και από έργα αποδεικνύεται μάταιος και χωρίς περιεχόμενο)
Άβαταρ μέλους
fiorina
Φρεσκαδούρα
Φρεσκαδούρα
Δημοσιεύσεις: 12
Εγγραφή: Σάβ 21 Απρ 2007, 03:53
Τοποθεσία: Βόρεια :)
Επικοινωνία:

Re: Οι απόκριες στην πόλη μου...

Δημοσίευση από fiorina » Πέμ 03 Μάιος 2007, 18:01


Καλά βρε.....
δεν ασχολήθηκε κανένας με τις απόκριες στην πόλη μου;;;
Εδώ κάηκε όλη η Δυτική Μακεδονία
κι εσείς δεν πήρατε είδηση;;;;
Χιχιχιχιχιχιιιιιι!!!


Πέρα απο την πλάκα,
σας λέω την αλήθεια!

Οι απόκριες στην Κοζάνη είναι κάθε χρόνο και καλύτερες!
Ε όχι, μη φανταστείτε οτι υποστηρίζω το Δήμαρχο και τις εκδηλώσεις που διοργανώνει......
κάθε άλλο....
μακάρι να την είχε κάνει με ελαφρά πηδηματάκια....
Αλλά περα απο αυτό, εμείς οι Δυτικομακεδόνες
έχουμε ψυχή βρε σεις!
Όπως και να το κάνουμε!
Γιατί οκ, κάτι διάβασα και για Βραζιλίες
και για λάτιν χορούς
και για Λάτιν τραγουδάκια.......
και για ξώβυζες με πλαστικές στους πωπούς και τα μεμέ τους......
Αλλα βρε παιδιά, Ελλάδα είμαστε!!!
Καλό και το bamboleiro, και το Volarei, και όλα αυτά τα πολύ όμορφα
χορευτικά τραγουδάκια, καθώς και ο Ρίκυ Μάρτιν!
Αλλα η Ελλάδα χορεύει στους ρυθμούς των τοπικών μας τραγουδιών,
στους ρυθμούς των κλαρίνων της Ηπείρου,
των Χάλκινων της Μακεδονίας,
και των Βιολιών των Ελληνικών νησιών μας!

Ξέρετε τι ξεσηκωμός γινότανε κάθε φορά που ακουγότανε ένα λάτιν κομμάτι;;;;
Τρέλλα σας λέω!!!
Όμως.............
όταν έπεφτε το Ελληνικό παραδοσιακό άκουσμα,
ε τότε γινόταν ΣΕΙΣΜΟΣ ΚΑΝΟΝΙΚΌΣ!

Λατρεύω την Πάτρα και τους Πατρινούς!
Λατρεύω την Πελοπόνησο αλλά και όλη την "κάτω" Ελλάδα!
Η καθε περιοχή έχει τα ήθη τα έθιμά της και τα μουσικά της ακούσματα.
Τα ήθη και τα έθιμά της.
Αλλά μη μου πείτε πως στο άκουσμα του κλαρίνου,
ή ενός χάλκινου πνευστου οργάνου, δεν ανατριχιάζετε;;;;

Κι εμείς εδώ πάνω, τα ακούμε όλα!

Και "μωρά της έκρηξης" είμαστε,
και παιδιά "ίντιγκο" ίσως έχουμε γεννήσει,
και παιδιά των λουλουδιών και χίπυς ίσως να υπήρξαμε!
Αλλά ποτέ δεν αποποιηθήκαμε την καταγωγή μας!
Ποτέ δεν αρνηθήκαμε, τις ρίζες και τις παραδόσεις μας!

Ακούσαμε και Roling stones, και Status Quo, και Βeatles,
Ακουμε και Tρύπες, και Ξύλινα Σπαθιά και Μπλε!
Στα ακούσματα όμως των τοπικών μας οργάνων και ρυθμών
ανατριχιάζουμε!
Και τα συναισθήματά μας παίρνουν άλλες διαστάσεις!

Ναι λοιπόν σε κάθε εξευρωπαϊσμένο ή εκμοντερνισμένο Λάιβ στάιλ
και μούζικ στάιλ......
μην αφήσουμε όμως και τη δική μας γη και παράδοση να ξεχαστεί......

Συγγνώμη για την πικρία που ίσως έβγαλα!
Ίσως να ήταν και λάθος μου, και να σας σόκαρα
με τα δικά μας αποκριάτικα ακούσματα...μιας και ήταν αρκετά σατυρικά,
ισως περισσότερο απο όσο θα άντεχαν κάποιοι φίλοι που ζουν μακρυά απο τη Μακεδονία.......
μα ήθελα να προωθήσω και να κανω λιγάκι πιο γνωστό τον τρόπο
αποκριάτικης διασκέδασής μας........

Φιλικά,
Φιορίνα απο τη Δυτική Μακεδονία!




« Άπας μεν λόγος, αν άποντ’ εργ’ έχη, μάταιον τι φαίνεται και κενόν».

