Η ΚΥΠΡΟΣ ΤΟ 1821.

[karipis]

1
ΤΟ 1821 ΚΑΙ Η ΚΥΠΡΟΣ
Κωνσταντῖνος Χολέβας
Πολιτικός Ἐπιστήμων
"Ἡ πατρίς μου, ἀδελφοί, εἶναι ἡ Κύπρος, καί αὐτή νῆσος τῆς Ἑλλάδος.
Ἀνεκδιήγητα εἶναι τά δεινά καί αἱ τυραννίαι ὅσας ὑποφέρει ἀπό τούς ἐχθρούς
βαρβάρους ἡ δυστυχής αὕτη νῆσος. Λάβετε, λοιπόν, εὐσπλαχνίαν διά τούς ἀθλίους
ἀδελφούς καί ἐνεργήσατε εἰς τοῦτο διά τό ὁποῖον σᾶς παρακαλῶ, καθώς καί διά τήν
ἐλευθερίαν της, καί θέλετε ἔχει τήν μέν ἀνταμοιβήν παρά Θεοῦ, τόν δέ ἔπαινον ἀπ'
ὅλην τήν Ἑλλάδα καί δι' αἰῶνας εὐγνώμονας τούς δυστυχεῖς Κυπρίους. Ὁ
παντοδύναμος Θεός νά σᾶς ἐνδυναμώνῃ καί νά σᾶς δίδῃ τά τρόπαια κατά τῶν
ἀγρίων ἐχθρῶν, ὅπως διά τιμήν τοῦ Γένους μας, ὁμογενεῖς, φίλτατοι, τό ὁποῖον θέλει
παραδώσει τά ἔνδοξα ὀνόματά σας εἰς τῶν ἐπερχομένων γενεῶν τήν εὐλογίαν. Εἴθε,
εἴθε, γένοιτο, Θεέ βασιλεῦ" !
Αὐτά ἔγραφε μεταξύ ἄλλων στίς 3 Ἰουλίου 1821 ὁ Κύπριος ἀγωνιστής
Κυπριανός Θησεύς ἀπευθυνόμενος πρός τούς δημογέροντες τῆς ἐπαναστατημένης
Ὕδρας καί πρός τόν Δημήτριο Ὑψηλάντη. Ὁ Κυπριανός ἦταν ἀδελφός δύο ἄλλων
Κυπρίων ἀγωνιστῶν τοῦ 1821, τοῦ Νικολάου Θησέως καί τοῦ Ἀρχιμανδρίτου
Θεοφίλου Θησέως, τά δέ λόγια του καταδεικνύουν τήν ἑλληνικότητα τῆς Κυπριακῆς
ψυχῆς καί τόν Πανελλήνιο χαρακτῆρα τῆς Ἐθνεγερσίας.
Ἡ Κύπρος τήν ἐποχή ἐκείνη δέν μποροῦσε νά ἐξεγερθεῖ , διότι στίς κοντινές
ἀκτές τῆς Συρίας, Τουρκίας καί Αἰγύπτου στρατοπέδευαν πολυάριθμα στίφη
Ὀθωμανῶν στρατιωτῶν καί ἦταν ἄμεσος ὁ κίνδυνος σφαγῆς τοῦ πληθυσμοῦ σέ
περίπτωση ἐπαναστατικοῦ κινήματος. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κυπριανός συμφώνως πρός
τά ἱστορικά δεδομένα εἶχε ἀλληλογραφία μέ τόν Ἀλ. Ὑψηλάντη, ὅταν
προετοιμαζόταν ἡ Ἐπανάσταση, καί ὁ ἴδιος, ὅπως καί ἄλλοι κληρικοί καί προύχοντες
τῆς νήσου μυήθηκαν στήν Φιλική Ἑταιρία ἀπό μέλη της πού ἦλθαν στήν Κύπρο εἰδικά
γι' αὐτόν τόν σκοπό τό 1818. Μεταξύ αὐτῶν ἦσαν ὁ Στέργιος Χατζηκώστας ἤ
Χατζηστέργιος καί ὁ Δημήτριος Ὕπατρος, πού μύησαν τόν Κυπριανό.
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κυπριανός ἐξήγησε στά μέλη τῆς Φιλικῆς Ἑταιρίας τούς
λόγους γιά τούς ὁποίους ἡ Κύπρος δέν ἦταν δυνατόν νά ἐπαναστατήσει. Οἱ λόγοι
αὐτοί θεωρήθηκαν σοβαροί καί ἔτσι ἡ μεγάλη Συνέλευση τῆς ἑταιρίας, ἡ ὁποία
πραγματοποιήθηκε τήν 1η Ὀκτωβρίου 1821 στό Ἰσμαήλιο ὑπό τήν προεδρία τοῦ Ἀλ.
Ὑψηλάντη, ἀπεφάσισε ὅτι ἡ Κύπρος θά συμβάλει στόν Ἀγῶνα μόνον μέ χρηματική
βοήθεια. Τά μέλη τῆς Φιλικῆς Ἑταιρίας πού ἦλθαν στήν Κύπρο δέν ἔμειναν στήν
2
Ἀρχιεπισκοπή, ἀλλά στό κτίριο τῆς Ἑλληνικῆς Σχολῆς, τήν ὁποία ἵδρυσε τό 1812 ὁ
Ἀρχιεπίσκοπος Κυπριανός. Ἦταν ἀκριβῶς ἀπέναντι ἀπό τήν Ἀρχιεπισκοπή, στόν
χῶρο ακριβῶς πού βρίσκεται σήμερα τό Παγκύπριο Γυμνάσιο, καί ἐπικοινωνοῦσε μέ
τήν Ἀρχιεπισκοπή μέ μιά ὑπόγεια σήραγγα.
Παρά τά καθορισθέντα ὅτι ἡ Κύπρος θά προσέφερε στόν Ἀγῶνα μόνον
χρήματα, πολλοί Κύπριοι ἦλθαν κρυφά στήν Ἑλλάδα καί πότισαν μέ τό αἷμα τους τό
δένδρο τῆς Ἐλευθερίας. Μερικοί ἀπ' αὐτούς ἔφυγαν μέ τόν Κανάρη, ὅταν ἐκεῖνος
διαφεύγοντας από τήν Αἴγυπτο προσορμίσθηκε γιά ἀνεφοδιασμό σέ ἕνα μικρό
λιμανάκι κοντά στήν Λάπηθο τῆς Βορείου Κύπρου. Τότε οἱ κάτοικοι τῆς κατεχόμενης
σήμερα περιοχῆς προσέφεραν πολλά χρήματα καί τρόφιμα στόν Ψαριανό
πυρπολητή. Μεταξύ τῶν Κυπρίων ἀγωνιστῶν πού ἔδρασαν στόν ἑλλαδικό χῶρο τό
1821 περιλαμβάνονται καί οἱ προαναφερθέντες τρεῖς ἀδελφοί μέ τό οἰκογενειακό
ἐπίθετο Θησεύς. Μάλιστα ὁ Ἀρχιμανδρίτης Θεόφιλος Θησεύς ἔφθασε στόν βαθμό τοῦ
ἀρχιστρατήγου τῶν ἐπαναστατῶν.
Σέ ἕνα κατάλογο πού ἑτοίμασε ὁ ἱστοριοδίφης Θάνος Βαγενᾶς
περιλαμβάνονται ἐπίσης πολλά ὀνόματα Κυπρίων ἐθελοντῶν πού πολέμησαν γιά τήν
ἐλευθερία τῆς Ἑλλάδος. Σ' αὐτούς συγκαταλέγονται ὁ Ἀβραάμ Θεοχάρης, ὁ
Ἀντωνίου Μιχαήλ, ὁ Βασιλειάδης Χριστόδουλος, ὁ Γεωργίου Σπῦρος, ὁ Κυπραῖος
Γεώργιος κ.ἄ. Ἐπίσης ὁ Γιάννης Πασαπόρτης πού ἔλαβε μέρος στήν ἡρωική Ἔξοδο
τοῦ Μεσολογγίου, ὁ Σολομών Μάρκου πού πολέμησε στό πλευρό τοῦ Ναυάρχου
Τοπάζη, ὁ Γεώργιος Κυπριώτης πού ἦταν μπουρλοτιέρης καί χάθηκε στή Ναυμαχία
τοῦ Καφηρέως. Πολλοί πού ἐπέζησαν τῶν μαχῶν ἔμειναν στό ὑπόλοιπο τῆς ζωῆς
τους στήν Ἑλλάδα, ὅπως ὁ Σταυρινός πού ἔφθασε στόν βαθμό τοῦ ταγματάρχου
Χωροφυλακῆς. Ἐξ ἄλλου ὁ στρατηγός Μακρυγιάννης στά Ἀπομνημονεύματά του
ἀναφέρει τό ὄνομα ἑνός γενναίου Κυπρίου, τοῦ Μιχαήλ Κυπραίου, πού ἦταν
