ΠΟΝΤΙΑΚΑ ΑΚΡΙΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥΣ ΜΕ...

ΠΟΝΤΙΑΚΑ ΑΚΡΙΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥΣ ΜΥΘΟΥΣ

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΔΙΓΕΝΗ

Η υπόθεση των τραγουδιών αυτών είναι η εξής: Ο Ακρίτας ή σε άλλες παραλλαγές ο Γιάννες ο Μονόγιαννες πρόκειται να πεθάνει, μεσολαβεί όμως ο προστάτης των Ακριτών Αϊ Γιώργης, πηγαίνει και παρακαλεί το Θεό και κατορθώνει να πετύχει ματαίωση του θανάτου, αρκεί κάποιος άλλος δικός του, πατέρας, μητέρα, σύζυγος, να δεχθεί να του παραχωρήσει οικιοθελώς τα μισά από όσα χρόνια του υπολείπονται να ζήσει ακόμη. Ο Ακρίτας ζητάει τα μισά χρόνια από τον πατέρα του, εκείνος όμως αρνείται, τα ζητάει έπειτα από την μητέρα η οποία επίσης αρνείται, τέλος τα ζητάει από την καλή του και τότε εκείνη αμέσως και με εκπληκτική προθυμία δίνει όχι μόνο τα μισά αλλά, σε μερικές παραλλαγές, και ολόκληρα τα χρόνια που της απομένουν.
Η υπόθεση εξ’ άλλου του αρχαίου μύθου έχει ως εξής: Ο Ασκληπιός, γιος του Απόλλωνος, θνητός όμως ο ίδιος, προχωρεί στο έπακρο σημείο τόλμης και αρχαίας ‘’ύβρεως’’, διότι δεν θεραπεύει μόνον αρρώστους αλλά αρχίζει να ανασταίνει και νεκρούς, παρεμβαίνοντας έτσι σε έργα θεών και όχι μόνο ανθρώπων. Οργισμένος ο Ζευς κατακεραυνώνει τον υβριστή. Ο πατέρας του ο Απόλλων, μη μπορώντας όμως να εκδικηθεί τον Δια, που έριξε τον κεραυνό, νομίζει ότι παίρνει έμμεση εκδίκηση για τον φόνο του γιου του φονεύοντας τους Κύκλωπες, που είχαν κατασκευάσει τον κεραυνό. Ο Ζευς τιμωρεί γι’ αυτό τον Απόλλωνα με το να τον υποχρεώσει σε ενός έτους καταναγκαστικά έργα, με τα οποία θα εξαγνισθεί για τον άδικο φόνο. Ως άγνωστος δούλος οφείλει τώρα ο θεός να υπηρετήσει τον Άδμητο, βασιλιά στις Θεσσαλικές Φέρες, φυλάγοντας τα κοπάδια του.
Ευχαριστημένος ο Απόλλωνας από την συμπεριφορά του προσωρινού του κυρίου και μαθαίνοντας από τις Μοίρες ότι ο Άδμητος πρόκειται πολύ γρήγορα να πεθάνει, τις μέθυσε με γλυκό κρασί και τις κατάφερε να δεχθούν στη θέση του Άδμητου οποιονδήποτε δικό του, που θα δεχόταν να πεθάνει αντί εκείνου. Αφού επληροφορήθει τούτο ο Άδμητος και μόλις έφτασε ο καιρός για να συμβεί το μοιραίο, πηγαίνει να βρει τον αντικαταστάτη. Με τη σειρά του τότε παρακαλεί πατέρα, μητέρα, γυναίκα. Οι δυο πρώτοι αρνούνται, η σύζυγος όμως η Άλκηστη δέχεται με προθυμία και οδηγείται στον τάφο. Ακριβώς τότε περνούσε από εκεί ο Ηρακλής, πηγαίνοντας να πάρει της φοράδες του Διομήδη. Ο Άδμητος τον φιλοξενεί, κρύβοντας την πραγματική αλήθεια του πένθους. Ο Ηρακλής όμως μαθαίνει τα γεγονότα και πηγαίνοντας στον τάφο της Άλκηστης στήνει καρτέρι στον πανίσχυρο Θάνατο, που από ώρα σε ώρα θα ερχόταν να πάρει την ψυχή της ηρωΐδας. Ηρακλής και Θάνατος παλεύουν με πείσμα, και το αποτέλεσμα να νικήσει ο Ηρακλής και να κερδίσει την ζωή της Άλκηστης.
Η καλύτερη σωζόμενη αρχαία διήγηση προέρχεται από τον Ευριπίδη, στο ομώνυμο έργο του ‘’Άλκηστις’’ που εδιδάχθη το 438 π.Χ.

Πηγή: Αρχείον Πόντου, τόμος 17ος, έτος 1952.