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ (Ολυνθιακός)

(Κάθε λόγος που δεν συνοδεύεται και από έργα αποδεικνύεται μάταιος και χωρίς περιεχόμενο)
Άβαταρ μέλους
ArELa
Founder-Administrator
Founder-Administrator
Δημοσιεύσεις: 66942
Εγγραφή: Κυρ 15 Απρ 2007, 01:29
Irc ψευδώνυμο: ArELa
Φύλο: Γυναίκα
Έδωσε Likes: 1879 φορές
Έλαβε Likes: 2770 φορές

Re: Οι απόκριες στην πόλη μου...

Δημοσίευση από ArELa » Πέμ 03 Μάιος 2007, 18:02

Ναι λοιπόν σε κάθε εξευρωπαϊσμένο ή εκμοντερνισμένο Λάιβ στάιλ
και μούζικ στάιλ......
μην αφήσουμε όμως και τη δική μας γη και παράδοση να ξεχαστεί......

Συγγνώμη για την πικρία που ίσως έβγαλα!
Ίσως να ήταν και λάθος μου, και να σας σόκαρα
με τα δικά μας αποκριάτικα ακούσματα...μιας και ήταν αρκετά σατυρικά,
ισως περισσότερο απο όσο θα άντεχαν κάποιοι φίλοι που ζουν μακρυά απο τη Μακεδονία.......
μα ήθελα να προωθήσω και να κανω λιγάκι πιο γνωστό τον τρόπο
αποκριάτικης διασκέδασής μας........



'Eχεις απόλυτο δικιο Φιορίνα μου, κι επειδή ακριβώς τα ΙΔΕΟ μας θέλω και ΟΛΟΙ θέλουμε να μυρίζουν ΕΛΛΑΔΑ, στο "σεντόνι" των ενοτήτων που έφτιαξα για κάθε γούστο και σκεπτική διαδρομή, άνοιξα και την παρούσα στην οποία και μετέφερα αυτό το νήμα σου γιατί ΕΔΩ είναι η θέση του. Το όνομα αυτής... (της ενότητας) , "Αρχαίο πνεύμα αθάνατο-Ελληνική Γλώσσα- Λαογραφία "


Είναι σαφής παράλειψη δική μου που δεν είδα αυτό το νήμα σου, ζητώ συγνώμη για αυτό, αλλά όπως ήδη σου είπα, έτρεχα λόγω οικογενειακών προβλημάτων υγείας και έμπαινα εδώ στα πεταχτά αυτές τις μέρες, οπότε ναι, σίγουρα δεν κοίταξα την ενότητα "Τραγούδια", στο οποίο είχες βάλει αυτό το ενδιαφέρον και θαυμάσιο νημα σου. Μη μου πικραίνεσαι λοιπόν, μπορεί κάλλιστα να διέφυγε σε πολλούς φίλους μας με τον ίδιο τρόπο.

Είσαι Ιδεογραφίτισσα με τα όλα σου, αλλά το "στραβάδι" :nerd: σου'μεινε μου φαίνεται λιγάκι, γιατί διέφυγε σ'εμάς για τους λόγους που είπα παραπάνω, διέφυγε όμως και σ'εσένα αυτή η ενότητα. :xaxas: :rofl: :D

Σωτήρηηηηηηηηηηηηη! Είναι στο στοιχείο σου αυτή η ενότης! Ρίξε ένα βλέφαρο χρυσό μου και τίμησέ την όπως πρέπει και εσύ σαν Κοζανόπουλο που σέβεται τον εαυτό του. Κι εσένα σου διέφυγε, είμαι σίγουρη :brokenteeth:


Φιλάκια πολλά Φιορινάκι μου κι ελπίζω να σου έφυγε η πίκρα, γιατί πραγματικά δεν ήταν εσκεμμένο ούτε αναισθησίας αμέλεια. :makia: Πολύ όμορφα τα περιεχόμενα και δεν σου κρύβω πως θα'θελα να απολαύσω τον καρνάβαλο κάποτε στον τόπο σου :rose:
.







Δεν περιμένω τίποτα, δεν ελπίζω σε τίποτα,
δεν καταλαβαίνω τίποτα, είμαι ξανθιά κι ελεύθερη...


τα κανάλια μου /my channels:
στο vasoula2908 και στο vasoula2908asteria
στο Βrighteon,
στο Bitchute
στο Rumble
Άβαταρ μέλους
ArELa
Founder-Administrator
Founder-Administrator
Δημοσιεύσεις: 66942
Εγγραφή: Κυρ 15 Απρ 2007, 01:29
Irc ψευδώνυμο: ArELa
Φύλο: Γυναίκα
Έδωσε Likes: 1879 φορές
Έλαβε Likes: 2770 φορές

Re: Οι απόκριες στην πόλη μου...

Δημοσίευση από ArELa » Πέμ 03 Μάιος 2007, 18:03

Φιορίνα

Posted: Sun Feb 25, 2007 12:14 pm Post subject:

--------------------------------------------------------------------------------

Αρελάκι μου
μή μου στενοχωριέσαι καθόλου!
Τι να προλάβεις κι εσύ σε όλο αυτόν τον χαμό εδώ μεσα;;;
Κανένα απολύτως πρόβλημα!
Φιλάκια πολλά!
.







Δεν περιμένω τίποτα, δεν ελπίζω σε τίποτα,
δεν καταλαβαίνω τίποτα, είμαι ξανθιά κι ελεύθερη...