κολυμβητής ταχυδρόμος, καί ἔπεσε στήν μάχη τῶν Μύλων, κοντά στό Ναύπλιο, τό
1825.
Οἱ ἐπαναστατικές προκηρύξεις πού μοίρασε στήν Λάρνακα ὁ Ἀρχιμανδρίτης
Θεόφιλος Θησεύς τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1821 ἔπεσαν δυστυχῶς στά χέρια τῶν Τούρκων καί
ὁ ξακουστός γιά τήν ἀγριότητα διοικητής τοῦ νησιοῦ Κιουτσούκ Μεχμέτ ἀπεφάσισε
νά καταπνίξει βιαίως κάθε προσπάθεια ἐξεγέρσεως. Μέ δόλιο τρόπο κάλεσε στήν
Λευκωσία, δῆθεν γιά κάποιες ἀνακοινώσεις, τούς Ἐπισκόπους, τούς ἡγουμένους καί
τούς προκρίτους τοῦ Κυπριακοῦ Ἑλληνισμοῦ. Ἐκεῖ τούς ἀνεκοίνωσε ὅτι
καταδικάζονται ὅλοι σέ θάνατο καί οἱ περιουσίες τους δημεύονται. Ἐκ τῶν 486
συλληφθέντων γλύτωσαν τόν θάνατο μόνο 40, οἱ ὁποῖοι δέχθηκαν νά
ἀλλαξοπιστήσουν. Ἐπίσης ὁ Ἐπίσκοπος Τριμυθοῦντος Σπυρίδων διέφυγε τήν
3
σύλλυψη μαζί μέ λίγους ἀκόμη προκρίτους, οἱ ὁποῖοι κατέφυγαν σέ προξενεῖα ξένων
δυνάμεων στήν Λάρνακα. Ἡ μεγάλη σφαγή ἄρχισε τήν 9η Ἰουλίου στήν κεντρική
πλατεῖα τῆς παλαιᾶς Λευκωσίας καί ὁλοκληρώθηκε μετά ἀπό πέντε ἡμέρες. Ἡ
μαρτυρική Μεγαλόνησος Κύπρος πλήρωσε βαρύ φόρο αἵματος στόν κοινό ἀγῶνα
τοῦ Γένους γιά τήν Ἐλευθερία, ὅπως συγκινητικά ἀφηγεῖται ὁ Κύπριος ποιητής
Βασίλης Μιχαηλίδης στό περίφημο ποίημά του "ἡ 9η Ἰουλίου 1821 ἐν Λευκωσίᾳ
Κύπρου" . Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κυπριανός τίμησε τό ράσο του ὡς πραγματικός
Ἐθνάρχης. Ἀρνήθηκε τίς προτάσεις φίλων Τούρκων νά τόν φυγαδεύσουν καί μίλησε μέ
παρρησία στόν αἱμοβόρο Κιουτσούκ Μεχμέτ.
.................................................................................................................................................
"Ἡ Ρωμηοσύνη ἔν φυλή συνότζιαιρη (συνομήλικη) τοῦ κόσμου
κανένας δέν εὑρέθηκε γιά νά τήν ἰξιλείψη (ἐξαφανίσει)
κανένας γιατί σιέπει την (τήν προστατεύει) πού τἄψη ὁ Θεός μου
ἡ Ρωμηοσύνη ἐν νά χαθῆ ὅντας ὁ κόσμος λείψη "!
............................
Ὁ Κυπριανός καί ὁ διάκονός του Μελέτιος κρεμάσθηκαν στήν πλατεῖα τοῦ
Σεραγιοῦ. Οἱ Μητροπολίτες Πάφου Χρύσανθος, Κιτίου Μελέτιος καί Κυρηνείας
Λαυρέντιος ἀποκεφαλίσθηκαν. Στήν συνέχεια ἐθανατώθησαν οἱ ὑπόλοιποι κληρικοί
καί λαϊκοί πρόκριτοι. Τά λείψανα τῶν φονευθέντων κληρικῶν βρίσκονται σήμερα
θαμμένα σέ εἰδικό μνημεῖο μπροστά στό Ναό τῆς Φανερωμένης στήν Λευκωσία.
Θά ἦταν παράλειψη ἄν δέν ἀναφερόμασταν καί στήν ἀγωνιστική μορφή τοῦ
Κυπρίου Φιλικοῦ Χαραλάμπους Μάλη, ὁ ὁποῖος διετέλεσε γραμματεύς τοῦ
Πατριάρχου Ἀντιοχείας Ἀνθεμίου καί ἀργότερα δάσκαλος στήν Κωνσταντινούπολη.
Ὁ Μάλης κατέβαλε μεγάλες προσπάθειες γιά νά πείσει τήν Κυβέρνηση τῶν
ἐπαναστατημένων Ἑλλήνων νά ἀναλάβει ἐκστρατεία γιά τήν ἀπελευθέρωση τῆς
Κύπρου. Μάλιστα τόν Μάρτιο τοῦ 1822 διορίσθηκε Γενικός Γραμματεύς τοῦ
Ὑπουργείου Θρησκείας τῆς Κυβερνήσεως αὐτῆς. Τό 1825 πρότεινε στόν Ἀλ.
Μαυροκορδάτο νά ὀργανωθεῖ ἐξέγερση τῶν Ἑλλήνων Κυπρίων καί τῶν Ἀράβων
κατοίκων τῆς Μέσης Ἀνατολῆς, στούς ὁποίους διέκρινε ἔντονα ἀντιτουρκικά
αἰσθήματα. Τό ἐπιχείρημά του ἦταν ὅτι ἔτσι οἱ ἐπαναστατημένοι Ἕλληνες θά
προκαλοῦσαν σοβαρό ἀντιπερισπασμό στίς δυνάμεις τοῦ Τούρκου Σουλτάνου. Ὁ
Μαυροκορδάτος ἔστειλε τόν Μάλη μαζί μέ δύο ὁπλαρχηγούς γιά νά συζητήσουν τό
θέμα μέ τούς Ὀρθοδόξους ἐκκλησιαστικούς ἡγέτες τοῦ Λιβάνου καί τῆς Συρίας. Τά
πορίσματα τῆς ἐπιτόπιας ἔρευνας δέν ἦσαν καθόλου ἐνθαρρυντικά καί τελικά τό
σχέδιο ναυάγησε.
4
Τελειώνοντας θά ἦταν ἱστορική ἀδικία ἄν δέν τονίζαμε καί τήν θυσία πολλῶν
ἄλλων Κυπρίων μαχητῶν κατά τόν ἀγῶνα τοῦ 1821 -1828, τῶν ὁποίων τά ὀνόματα
δέν εἶναι γνωστά. Μόνο στήν ἄτυχη μάχη τῶν Ἀθηνῶν τό 1827 ἑκατόν τριάντα
παιδιά τῆς Κύπρου ἔδωσαν τήν ζωή τους γιά τόν κοινό Ἀγῶνα καί γιά τήν Ἐλευθερία
τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Τό ἴδιο ἔπραξαν οἱ Ἕλληνες Κύπριοι καί στούς Βαλκανικούς
Πολέμους τό 1912 -13, καί στόν Αὐτονομιακό Ἀγῶνα τῆς Βορείου Ἠπείρου τό 1914 καί
στήν ἐπική ἐξόρμηση τοῦ 1940. Τό αἷμα ὅλων αὐτῶν χύθηκε ὑπέρ Ὀρθοδοξίας καί
Ἑλληνισμοῦ. Ἀλλά ἡ θυσία τους θά δικαιωθεῖ οὐσιαστικά μόνον ὅταν ὁ Ἑλληνισμός
τῆς Κύπρου κατορθώσει νά ζήσει πραγματικά ἐλεύθερος, ἀπηλλαγμένος ἀπό
στρατιωτικές κατοχές καί ἀπό ἐπαχθεῖς πολιτικές καί πνευματικές ἐξαρτήσεις.
.....................................................................
http://www.antibaro.com