τα κανάλια μου /my channels:
στο vasoula2908 και στο vasoula2908asteria
στο Βrighteon,
στο Bitchute
στο Rumble
Άβαταρ μέλους
ArELa
Founder-Administrator
Founder-Administrator
Δημοσιεύσεις: 66942
Εγγραφή: Κυρ 15 Απρ 2007, 01:29
Irc ψευδώνυμο: ArELa
Φύλο: Γυναίκα
Έδωσε Likes: 1879 φορές
Έλαβε Likes: 2770 φορές

Re: Οι απόκριες στην πόλη μου...

Δημοσίευση από ArELa » Πέμ 03 Μάιος 2007, 18:03

Clairvoyant_

Posted: Sun Feb 25, 2007 11:30 pm Post subject:

--------------------------------------------------------------------------------

Στα ακούσματα όμως των τοπικών μας οργάνων και ρυθμών
ανατριχιάζουμε!
Και τα συναισθήματά μας παίρνουν άλλες διαστάσεις!


Πολύ καλά τα λες Φιορινάκι και σε καταλαβαίνω απόλυτα μιας και το ίδιο συναίσθημα με διαπερνά όταν ακούω τα τοπικά δημοτικά τραγούδια τα καλοκαίρια που πηγαίνω στο χωριό της μάνας μου στη δυτική Μακεδονία (Ν. Γρεβενών). Δυστυχώς η πλειονότητα των νεοελλήνων σήμερα ελάχιστα έχει έρθει σε επαφή με το δημοτικό τραγούδι κατά τόπους, μιας και διασκεδάζουν σαν παιδιά των πόλεων ακόμα κι όταν βρεθούν σε κάποιο χωριουδάκι, είτε λόγω καταγωγής είτε σαν επισκέπτες. Προσωπικά εκστασιάζομαι με μια γκάμα δημοτικών τραγουδιών της Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας (ειδικά Ν. Γρεβενών).
.







Δεν περιμένω τίποτα, δεν ελπίζω σε τίποτα,
δεν καταλαβαίνω τίποτα, είμαι ξανθιά κι ελεύθερη...


τα κανάλια μου /my channels:
στο vasoula2908 και στο vasoula2908asteria
στο Βrighteon,
στο Bitchute
στο Rumble
Άβαταρ μέλους
ArELa
Founder-Administrator
Founder-Administrator
Δημοσιεύσεις: 66942
Εγγραφή: Κυρ 15 Απρ 2007, 01:29
Irc ψευδώνυμο: ArELa
Φύλο: Γυναίκα
Έδωσε Likes: 1879 φορές
Έλαβε Likes: 2770 φορές

Re: Οι απόκριες στην πόλη μου...

Δημοσίευση από ArELa » Πέμ 03 Μάιος 2007, 18:04

Seliniasmenos

Posted: Sun Feb 25, 2007 11:43 pm Post subject:

--------------------------------------------------------------------------------

Αυτό που σχολίαζα με έναν Βορειοελλαδίτη, (με τον Dr. Feelgood για όσους μπαίνουν και στο κανάλι μας) είναι οτι η βόρεια Ελλάδα είναι γεμάτη Καρναβάλια!
Αλλά και σε γενικότερο επίπεδο, η Βόρεια Ελλάδα είναι γεμάτη παραδόσεις και λαογραφικά στοιχεία που (δυστηχώς) τείνουν να εξαφανιστούν!
Σας το λέω ανοιχτά: Ποτέ δεν ήμουν της παράδοσης (και ούτε είμαι ακόμα). Με την ασχολία μου όμως με την Ιταλία, κατάλαβα την σημαντικότητα της παράδοσης, όχι μόνο να την κρατήσουμε αναλοίωτη, αλλά ταυτόχρονα να την εξελίξουμε και να προσθέσουμε κι'εμείς το δικό μας λιθαράκι. Γι'αυτό άλλωστε μ'αρέσουν ιδιαίτερα τα λαογραφικά θέματα, και μπράβο Φιορινάκι (με το ιταλικό όνομα) γι'αυτήν την προσθήκη!
.







Δεν περιμένω τίποτα, δεν ελπίζω σε τίποτα,
δεν καταλαβαίνω τίποτα, είμαι ξανθιά κι ελεύθερη...


τα κανάλια μου /my channels:
στο vasoula2908 και στο vasoula2908asteria
στο Βrighteon,
στο Bitchute
στο Rumble
Άβαταρ μέλους
ArELa
Founder-Administrator
Founder-Administrator
Δημοσιεύσεις: 66942
Εγγραφή: Κυρ 15 Απρ 2007, 01:29
Irc ψευδώνυμο: ArELa
Φύλο: Γυναίκα
Έδωσε Likes: 1879 φορές
Έλαβε Likes: 2770 φορές

Re: Οι απόκριες στην πόλη μου...

Δημοσίευση από ArELa » Πέμ 03 Μάιος 2007, 18:04

xifomaxos


Posted: Mon Feb 26, 2007 9:50 am Post subject:

--------------------------------------------------------------------------------

Και εγώ όταν ακούω κλαρίνα, χάλκινα και λοιπά παραδοσιακά Ηπείρου και Μακεδονίας ανατριχιάζω
.







Δεν περιμένω τίποτα, δεν ελπίζω σε τίποτα,
δεν καταλαβαίνω τίποτα, είμαι ξανθιά κι ελεύθερη...


τα κανάλια μου /my channels:
στο vasoula2908 και στο vasoula2908asteria
στο Βrighteon,
στο Bitchute
στο Rumble
Άβαταρ μέλους
karipis
"Δεν παίζεται" Ιδεογραφίτης
"Δεν παίζεται" Ιδεογραφίτης
Δημοσιεύσεις: 3251
Εγγραφή: Σάβ 26 Ιαν 2008, 16:15
Φύλο: Άνδρας
Τοποθεσία: Θεσσαλονίκη για, μεσ' τη μέση λέμε!
Επικοινωνία:

Re: Οι απόκριες στην πόλη μου...

Δημοσίευση από karipis » Δευ 28 Ιαν 2008, 13:57

Εγώ θα ήθελα μόνο να σταθώ σ' αυτό που είπε η Αρέλω οτι στα μέρη απ' όπου κρατά η σκούφια της βγαίνουν πολλά καρναβάλια :cool:
Άβαταρ μέλους
karipis
"Δεν παίζεται" Ιδεογραφίτης
"Δεν παίζεται" Ιδεογραφίτης
Δημοσιεύσεις: 3251
Εγγραφή: Σάβ 26 Ιαν 2008, 16:15
Φύλο: Άνδρας
Τοποθεσία: Θεσσαλονίκη για, μεσ' τη μέση λέμε!
Επικοινωνία:

Re: Οι απόκριες στην πόλη μου...

Δημοσίευση από karipis » Τρί 26 Φεβ 2008, 16:54

Τα γνωστότερα Καρναβάλια της Ελλάδος

ΣΤ’ ΑΡΜΑΤΑ



*Αποκριά: το καρναβάλι δεν είναι μια απλή παρέλαση αρμάτων και μεταμφιεσμένων, δεν είναι μόνο κέφι και χορός. Είναι μια ολόκληρη ιστορία που κουβαλάει μαζί του.

Του Γιώργου Λεκάκη.

Η Αποκριά είναι μια από της πιο χαρακτηριστικές χρονικές περιόδους του έτους, όσον αφορά την ιδιοτυπία των εθίμων και των γιορτών της.
Τα έθιμα των ημερών αυτών έχουν ρίζες στις αρχαίες ελληνικές εορτές των Κρονίων, των Διονυσίων κ.α., ενώ το καρναβάλι είναι γιορτή προς τιμήν του Κάρνιου Απόλλωνος, προστάτη των βοσκημάτων, ή της νύμφης Κάρνας. Η Κάρνα ζούσε στις σπηλιές του Ολύμπου.
Ήταν η ποθητή κάθε κυνηγού. Κρυβόταν όμως από σπηλιά σε σπηλιά και κανείς δεν την είχε δει ποτέ! Την έκανε δική του μόνο ο βασιλόπαις Ιανός/Ίων, που ως διπρόσωπος μπόρεσε και την ξεγέλασε και την είδε που κρυβόταν. Γεμάτος χαρά έφυγε τότε από την Περραιβία και ταξίδεψε σε μια νέα χώρα, όπου έκαναν μαζί νέο σπιτικό και ίδρυσαν πόλη στην περιοχή της –μετέπειτα- Ρώμης! Εκεί αργότερα λατρεύτηκε αυτός ως θεός και το όνομά του φέρει ο πρώτος μήνας του έτους (Ιανουάριος), ενώ το δεύτερο μήνα ακολουθεί το καρναβάλι, της Κάρνας. Οι μεταμφιέσεις στην γιορτή της θυμίζουν την συχνή αλλαγή κρυψώνας της στον Όλυμπο: και τα δύο γίνονταν για τη μη αναγνώρισή… Ο καλός Ιανός συμβασίλευε αρμονικότατα με τον Κρόνο και συνεορτάζονταν τα Κρόνια.
Οι καρναβαλικές εορτές μετεξελίχθηκαν σε γιορτές μασκοφόρων (Ρώμης, Φλωρεντίας, Βενετίας –Σατουρνάλια, Λουπερκάλια, Βάκχεια/Bacchanalia κ.α.), τις ρωμαϊκές καλένδες και τα βυζαντινά κούλουμα. Όλα έχουν να κάνουν με την προαγωγή της βλάστησης της γης. Και εδώ είναι η ειδοποιός διαφορά με τα έθιμα του Δωδεκαημέρου, που γίνονταν για την ενίσχυση του φωτός/καλού επί του σκότους/κακού.
Απαραίτητο ζώο για την ευωχία των Απόκρεω είναι κυρίως ο χοίρος –το θρεφτάρι. Αγοράζεται από το προηγούμενο καλοκαίρι. Έτσι γίνετε η περίφημη γουρ(ου)νοχαρά.
Την Πέμπτη της προηγούμενης εβδομάδας (Κρεατινής ή Ατής), την τσικνοπέμπτη, λιώνουν τα αλείμματα, τα λίπη, τα τσικνίζουν και όλο το χωριό ή η γειτονιά μυρίζει από την τσίκνα.
Και έρχεται η Τρίτη εβδομάδα (Τυρινή ή Τουρινή ή Μεγάλες Αποκριές ή Σήκωσες, στην Κύπρο). Ανταλλάσσονται επισκέψεις μεταμφιεσμένων, διασκεδάζουν, τρώνε, πίνουν και χορεύουν. Τα αποφάγια πάνε στους αδυνάτους. Στην οικία του πρεσβύτερου γίνεται η «συγνώμη». Στο τελευταίο δείπνο κάνουν την ωμομαντεία ή την ωομαντεία. Όποιος φταρνιστεί την ώρα του φαγητού, θα κάνει για την Λαμπρή άσπρη φορεσιά!
Τραγουδιούνται ιδιαίτερα δημοτικά τραγούδια, που πολλές φορές φθάνουν στο άσεμνο, κοινώς λεγόμενο, περιεχόμενο. Παρ’ όλα αυτά τραγουδιούνται χωρίς αιδώ ενώπιον παιδιών, σε οικογενειακές ή δημόσιες συνεστιάσεις.
Η χριστιανική εκκλησία καταπολέμησε όλη την σειρά των εθίμων αυτών, ως «ειδωλολατρικά» κατάλοιπα, όπως χαρακτηρίζει κάθε προχριστιανική σκέψη. Όμως, παρ’ όλες τις διώξεις και απαγορεύσεις, δεν μπόρεσε να καταργήσει τις λαϊκές αυτές εκδηλώσεις. Επικράτησαν ως μια από τις σπουδαιότερες εορτές χαράς, ευθυμίας και διασκέδασης των ανθρώπων, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στον κόσμο όλο!
Για όλα τα παραπάνω, το καρναβάλι δεν είναι η απλή παρέλαση των αρμάτων και μεταμφιεσμένων, και ξέφρενος χορός, αλλά μια ολόκληρη ιστορία, που αναπαριστάνεται με συμβολικά δρώμενα, μαρτυρώντας ιδιαίτερα τοπικά πάθη.