Υ.Γ. Αυτό είναι μόνο ένα ελάχιστο δείγμα για τον αγώνα των Κυπρίων. Στο μέλλον, όταν ξεβαρεθώ κ βρω χρόνο θα προσθέσω κ άλλα στοιχεία στο σχετικό θέμα.

[MaXhTiC]

[PELTASTIS VARNAVAS]

συχνα πυκνα το αντιβαρο δινει πολυ σημαντικα στοιχεια...


ευχαριστω τον ΙΔΕΟφιλο μας που μας βοηθησε με την αναρτηση αυτή!!!!!!!!!!!!


ειχα κανει ενα ψαξιμο προ ετων για ετσι θεμα και θα το παραθεσω...λιαν συντομως...


ω ναι...η καταγωγη μου και ελλαδιτικη και κυπραιικη...

-- Παρ Αύγ 28, 2009 11:14 am --

Η συνδρομή των Ελληνοκυπρίων στον εθνικό απελευθερωτικό αγώνα του 1821

Η προσφορά των Ελλήνων της Κύπρου στους εθνικούς αγώνες της Μητέρας Πατρίδας είναι αναμφισβήτητη. Παρά το διάβα πολλών κατακτητών από τη μεγαλόνησο (Ρωμαίοι, Άραβες, Φράγκοι, τούρκοι, Άγγλοι) σε διάφορες ιστορικές περιόδους το Ελληνικό – Ελληνορθόδοξο στοιχείο δεν εκάμφθη, αντίθετα, με ζήλο πάντα αγωνίστηκε, συμμετείχε, θυσιάστηκε στο πλευρό της υπόλοιπης Ελλάδας [ 2 ].
Στην περίπτωση της εθνικής παλιγγενεσίας του 1821 ο φόρος αίματος των Ελληνοκυπρίων (σαν των λοιπών Ελλήνων) ξεκίνησε αιώνες πριν την επανάσταση. Στα τέλη του 16ου αιώνα (1570-1571 μ. Χ.) 100.000 τουρκικού στρατού με 360 πλοία εισβάλουν στην Κύπρο και επιδίδονται σε σφαγές και λεηλασίες υπό τις διαταγές του Μουσταφά πασά. Πολλές Κύπριες για να αποφύγουν την ατίμωση σκοτώνονται πηδώντας από γκρεμούς όπως στο Ζάλογγο και στον Αραπίτσα, μητέρες σφάζουν τις κόρες τους για να μην τις αφήσουν στα χέρια των τούρκων. Σε 20.000 υπολογίζονται οι σφαγιασθέντες και σε 2.000 οι απαχθέντες δούλοι (Λεμεσός, Λευκωσία, Κυρήνεια, Αμμόχωστος). Λέγεται πως η νεαρή Μαρία Συγκλητική, την οποία είχαν αιχμαλωτίσει οι τούρκοι στο αμπάρι μιας γαλέρας, θέλοντας να εκδικηθεί έβαλε φωτιά στην πυριτιδαποθήκη ανατινάζοντας το πλοίο καθώς και δύο άλλα πλοία που ήταν δίπλα αγκυροβολημένα. Σε αυτά τα πλοία ήταν σιδηροδέσμια χίλια κορίτσια (προοριζόμενα για τα σκλαβοπάζαρα της ανατολής) που έγιναν παρανάλωμα του πυρός όπως στο Κούγκι και στο Μεσολόγγι. Από τότε μέχρι το τελειωτικό νικηφόρο ξέσπασμα του Ελληνισμού το 1821 υπήρξαν πολλοί ξεσηκωμοί στην Κύπρο οι οποίοι πνίγηκαν στο αίμα [ 1,2 ].
Συνεχίζοντας, όσον αφορά την περίοδο εγγύς του 1821 ο ρόλος των Ελληνοκυπρίων καθίσταται εντονότερος με πολλά και συγκεκριμένα παραδείγματα. Ανάμεσα στους σημαντικότερους συντρόφους του Ρήγα Φεραίου και ένας εκ των οκτώ που τον ακολούθησαν στη θυσία (Βελιγράδι,1798) ήταν ο Λευκωσιάτης εθνομάρτυρας Ιωάννης Καρατζάς, 31 ετών. Πολλοί Κύπριοι συμμετείχαν στη Φιλική Εταιρεία και έλαβαν μέρος στην Επανάσταση. Με τον Ιερό Λόχο πολέμησαν στο πλευρό του Αλέξανδρου Υψηλάντη ο Ζαχαρίας Λεοντής, ο Φίλιππος Γεωργίου, ο Γιάννης Τσολάκης, ο Σάββας Ντιορτής και ο Ζήνων Αγγελής που αγωνίστηκαν στο Γαλάτσι και στο Δραγατσάνι. Ακόμα, πολλοί άλλοι Κύπριοι εθελοντές αφού συγκρότησαν τη Φάλαγγα των ελληνοκυπρίων αγωνιστών διακρίθηκαν σε μάχες και ναυμαχίες της επανάστασης. Ο στρατηγός Μακρυγιάννης γράφει στα απομνημονεύματά του:
‘’…εκεί που ριχτήκαμεν στο γιουρούσι, μου πληγώθηκε βαρέως και ύστερα απέθανε ο καλός και γενναίος πατριώτης Μιχάλης Κυπραίος, απούστειλα και πήγεν εις τη αγγλικήν φρεγάτα όταν κιντυνεύαμεν εις το Νιόκαστρο…’’.
Ο Μακεδόνας αγωνιστής Νικόλαος Κασομούλης που είχε λάβει μέρος στην έξοδο του Μεσολογγιού στα περίφημα ‘’Στρατιωτικά Απομνημονεύματα’’ του, βεβαιώνει ότι μαζί του στο Μεσολόγγι κατά τη διάρκεια της πολιορκίας πολεμούσε ο Κύπριος αγωνιστής Νικόλαος Χατζήσαββας, ο οποίος:
‘’εφτά πληγές είχεν λάβει και μου έλεγεν ακόμη ο δύστυχος ότι θα βαστάξει’’.