Το «μπουρανί» και το γαϊτανάκι
Θεσσαλία – Τύρναβος

Από την Φλώρινα, την Καστοριά, τα Γρεβενά την Κοζάνη, την Νάουσα, την Ελασσόνα και τον Τύρναβο, έως την Θράκη, την Λήμνο, την Λέσβο, την Κάρπαθο, την Ιωνία της Μ. Ασίας, τα Μέγαρα, την Κάρυστο, την Ρούμελη και τα Επτάνησα, η Ελλάδα ξεσηκώνεται. Και λοιδορεί. Και φωνάζει. Και διαμαρτύρεται. Και διακωμωδεί. Αλλά εδώ το παρακάνει –πάντα στο πλαίσιο της παράδοσης…
Ο τσιπουροφόρος Τύρναβος ζει στους ξέφρενους ρυθμούς του καρναβαλιού για 23 ημέρες! Αλλά η Τρίτη, πριν από την τελευταία Κυριακή, θεωρείται ορόσημο της έναρξης των εκδηλώσεων , προς τιμή του κρασοθεού Διόνυσου. Πρωτοτυπία της γιορτής: η μεγάλη παρέλαση γίνετε πάντα νύχτα! Την Καθαρά Δευτέρα «γυρίζει ο κόσμος ανάποδα, όπως λένε οι ντόπιοι.! Εδώ αναβιώνει το πατροπαράδοτο έθιμο «μπουρανί», η γιορτή του φαλλού, χάριν της αναπαραγωγής, της ευγονίας και της ευτεκνίας. Το «μπουρανί» είναι μια αλάδωτη χορτόσουπα, η συνταγή της οποίας κρατιέται εφτασφράγιστο μυστικό.
Γύρω από την προετοιμασία της στήνεται ολόκληρο σκηνικό από τους «μπουρανήδες»: «παιχνίδι», με φαλλικά σύμβολα και τολμηρά πειράγματα, και το γραφικό γαϊτανάκι. Αυτοσχέδια τραγούδια, οι στίχοι των οποίων σκαρώνονται αυτοστιγμεί. Όσο για το περιεχόμενό τους, δύσκολα γράφεται…



Ο «γέρος» και η «κορέλα»
Βόρειες Σποράδες – Σκύρος

Ο «γέρος και η «κορέλα» θα βγουν στους δρόμους του νησιού… Αυτός φοράει χοντρή μαύρη κάπα και άσπρη υφαντή βράκα. Έχει στην μέση του 2-3 σειρές κουδούνια, το βάρος των οποίων μπορεί να φτάνει και τα 50 κιλά! Το πρόσωπό του καλύπτεται από δέρμα κατσικιού. Περπατά με χορευτικό ρυθμό, για να ηχούν μελωδικά τα κουδούνια. Η «κορέλα» είναι η συνοδός του. Ντυμένη με παραδοσιακά σκυριανά ρούχα. Κυρίαρχο χρώμα, το άσπρο. Έχει και αυτή καλυμμένο το πρόσωπό της. Χορεύει γύρω από τον γέρο, του ανοίγει δρόμο, προσπαθεί να τον βοηθήσει και να τον ξεκουράσει. Οι ικανότεροι «γέροι» θα φτάσουν έως το κάστρο. Θα χτυπούν τις καμπάνες τ’ Αϊ Γιώργη. Τότε η «κορέλα» θα τραγουδήσει για το γέρο ένα σκυριανό τραγούδι. Θα τον παινέσει για τις αξίες και τις χάρες του. Αυτό το δίδυμο πολλές φορές συνοδεύει και ο «φράγκος». Ντυμένος με παραδοσιακά ρούχα του νησιού, αλλά και παντελόνι, σατιρίζει εκείνους τους Σκυριανούς που έβγαλαν τις βράκες και φόρεσαν τα φράγκικα, τα «στενά» που έλεγε ο Κολοκοτρώνης.
Επίσης, άλλη εκδήλωση της σκυριανής Αποκριάς είναι η «τράτα», παρόμοια με αυτήν της Σκοπέλου.



Οι «μπούλες» και οι «γιανίτσαροι»
Μακεδονία – Νάουσα

Ένα από τα πλέον συγκινητικά έθιμα της περιόδου, με έντονο παραδοσιακό χρώμα. Εδώ στους δρόμους βγαίνουν οι «γιανίτσαροι» και οι «μπούλες». Οι ρίζες βαστούν από τα αρχαία ελληνικά Ανθεστήρια, όπου είχαμε δρώμενα υπέρ του Διονύσου. Το πρωί της Κυριακής είναι συγκεντρωμένοι στο κονάκι του μουντίρη (δημαρχείο). Ο ζουρνάς παίζει το προσκύνημα. Οι μπούλες κάνουν τεμενάδες. Οι γιανίτσαροι τινάζουν αγέρωχα. Κάποιοι θα βγάλουν το πρόσωπο (προσωπείο) που φορούν, για να πείσουν τον μουντίρη ότι δεν είναι καταζητούμενοι αντάρτες. Γιατί επί Οθωμανοκρατίας, το έθιμο έδωσε πρώτης τάξεως αφορμή στους κλέφτες και τους αρματολούς να κατεβαίνουν στην πόλη, να βρίσκουν τους δικούς τους, να μαθαίνουν νέα τους και να μεταδίδουν νέα της Επανάστασης! Γι’ αυτό ο Τούρκος άρχοντας ζητούσε την αποκάλυψη. Μόλις δώσει την άδεια, ο ζουρνάς αλλάζει σκοπό. Παίζει το «Ρόϊδο» και το «Θούριο». Οι πάλες (σπαθιά) βγαίνουν από τα θηκάρια. Ακολουθεί η «Παπαδιά» και η «Μακρινίτσα». Το γλέντι στους δρόμους της κρασοπώλης αρχίζει…
Σήμερα το έθιμο αναβιώνουν όμορφα πέντε πολιτιστικοί σύλλογοι με 400 χορευτές!


Οι «κουδουνοφόροι»
Μακεδονία – Σοχός

Λίγα χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη, στο όρος Βερτίσκος, κείται ο Σοχός. Στα αρχαία χρόνια η περιοχή ανήκε σε μια από τις 18 επαρχίες του Μακεδονικού βασιλείου, την επαρχεία Βισαλτίας, πόλεις της οποίας ήσαν η Όσσα και η Χους. Η σύνθεση των δυο αυτών, έδωσε το τωρινό όνομα στο χωριό. Εντυπωσιακή η Αποκριά εδώ. Όλοι είναι στους δρόμους, στα καφενεία, στην πλατεία. Νταούλια και ζουρνάδες. Κρουστά και πνευστά από αρχαιοτάτων χρόνων έπαιζαν τον κυριότερο ρόλο σε τέτοιου είδους δρώμενα. Τα καρναβάλια στο Σοχό περπατούν αργά, για να ακούγεται ο παράξενος ήχος των κουδουνιών τους. Γυρίζουν κατά ολιγομελείς παρέες. Κερνάνε φίλους και γνωστούς. Ασταμάτητος χορός. Στη μέση του κύκλου χοροπηδούν και κουνούν τις ξύλινες γκλίτσες τους οι κουδουνοφόροι με τα προσωπεία. Τραγουδούν «τι κακό έκανα ο καημένος, μέσ’ αυτήν την γειτονιά, και με βγάλαν τ’ όνομά μου, ψεύτη, κλέφτη και φονιά», που ακούμε και στο Πωγώνι της Ηπείρου. Οι Σοχινοί δίνουν μεγάλη σημασία στην επιτυχία του καρναβαλιού. Λένε ότι «θα έχουμε καλοχρονιά, μόνο εάν πετύχουμε τα καρναβάλια». Την Παρασκευή πριν από την Σαρακοστή, οι μαθητές του Ενιαίου Λυκείου Σοχού ντύνονται κουδουνοφόροι και προσδίδουν στο πανάρχαιο έθιμο τη νεανικότητα που του χρειάζεται.