Πάμπολλες μαρτυρίες υπάρχουν για Κύπριους αγωνιστές που πήραν μέρος στις μάχες της Πελοποννήσου, στα Δερβενάκια και στους Μύλους, στην πολιορκία της Τριπολιτσάς και αλλού. Άλλοι αγωνίστηκαν στο πολιορκημένο Μεσολόγγι ή έδρασαν στη θάλασσα, όπως ο καπετάν Ιωάννης Κύπριος. Άλλοι πολέμησαν στην Εύβοια, στη Χίο και στην Αττική. Τη δράση των Κυπρίων αγωνιστών βεβαιώνουν τα πιστοποιητικά που εξέδωσαν μετά τη λήξη του αγώνα ξακουστοί οπλαρχηγοί της επανάστασης όπως ο Πετρόμπεης, ο Νικηταράς, ο Κολοκοτρώνης, ο Μακρυγιάννης και άλλοι (χαρακτηριστική είναι η επιστολή του Αντιστράτηγου Θ. Κολοκοτρώνη προς τον αγωνιστή Νικόλαο Θησέα εκ Κύπρου στις 1/3/1841). Επίσης, ο Γιάννης Πασαπόρτης από την Κοίλη πολέμησε στην πολιορκία και στην έξοδο του Μεσολογγίου. Γύρισε μετά τη λήξη του Αγώνα στην Κύπρο, περήφανος για το ελληνικό του διαβατήριο, που του χάρισε και το επώνυμο Πασαπόρτης. Ο Χριστόδουλος Κοκκινόφτας από την Τσάδα πολέμησε στην πολιορκία του Μεσολογγίου. Συγχωριανός του Κοκκινόφτα ήταν ο Χριστόδουλος Μακρής που έλαβε μέρος σε πολλές μάχες της επανάστασης και γύρισε στην Κύπρο τιμημένος, μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Επιπλέον, ο ιεράρχης Φιλόθεος Χατζής καταγόταν από τη Λευκωσία και υπήρξε για 25 χρόνια Επίσκοπος Δημητσάνας. Φυλακίστηκε στην Τρίπολη, υπέφερε τα πάνδεινα και πέθανε στη φυλακή στις 10 Σεπτεμβρίου 1821, λίγο πριν ο Κολοκοτρώνης απελευθερώσει την πόλη. Πολλά χιλιόμετρα νοτιοανατολικότερα, στην Κύπρο, στις 9/7/1821 ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός απαγχονίστηκε από τους τούρκους μαζί με 486 εξέχουσες φυσιογνωμίες της ελληνοκυπριακής κοινότητας [ 1,2,3,4,5 ].
Η μεγάλη κυπριακή συμμετοχή στον Αγώνα επί του εδάφους της ηπειρωτικής Ελλάδας, οι σφαγές και οι διωγμοί στο ίδιο το νησί, εντάσσουν την Κύπρο στην επαναστατική περίμετρο και την οριοθετούν μέσα στα σύνορα του αναγεννημένου έθνους και του κράτους που αναμενόταν ως απότοκο της επανάστασης. Οι Κύπριοι εναπόθεσαν τις ελπίδες τους στον Ιωάννη Καποδίστρια, που εκ μητρός καταγόταν από την κυπριακή οικογένεια Γονέμη που είχε μεταναστεύσει στα Επτάνησα. Ο Κυβερνήτης τον Οκτώβριο του 1827, λίγο μετά την ναυμαχία του Ναυαρίνου κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του στο Λονδίνο, θα απαντήσει στον Άγγλο διπλωμάτη Wilmot – Horton, που ως εκπρόσωπος του Foreign Office, τον ρώτησε ποια γεωγραφικά όρια διεκδικούσε η Ελλάδα:
‘’Τα όρια ταύτα καθορίζονται υπό του αίματος του εκχυθέντος εις τα σφαγεία των Κυδωνίων, της Κύπρου, της Χίου, της Κρήτης, των Ψαρών και του Μεσολογγίου και εις τους πολλούς κατά γην και κατά θάλασσαν αγώνας, δια των οποίων εδοξάσθη το ανδρείον τούτο έθνος’’ [ 3,4 ].
Δυστυχώς, τα αιτήματα του λαού της μαρτυρικής μεγαλονήσου -για λόγους που δεν θα αναλυθούν στο παρόν άρθρο- δεν ικανοποιήθηκαν. Έκτοτε, ο Κυπριακός ελληνισμός δεν χάνει ευκαιρία να διεκδικεί την ικανοποίηση των ίδιων διαχρονικών στόχων, να μάχεται στο πλευρό της Μητέρας Ελλάδας, να θυσιάζεται, να εμπνέει τους ποιητές…

‘’Τούτη η δίψα δε σβήνει, τούτη η μάχη δεν παύει,
χίλια χρόνια αν περάσουν, δεν πεθαίνουμε σκλάβοι.’’
Θεοδόσης Πιερίδης – CD: ΕΣ ΓΗΝ ΕΝΑΛΙΑΝ ΚΥΠΡΟΝ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΠΗΓΕΣ
[1] Η Κύπρος εις τον αγώνα του 1821, Ε.Γ. Πρωτοψάλτης, Αθήνα 1971
[2] Κύπρος – Ημερολόγιο λεηλασιών και αγώνων, Αλέκος Αγγελίδης
[3] Ομιλία του Κυβερνητικού Εκπροσώπου για τις εθνικές επετείους, 26/3/05
[4] http://www.moi.gov.cy – Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών
[5] www. mfa.gr – Ελληνική Δημοκρατία – ΥΠΕΞ
[6] Κύπρος στα όρια του αφανισμού, Σταύρος Λυγερός, Νέα Σύνορα
[7] Η κατεχόμενη γη μας, Κυπριακή Δημοκρατία, Υπουργείο Παιδείας
[8] Famagusta area and district – Cyprus – 1985
[9] Cyprus – Plundering of a 9000 year old civilization

ΠΕΛΤΑΣΤΗΣ ΒΑΡΝΑΒΑΣ.-

[Dhmellhn]

Η Κύπρος έχει προσφέρει πολλά στον ελληνισμό. Αντιθέτως, έχει προδοθεί πολλάκις από το ελλαδικό κρατίδιο. Από τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου, την ύποπτη απόσυρση της ελληνικής μεραρχίας το 1968, το ύποπτο πραξικόπημα του 1974, τον ενδοτισμό του Βασιλείου που συμπαρέσυρε και τον Κληρίδη, την προσπάθεια των ελλαδιτών για την επιβολή του αυνανικού σχεδίου, την επιτυχημένη ανατροπή που επεδίωξαν οι ίδιοι (κύριως της γνωστής οικογενείας των αποστατών) του Τάσσου Παπαδόπουλου και διάφορα άλλα.