Ο «βασιλιάς»
Θράκη – Πετρωτά

Στο μαστοροχώρι λιθοξόων Πετρωτά Έβρου εορτάζονται τρανές αποκριές.
Το χωριό είναι φημισμένο για τις όμορφες γυναικείες παραδοσιακές φορεσιές του, για το «Σπήλαιο του Κουγιουμτζή», που έχει μετατραπεί σε εργαστήριο χρυσοχοΐας για κοσμήματα αρχοντισσών, αλλά και για την περίφημη πέτρα του, το ζεόλιθο, από την οποία κατασκευάστηκαν σχεδόν όλες οι μυλόπετρες της Θράκης. Για το γεφύρι του, πάνω από τον Έβρο, κλήθηκαν σινάφια μαστόρων από την Ήπειρο, τα οποία εν τέλει έμειναν στο χωριό και το μεγάλωσαν. Και τι μοίρα! Προσφάτως βρέθηκε εκεί προϊστορικό λατομείο που ανάγεται σε 100.000 χρόνια από σήμερα! Φαίνεται ότι κάποιοι προπαππούδες μας είχαν εκτιμήσει την πέτρα την πέτρα του πριν από τους παππούδες μας… εν μέσω αυτής της… πετροϊστορίας, θα βγει ο «βασιλιάς» -καρνάβαλος, να δώσει το σύνθημα για το λαοφυές πανηγύρι…
Στον Έβρο ιδιαίτερα καρναβάλια εορτάζονται στο Διδυμότειχο και στα Ρίζια (όπου αναβιώνει το παλιό έθιμο «μπέης», ο οποίος καλεί όλο το χωριό στο γλέντι). Μοιράζεται πίτα με φλουρί. Σε όποιον πέσει, αυτός θα είναι ο επόμενος «Μπέης»! μεγάλος γίνετε την τελευταία Κυριακή και στο Σουφλί. Στη δε –πάντα μυστηριώδη- Σαμοθράκη, τα καρναβάλια τα λένε «μούτσιος».



Η «μόστρα»
Αιγαίο - Θυμιανά Χίου

Άλλο περίφημο μαστοροχώρι αυτό, γνωστό για την «θυμιανούσικη πέτρα» του, έναν καφεκόκκινο πωρόλιθο, από τα πολλά λατομεία του, με τον οποίο χτίστηκαν και διακοσμήθηκαν τα περισσότερα σπίτια, τα αρχοντικά και οι εκκλησιές της Χίου, της κατέναντι μικρασιατικής ακτής και των γύρω νησιών. Αυτό που έδωσε και εύφημο όνομα, αφού η συνένωση τριών χωριών (Βρανά, Αντρικιανά, Πατρίκια) έδωσε το χωριό Ευφημιανά> Θυμιανά. Οι θυμιανούσοι διαδίδουν πως όταν ο δάσκαλος ρωτάει τους μαθητές «Παιδιά, ποιος έκτισε τον κόσμο;» οι μαθητές απαντούν ομόφωνα: «οι Θυμιανοί κύριε!»…
Εδώ γίνετε το πιο ονομαστό καρναβάλι σε ολόκληρη τη Χίου: η περίφημη Μόστρα, η οποία διατηρείται ζωντανή έως τις ημέρες μας. Σε αυτήν γίνεται αναπαράσταση της εκδιώξεως των πειρατών από το νησί, με τους νέους να κρατούν σπαθιά και να χορεύουν το ταλίμι. Παρελαύνουν άρματα, που πια δεν διακωμωδούν τους τυράννους πειρατές, αλλά την επικαιρότητα.
Για το αποκριάτικο γλέντι του φημίζεται και το γειτονικό Νεοχώρι. Στο «ζωγραφιστό» χωριό» Πυργί θα χορευτεί –και μόνον εδώ- ο κυκλικός διπλός χορός. Στη Βολισσό –του Ομήρου γενέτειρα, καθώς λένε- θα χορευτούν οι «Θιωλοί».



«Πως το τρίβουν το πιπέρι…»
Ήπειρος

Ξεκίνησε από τους Ηπειρώτες κατοίκους της Πίνδου, και έγινε πανελληνίως γνωστό και αγαπητό. Και η ελευθεριότητα της εποχής επιτρέπει να χορεύεται και να αναπαριστάνεται εν μέση οδώ, χωρίς αιδώ. Αρχικά ήταν ένα περιπαικτικό τραγούδι, κατά των καλογήρων, οι οποίοι βρήκαν στο τρίψιμο του πιπεριού πρόσφορο έδαφος πλουτισμού, αφού την σκόνη μπορούσαν να την ανακατεύουν με πάσης φύσεως τρίμματα, κι έτσι να αβγατίζουν τα πλούτη τους. Γι’ αυτό μέρα-νύχτα έτριβαν το πιπέρι με όποιον τρόπο μπορούσαν, και η λαϊκή φαντασία έφτασε να λέει και με ποιο μέρος του… σώματος τους! Οι έμποροι ταξιδευτές-κυρατζήδες της Ηπείρου, όταν δεν διανυκτέρευαν σε χάνια, διανυκτέρευαν σε μοναστήρια. Έτσι έγιναν μάρτυρες του γεγονότος. Και το σκάρωσαν το τραγούδι. Τραγούδι όμως που δεν μπόρεσαν να απολαύσουν στις θρησκευτικές πανηγύρεις. Ενώ τις απόκριες, που η εκκλησία απείχε, ξορκίζοντας τους καρναβαλιστές ως κακούς δαίμονους, οι άνθρωποι, σαν απελευθερωνόταν από κάποιας μορφής φυλακή, τραγουδούσαν ελεύθεροι στις εξοχές τα τραγούδια που ήθελαν, απροκάλυπτα και αυθόρμητα, όπως λαχταρούσε οι ψυχή τους… έτσι έμεινε το πιπέρι να τραγουδιέται την Αποκριά και να εκφράζει την δυσαρέσκεια του κοσμάκη, απέναντι στις οικονομικές επιχειρήσεις μερικών καλόγερων…