ω ναι...η καταγωγη μου και ελλαδιτικη και κυπραιικη...

Υ.Γ Μια και το έφερε η κουβέντα ο ένας παππούς μου βαστάει από την κατεχόμενη Λάπηθο.

[PELTASTIS VARNAVAS]

Το Κυπριακό Κέντρο Μελετών (ΚΥ.ΚΕ.Μ.) σας προσκαλεί στην παρουσίαση του βιβλίου του συγγραφέα - ιστορικού Γιάννη Σπανού:

“Οι Κύπριοι Εθελοντές στους Εθνικούς Αγώνες”

την Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2009, στις 19:15 στο Πολιτιστικό Κέντρο της Μαρφίν Λαΐκής Τράπεζας στη Λευκωσία (γωνιά Λεωφόρου Μακαρίου και Μπουμπουλίνας 1).

Παρουσιάζουν:

- Κλαίρη Αγγελίδου - πρώην Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού

- Χρήστος Ιακώβου - Διευθυντής ΚΥ.ΚΕ.Μ.

- Λάζαρος Μαύρος - Δημοσιογράφος

Σχόλια από το συγγραφέα του βιβλίου Γιάννη Σπανό.

Συντονιστής: Σάββας Παύλου, φιλόλογος - συγγραφέας


Ηλεκτρονική διεύθυνση άρθρου: http://www.efylakas.com/archives/4208

-------------------------------------------------------------------------------

η εθελοντικη συνδρομη των ελληνοκυπριων στους αγωνες του ελληνισμου ειναι γνωστη αυτονοητη αυταποδεικτη αλλά επειδη οι καιροι ειναι πονηροι και πρεπει...να επαναποδεικνυουμε τα αυταποδεικτα-αποδεδειγμενα...μαζευω σχετικη βιβλιογραφια που σπανιζει...φιλτατοι Καρυπ, Τευτ, Σταυραε, και λοιποι..πασα προσφορα...δεκτη ..παντα στα ταυτιζομενα πλεον και παλι επιπεδα..εθνοπατριωτικα-κοικωνικοταξικα...

[PELTASTIS VARNAVAS]

Βρισκόμαστε στα 1825 και ο Ιμπραήμ πασάς ηγείται συντεταγμένου στρατού τουρκοαιγυπτίων εκπαιδευμενου απο γαλλους [να χαρω τους φιλους μας...] για να καταλάβει τη νότια Ελλαδα. Μενεται ο εμφυλιος μεταξυ των επαναστατημενων Ελληνων [να χαρώ τη φυλή μας...]Καταστρέφει την Κασο και αποβιβαζεται στη Μεθώνη..πολιορκεί το Νιόκαστρο ο μπραήμης..."βγήκε ο ήλιος κόκκινος και το φεγγάρι μαύρο..."...ο κλοιός στενευει γυρω από τους πολιορκημενους απο ξηρα και θαλασσα...
προτεινεται η λυση να επιβιβαστουν οι πολιορκημενοι Ελληνες με τον οπλισμο τους σε αγγλικα καραβια εναντι αδρας αμοιβης [να ξαναχαρω τους φιλους μας...]...ενω η αγχονη στενευει απο παντου ενα αγγλικο πλοιο προσεγγιζει την ακτη και δυο τουρκικα το πλευριζουν για να μην εχει επικοινωνια με τους εγκλωβισμενους Ελληνες. Ταυτοχρονα ο μπραημης λαλει στον αγγλο πως τα ριαλια δεν θα τα χασει....ας ανοιξουν οι πορτες να βγουν οι γκιαουρηδες και οι τουρκοι θα σφαξουν τον κοσμο και οι αγγλοι θα παρουν τα φραγκα απο τον μπραημη...μεσα σε αυτον τον πανικο και τον αποκλεισμο οι επικοινωνιες αποκαθιστανται μεσω ενος Κυπριου "βατραχανθρωπου" κολυμβητη που νυκτα αναλαμβανει να μεταφερει μηνυματα στους αγγλους που ηταν στο πλοιο τους εν μεσω των τουρκικων...οι αντιξοοτητες πολλες...το καταδρομικο πνευμα του αμφιβιου μαχητη ανορθοδοξου πολεμου θα τα καταφερει...αναφερει ο Στρατηγος Μακρυγιαννης στα Απομνημονευματα του.....:

"Το βραδι ειχε ερθει μια φεργαδα αγγλικη και τα τουρκικα καραβια την ειχαν στην μεση να μην ανταποκρινομαστε εμεις μ αυτεινη, φοβωνταν. τοτε στελνομεν εναν Κυπραίον με γραμματα της πλεγης. τον πηραν χαμπερι τα τουρκικα και τον κυνηγησαν ολονύκτα και τοπεσαν τα γραμματα εκει οπου βουταγε εις την θαλασσα. και πηγε εις την φεργαδα και μπαινοντας μεσα επεσε πεθαμενος. Τον κρεμασανε και βηκε το νερο και το βαλαν σπιρτα κι αναστηθη. και ειπε των αγγλων τον χαμον των γραμματων οπου του ειχαμε δομενα. ειπε στοματικως την καταστασιν του καστρου και της προφασες του μπραημη. και τον πηρε η φεργαδα και πηγαν εις τη Ζακυθο και ειπαν αυτα του ναυαρχου. Τοτε ο ναυαρχος εστειλε ενα μπρικι."
----------------------------

πολυ απλα:πλεγα = κολυμβητικη ικανοτητα,σπιρτα=καποια ερεθιστικη χημικη ουσια που συνεφερνε απο λιποθυμιες,μπρικι=τυπος πλοιου

πηγες: απομνημομευματα Μακρυγιαννη, κεφαλαιον εβδομον

Ο Γιαννης Σπανος στην ιστορικη μελετη του περι κυπριων εθελοντων στους εθνικους αγωνες [σελ.104] σε σχεση με το ανωτερω χωρίο του Μακρυγιαννη [ΒΛ.και ανωτερω αρθρο περι του ονοματος του ηρωικως πεσοντα..απο διηγηση Μακρυγιαννη] αναφερει και παλι το ονομα του Κυπριου ΟΥΚα...: ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΥΠΡΑΙΟΣ

[ILLUVATAR85]

Από το 74' και μετά μόνο ξεπουλάμε την Κύπρο, ποτέ δεν την έχουμε βοηθήσει ειλικρινά .

[karipis]

Μα πως, τόσους pop τραγουδιστές ανέδειξε η μητροπολιτική ελλάδα! λίγο το 'χεις

[PELTASTIS VARNAVAS]

το ψαξιμο μου τωρα εστιαζεται στην περιοδο 1912-13...θα ενταχθει στο καρυπιο τοπικ του 1821 καθοτι τα συνορα δεν οριστικοποιηθηκαν το 19 αιωνα

coming soon...μεινετε κοντα μας για να δειτε...


επιστολες και ημερολογια μαχητων απο το 1912 -1913

πηγες συνδυασμενες απο καραβα , λαπηθο Κυπρου και πτολεμαιδα-καηλαρ για αρχη....

ολα ενωνονται...

τωρα δεν αντεχω αλλο...λιγο η διωρη εντονη φυσικη αγωγη λιγο το νεροποτηρο κρασακι απο το χωριο...

καληνυχτα ΙΔΕΟ-παρεα!!!

[PELTASTIS VARNAVAS]

κηρυτττω το περας των διακοπων και συνεχιζουμε με το καρυπιο [να ναι καλα το παληκαρι] κυπρος 1821
-------------------------------------

συνδυάζοντας λοιπόν πηγες απο λαπηθο καραβα στην κυπρο και πτολεμαϊδα εν ελλαδι
βρισκουμε τα πρωτογενη στοιχεια απο τον καθηγητη Παπαπολυβιου εκ κυπρου.
δυστυχως το βιβλιο του υποδουλοι αδερφοι ελευθερωται αλυτρωτων δεν το βρηκα ακομα[ευρεως κυκλοφορει βιβλιο του ιδιου στα αθηναικα βιβλιοπωλεια περι συμμετοχης ελληνοκυπραιου στο β παγκοσμιο πολεμο, εκδοσεις επικεντρο,αναζητωντας την ελευθερια-δεν τοχω θκιαβασει] εν ελλαδι και επικοινωνω με κυπρο [χλωμον] για να το εντοπισω μεσω λευκωσιας...

προς το παρον πτολεμαηδα τελεία τζι αρ...[να ναι καλα οι ανθρωποι αδερφια κουμπαρογκαρντασηδες]
----------------------------------------------------

το ξερω οτι απο τους ζεστους καναπεδες μας του ευδαιμονισμου και υλισμου μου και των λυμενων πολλων προβληματων μας θα μας ενοχλησουν εκφρασεις μισους και εθνοφυλετικες υβρεις αλλά ειπαμε κρινουμε παντα με βαση την εποχη στην οποια αναφερομαστε [1912-13]...πολεμος σφαγες κακουχιες απελευθερωτικος αγωνας....
παμε!
------------------------------------------------

Ο Κύπριος φίλος, ερευνητής-φιλόλογος Πέτρος
ΠαπαπολυΒίου έθεσε στην διάθεσί μου τρία άρ8ρα που αφορούν την απελευθέρωσι των Καϊλαρίων.

Τα άρ8ρα αυτά δημοσιεύονται στην Κύπρο στην εφημερίδα Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ το έτος 1913. Τα γράφει ο Ιωάννης Πηγασίου καταγόμενος από τον Καραβά της Κερύνειας.

Ο Ιωάννης Πηγασίου πρώην δάσκαλος και φοιτητής της Ιατρικής ακολούθησε τον Ελληνικό Στρατό, για την απελευ8έρωσι της Μακεδονίας, ως γιατρός στο Β' κινητό χειρουργείο. Η σειρά των άρθρων του από το ημερολόγιο που κρατούσε καθώς ελευθερώνονταν η Μακεδονία έχουν τον γενικό τίτλο "Από τα παλιά σύνορα μέχρι θεσσαλονίκη".

[PELTASTIS VARNAVAS]

Η προέλασις προς τα Καϊλάρια.