Οι «φανοί»
Μακεδονία-Κοζάνη


Η προετοιμασία αρχίζει από τον Δεκέμβριο. Το Δωδεκαήμερο που έπεται, οι φανοί έχουν την τιμητική τους. Το ξέφρενο γλέντι αρχίζει από την Τσικνοπέμπτη. Κάθε μέρα, σε κάποια γειτονιά ανάβει και ένας φανός, σήμα ότι γίνεται γλέντι.
Το Σάββατο, πριν από τη μεγάλη Αποκριά, ανάβει ο φανός «Λάκκους τ’ Μάγγαν» κοντά στο νοσοκομείο. Από νωρίς οι καρναβαλιστές ντύνονται με τις τοπικές ενδυμασίες. Συνοδεία της «Πανδώρας» (της μπάντας του δήμου) κατεβαίνουν στην πλατεία, όπου χορεύουν τοπικούς χορούς, συμπαρασύροντας τους θεατές στο πανηγύρι. Μετά γυρίζουν στο «στέκι» για τα κεράσματα. Ανάβουν τον φανό και χορεύουν γύρω από αυτόν συνοδεία χάλκινων. Στα σταυροδρόμια υπάρχουν τα κεραστάρια, απ’ όπου μπορούν οι συνπανηγυριστές να πάρουν την παραδοσιακή πίτα κιχί και άφθονο κρασί. Οι φανοί ανάβουν πάντα σε σταυροδρόμια, όπως στα αρχαία χρόνια στα τρίστρατα. Το γλέντι τελειώνει γύρω στις 2 π.μ. Μαζεύονται τότε στοπ στέκι για τη χάσκα. Ο γεροντότερος δένει ένα καθαρισμένο αβγό στην άκρη ενός σπάγκου, η άλλη άκρη του οποίου είναι δεμένη σε έναν κλώστη. Το πλησιάζει στα ανύπαντρα παιδιά, που κάθονται στην σειρά, με τα στόματα να χάσκουν, προσπαθώντας να πιάσουν το αβγό με τα δόντια. Όποιος το πιάσει «θα καλοπαντρευτεί μέσα στο χρόνο»! την επομένη γίνεται η παρέλαση και τα δρώμενε του μεσημεριού. Το βράδυ ανάβουν πάλι όλοι οι φανοί και το γλέντι κρατάει μέχρι το πρωί…



Το «ρίξιμο της τράτας»
Βόρειες Σποράδες-Σκόπελος

Σε αυτό το νησί των Βορείων Σποράδων, οι Απόκριες γιορτάζονται με πολύ μεγάλο κέφι. Οι ντόπιοι νησιώτες ντύνονται με δέρματα ζώων, κρεμάνε κουδούνια και χορεύουν, τραγουδούν, ενώ σκαρώνουν περιπαικτικούς αυτοσχέδιους στίχους. Κυριότερο δρώμενο είναι το «ρίξιμο της τράτας», την τελευταία Κυριακή. Βαστάει, μάλλον, από τα χρόνια των φοβερών Σαρακηνών πειρατών. Οι ντόπιοι είχαν βρει τρόπο να τους διακωμωδήσουν: φτιάχνουν, λοιπόν, μια αυτοσχέδια βάρκα, μια τράτα κουρελού, με ψευτοϋλικά (καλάμια κ.λπ.), την οποία και μεταφέρουν σε όλες τις γειτονιές. Το σεργιάνι συνοδεύεται από «άσεμνα» πειράγματα των «τραταραίων». Τελικός προορισμός: το λιμάνι όπου «βάρκα» και πλήρωμα πέφτουν στην θάλασσα… Ειδικός χορός, ο πηδητός. Κατά τα άλλα, στη λοιπή Μαγνησία αξιόλογα καρναβάλια με εθιμικά δρώμενα γίνονται στο Ριζόμυλο, στο Ανήλιο (με το «γέρο», με τα κουδούνια γύρω από τη μέση, και την «κορέλα» και το «αερόστατο»), στη Ζαγορά κ.α. Άλλα δρώμενα της Μαγνησίας είναι το «κρέμασμα των σκύλων», το «δικαστήριο», το «όργωμα» (όλα εικονικά πάντα), η τζαμάλα και το γαϊτανάκι. Συνοδεύονται –συνήθως- από ένα ολόκληρο σύμπλεγμα τελετών και παραστάσεων. Καταλήγουν σε ολοήμερους χορούς και σατυρικά τραγούδια, γύρω από της αναμμένες φωτιές αργά την νύχτα..




*Γεωτρόπιο τεύχος 306 (εβδομαδιαίο τεύχος της Ελευθεροτυπίας)
Απάντηση

Επιστροφή στο “Λαογραφία”