Το ελληνικόν ορμητικόν ρεύμα, αφού εσάρωσε μέχρι Κοζάνης την Μακεδονίαν από την τουρκικήν λέραν, δεν σταματά, αλλά ορμητικώτερον τώρα τρέχει προς όλας τας διευθύνσεις της Μακεδονίας, ίνα φέρη εις πέρας τον καθαρισμόν. Ο από Σαραντάπορον καταδιωχθείς τουρκικός στρατός επορεύθη προς το Ν.Α. μέρος της Μακεδονίας προς υπεράσπισιν της Μακεδόνικης πρωτευούσης, στρατοπεδεύσας εις Γιαννιτσά. Κατά τούτων εβάδισεν, ως είπομεν, το μέγιστον μέρος του στρατού. Έτερον μέρος τουρκικού στρατού είχε κατέλθει προς τα Καϊλάρια όπως αποκόψη την πορείαν του ελληνικού στρατού προς αυτά και προς το ΣόροΒιτς και εν γένει προς το Μοναστήριον. Κατά τούτων επορεύθη ο στρατός, ο καταλαβών την Κοζάνην. Τα Καϊλάρια απέχουσι της Κοζάνης 8 περίπου ώρας. Η προς αυτά άγουσα είναι αμαξιτός δρόμος, όστις διέρχεται διά μέσου ευφορωτάτων πεδιάδων. Δεξιά και αριστερά του δρόμου εις μεγάλας αποστάσεις υψούνται χιονοσκεπή όρη και Βουνά. Μεταξύ των ορέων τούτων εκτείνεται πεδιάς γεμάτη από χωρία. Σημειώσατε δε, ότι οι Τούρκοι κάτοικοι είναι μάλλον άγριοι και αιμοχαρείς είναι οι λεγόμενοι Κονιάροι οι οποίοι τον Γκιαούρ τον εθεώρουν ως δούλον, και δεν το είχον τίποτε να τιμωρώσιν αυτόν διά μιας ασήμαντου βεβαίως κατ' αυτούς σφαγής. Ο ηρωϊκός στρατός μας λοιπόν εις την πορείαν του συναντά και αυτό το κακόν, ήτοι τους ανυπότακτους χωρικούς.
Έχει να παλαίση τώρα με πολλά στοιχεία. Έχει να παλαίση με τον βροχερόν και χιονοσκεπή καιρόν.
Έχει να παλαίση με τους ανυπότακτους χωρικούς και με το κύριον σώμα του τουρκικού στρατού. Και το λυπηρόν ήτο ότι ο δρόμος από την ακατάπαυστον βροχήν, κατέστη αδιάβατος, ένεκα της λάσπης. Προ πάντων δε κατέστη δυσκολωτάτη η μεταφορά των κανονιών και των διαφόρων μεταγωγικών. Πολλά άλογα εξαντληθέντα από την κόπωσιν, έπιπτον και έμενον εις τον τόπον. Δεζιά και αριστερά του δρόμου, έκειντο τα πτώματα των τοιούτων αλόγων εκτάδην, προς χαράν των διαφόρων ορνέων.
Προ πάντων δε μεγίστας δυσκολίας συνήντησαν τα αποσπάσματα του στρατού μας, τα οποία εστάλησαν διά να καταλάβωσι τα διάφορα χωρία. Αυτά επάλαισαν κα8' όλων των στοιχείων της φύσεως. Επέρασαν πυκνότατα δάση, χιονοσκεπή βουνά, υπέφερον από την πείναν, επειδή δυσκολωτάτη καθίστατο η μεταφορά των μεταγωγικών. Προσετέθη δε εις όλα αυτά τα κακά και η πανούργος αντίστασις των αγρίων Κονιάρων. Κεκλεισμένοι εις τας οικίας των οι κάτοικοι επυροΒόλουν κατά των στρατιωτών μας από τα παράθυρα. Με μίαν επίθεσιν βεβαίως ούτοι παρεδίδοντο, αλλά είχομεν και λυπηρά συμβάντα.
Μετά τοσαύτα δεινοπαθήματα εις όλα τα χωρία της περιφερείας αυτής εκυμάτισεν η κυανόλευκος αντί της κυριάρχου ημισελήνου. Οποίον θαύμα συνετελέσθη! Εκεί όπου δεν ηδύνατο ο Έλλην να είπη την εθνικότητα του, τώρα και εις αυτά τα τουρκόσπιτα υπερηφάνως κυματίζει η κυανόλευκος. Μύθοι σου φαίνονται, ω αναγνώστα. Διά να εννοήσης το ελληνικόν μεγαλείον καλά καλά, πρέπει να διέλθης αυτά τα μέρη. Θα νομίσης ότι ίστασαι επί υψίστου πύργου και Βλέπεις κάτω εις το Βάθος ένα ταπεινωμένον πλάσμα, σκύΒον ενώπιον σου με τεμενάδες. Μη απατηθής. Το δυστυχές αυτό πλάσμα είναι το ον εκείνο ενώπιον του οποίου έως χθες, ίστασο ως δούλος, φέρων το όνομα Γκιαούρ. Το δυστυχές εκείνο πλάσμα, είναι εκείνο το ον, το οποίον με μίαν μονοκονδυλιάν σε έσΒυνεν από το πρόσωπον της γης. Μη απατηθής λέγω ενώπιον σου είναι η πανούργος αλώπηζ, η οποία εδέθη από μίαν μαγικήν δύναμιν, την ελληνικήν. Προς το ον αυτό θα φανής ως Έλλην ευγενής και θα το μεταχειρισθής ευαγγελικώς. Χωρίς να το θέλης, ενώπιον τοιούτου θεάματος, αισθάνεσαι μίαν μεγαλοπρεπή υπερηφάνειαν, αισθάνεσαι ότι εμεγάλωσες. Τιμή και δό£α εις τους ήρωας μας, οι οποίοι εχάρισαν μιαν τοιαύτην δύναμιν, οι οποίοι μας ανεβίβασαν από ένα τάφον που ευρισκόμεθα, εις τοιούτον ύψος εθνικόν. Ευτυχή, ευτυχέστατον θεωρώ εμαυτόν, διότι η§ιώθην να γίνω θεατής τοιούτου μεγαλείου αφάνταστου. Ευτυχέστατος είμαι, διότι αχορτάστως εκ του πλησίον εφίλησα και ενηγκαλίσθην τους αθανάτους ήρωας μας, τους δωρητάς τοιούτου μεγαλείου εις ημάς προ πάντων, οι οποίοι είμεθα έως χθες περιφρονημένοι πανταχού.
Τους περιφρονητάς μας αυτούς τώρα εσκέπασεν η κυανόλευκος, το σύμβολον τούτο της δυνάμεως μας.
Αφού λοιπόν τα αποσπάσματα κατέλαΒον τα διάφορα χωρία, το κύριον σώμα πορεύεται ορμητικόν προς τα Καϊλάρια. Τεσσάρας ώρας έ£ω της Κοζάνης αριστερά του δρόμου εις μικράν απόστασιν απ' αυτού υψούνται λόφοι δασώδεις, πλησίον των οποίων υπάρχουσι 2-3 τουρκικά χωρία. Τους λόφους τούτους είχε καταλάβει ισχυρά τουρκική δύναμις ήτις ενόμιζεν ότι δεν είχεν αναγνωρισθή. Ω του θαύματος όμως! Ενώ επροχώρει ο στρατός αμέσως δίδεται διαταγή παρατάξεως πλησίον τούτων των
λόφων. Έκπληκτοι έμειναν οι στρατιώται, διότι ουδεμίαν είδησιν είχον περί της τοιαύτης εχθρικής δυνάμεως. Τίποτε δεν διεκρίνετο επί των βουνών. Μόνον εβασίλευεν η σιγή. Και όμως υπήρχεν εχθρός. Πώς ανεκαλύφθη τούτο έμεινεν ανεξήγητον. Μόλις έγινεν η παράταξις προ των θεωρουμένων ερήμων λόφων, αμέσως ακούονται οι κανονιοβολισμοί από αυτόν, εις τους οποίους απαντά η γλυκύτατη φωνή των κανονιών μας. Αι οβίδες των Τούρκων έπιπτον πλησίον του πεζικού μας, άλλοτε διήρχοντο άνωθεν των κεφαλών των. Το δε ευζωνικόν ακαταπαύστως βάλλει κατά του εχθρού. Ηναγκάσθη το πεζικόν τότε να μετατοπισθή εκατόν βήματα προς τα όπισθεν εις ασφαλέστερον μέρος. Οι Τούρκοι ιδόντες την μετατόπισιν ενόμισαν, ότι εγένετο οπισθοχώρησις. Ορμώσι λοιπόν εκ των προχωμάτων των και φωνάζοντες, προχωρούν προς τα εμπρός. Οι εύζωνοι ιδόντες την σκηνήν αυτήν, υπέθεσαν ότι πράγματι είχε γίνει οπισθοχώρησις. Δεν χάνουν καιρόν ακάθεκτοι ορμούν προς τα εμπρός φωνάζοντες προς τους συναδέλφους των στρατιώτας "εμπρός ουρέ παιδιά και εφαγαμεν τα σκυλιά, εμπρός και φάγαμεν τους γουρουνομότηδες". Και ούτω προχωρούντες ορμητικώς προς τα εμπρός επιχειρούσι κυκλωτικήν κίνησιν. Τούτους ακολουθεί το πεζικόν. Οι Τούρκοι φοΒηθέντες την περικύκλωσιν πανικόβλητοι οπισθοχωρούσι, τινές δε αιχμαλωτίζονται. Ως εκ της επιθέσεως έπεσαν πληγωμένοι αρκετοί εύζωνοι. Εκ τούτων εις ευρέθη μόνος επί του πεδίου της μάχης πληγωμένος εις τον δεξιόν βραχίονα. Εις αξιωματικός του πεζικού, ενώ εγίνετο η επίθεσις, εστάθη ίνα φωνάξη ένα νοσοκόμον, διά να μεταφέρη τον τραυματίαν εις το φορητόν χειρουργείον. Αντί ευχαριστήσεως ο πληγωμένος ήρως, ηγέρθη και μετά θυμού κινών την άλλην χείρα εφώναξε προς τον αξιωματικόν "τρέξε κυρ καπετάνιε, τρέξε και είναι σιμά τα σκυλιά. Τρέξε να πάρης τα κανόνια και δεν τα αφήκαν τα σκυλιά" και ορμά εμπρός το λεοντάριν διά να προφθάση τα κανόνια. Ιδού ποίους άνδρας η Ελλάς παρουσίασεν επί του πεδίου της τιμής της πατρίδος κατά το 1912. Κρατών το σπασμένο του χέρι το λεοντάριν, το βλέμμα του είχεν εστραμμένον προς τα τουρκικά κανόνια. Δεν ησθάνθη πόνον από το χέριν. Επόνεσεν η καρδία του, όταν είδεν, ότι οι Τούρκοι δεν αφήκαν τα κανόνια, ως έπραξαν εις το Σαραντάπορον. ΔΓ αυτό θυμώνει προς τον αξιωματικόν, διότι δεν εφρόντισε να θεραπεύση τον πόνον ο οποίος ήτο γενικός και εφρόντιζε δι' ένα σπασμένο χέρι. "Καίτοι ολίγον έλειψε να με κτυπήση εις το μάτι, μου έλεγεν ο αξιωματικός, από τας κινήσεις της χειρός του, εν τούτοις εδικαιολόγησα τον γενναίον μου στρατιώτην. Ελυπήθην μόνον, διότι δεν εσημείωσα το όνομα του".
Επί του πεδίου της μάχης εγκατελείφθησαν πλείστα τουρκικά πτώματα, τα οποία οι ομόφυλοι των αφήκαν άταφα, διά τροφήν των ορνέων. Οι ημέτεροι ήτο αδύνατον να περισυλλέξωσιν όλα τα τουρκικά πτώματα και να τα θάψωσι, διότι προέβησαν μετά μεγίστης ταχύτητος εις την καταδίωξιν του εχθρού, όπως μη δώσωσι καιρόν εις αυτόν να ανασυνταχθή.
Μετά την ήτταν του εχθρού, ο προς τα Καϊλάρια δρόμος έμεινεν ανοικτός.

[PELTASTIS VARNAVAS]

Η κατάληψις των Καϊλαρίων. - Παρασπονδία των Τούρκων κατοίκων.


Τρεις ώραι υπολείπονται διά να φθάση τις εις τα Καϊλάρια, και ο δρόμος αρχίζει να διέρχηται από την βάσιν υψηλών λόφων οι οποίοι υψούνται προς τα αριστερά του δρόμου. Προς τα δεξιά παραλλήλως του δρόμου υπάρχει μικρός ποταμός του οποίου αϊ όχθαι είναι κατάφυτοι από φύκη. Εν τέταρτον υπολείπεται να εισέλθη τις εις τα Καϊλάρια και ακόμη η πόλις δεν φαίνεται, διότι ευρίσκεται όπισθεν λόφων. Ο δρόμος διέρχεται διά μέσου των λόφων διά καμπής. Μόλις περάση τις την καμπήν ταύτην, αμέσως προΒάλλουσι τα Καϊλάρια τα οποία είναι επί επιπέδου μέρους. Είναι δύο κεχωρισμέναι πόλεις, τα άνω Καϊλάρια και τα κάτω Καϊλάρια. Πέριξ τούτων υπάρχει πλήθος χωρίων τα οποία φέρουσι γενικώς το όνομα Καϊλάρια. Οι κάτοικοι πάντων τούτων είναι Τούρκοι, ολίγοι δε Έλληνες. Οι Τούρκοι ούτοι είναι πεφημισμένοι και διά τον πλούτον των και διά την αγριότητα των. Κατήντησεν η λέξις Καϊλαριώτης και εις αυτούς τους Τούρκους να έχη την σημασίαν "άγριος". Οι Καϊλαριώται λοιπόν, μόλις είδον ότι ο γενναίος στρατός των οπισθοχώρησε και φοΒηθέντες μήπως κανονιοΒοληθή η πόλις των, αν αντισταθώσιν, απεφάσισαν να δηλώσωσιν υποταγήν εις τον νικητήν ελληνικόν στρατόν.
Εκλέγονται λοιπόν οι προύχοντες των Καϊλαρίων και οι σαρικοφόροι χοτζάδες και εξέρχονται της πόλεως φέροντες λευκήν σημαίαν. Έφθασαν μέχρι της καμπής του δρόμου, όπου συνήντησαν τον ελληνικόν στρατόν. Παρουσιάζονται λοιπόν εις τους αρχηγούς εις τους οποίους αγγέλουσιν, ότι όλοι οι κάτοικοι υποτάσσονται εις τον ελληνικόν στρατόν και ότι δεν πρέπει να κανονιοΒοληθή η πόλις και ούτω να χυ8ή ασκόπως αίμα. Πράγματι έγειναν πιστευτοί. Αφού εκρατή8ησαν οι αντιπρόσωποι, εστάλη αμέσως ιππικόν και κατέλαβε τα Καϊλάρια. Επειδή δε ουδεμία ταραχή συνέβη, οι αντιπρόσωποι απελύθησαν. Μετά ταύτα δε προήλασεν όλος ο στρατός και εισήλθεν εις τα Καϊλάρια όπου υψώθη η κυανόλευκος. Μέρος δε των κατοίκων προσήλθε και παρέδωκε τα όπλα και φυσίγγια, μετά της δηλώσεως ότι μόνον αυτοί είχον οπλισθή. Βεβαίως η τοιαύτη πράξις των δεν ήτο αρκετή, ώστε να πεισθή ο στρατός μας ότι οι άλλοι κάτοικοι ήσαν άοπλοι. Ουχ ήττον όμως ο στρατός μας απέφυγε να προβή αμέσως εις έρευναν, δώσας εμπιστοσύνην εις τους προύχοντας και δη εις τους θρησκευτικούς των αρχηγούς. Και όμως τα τέρατα παρεσπόνδησαν.
Φ.20/3-5-1913

[PELTASTIS VARNAVAS]

Η παρασπόνδισις των Καϊλαριωτών.

Πριν εκθέσω, εις ηοίαν δολιότητα προέβησαν οι αγνώμονες Τούρκοι, πρέπει εν πρώτοις να είπω τινά περί του μέρους όπου ετελέσθη αύτη. Όπως κατά την είσοδον υπάρχει καμπή του δρόμου, ούτω και κατά την έξοδον. Ο δρόμος διέρχεται διά μέσου των Καϊλαρίων. Κατά την έξοδον ακριβώς, κάμπτεται προς τα δεξιά του βαδίζοντος. Διέρχεται ο δρόμος δύο τρεις μικρούς ποταμούς, οι οποίοι είναι γεφυρωμένοι με ξυλίνας γέφυρας. Μιαν έως μιαν και ημίσειαν ώραν έξω των Καϊλαρίων υψούνται μικροί λόφοι. Πριν φθάσωμεν τους λόφους τούτους ημίσειαν ώραν, οι χωρικοί εξέσκαψαν προχώματα δεξιά και αριστερά του δρόμου. Επί δε των λόφων εστρατοπέδευσεν ο καταδιωχθείς τουρκικός στρατός. Ενώ λοιπόν ανυπόπτως εβάδιζεν η εμπροσθοφυλακή του στρατού μας, αίφνης αρχίζει σφοδρόν πυρ κατ' αυτής. Ο στρατός αντελήφθη την απάτην, διετάχθη δε μετά μεγίστης ταχύτητος παράταξις. Αρχίζει φοΒερόν πυρ κατά των χωρικών. Εν τω μεταξύ αρχίζει και ο επί των λόφων ευρισκόμενος τουρκικός στρατός τον κανονιοΒολισμόν. Εν μεγίστη σπουδή τοποθετούνται τα κανόνια μας και αρχίζει ο κανονιοβολισμός κατά του εχθρού. Η μάχη διεξάγεται με μέγα πείσμα. Οι ημέτεροι υπήρξαν τόσον ορμητικοί ώστε μετά πάροδον δύο τριών ωρών η πεδιάς όπου ήσαν οι χωρικοί εστρώθη με πτώματα. Οι επί του λόφου Τούρκοι υπέστησαν πανωλεθρίαν και κακήν κακώς τρέχουσιν ανά τα δάση, ζητούντες να κρυφθώσιν. Οι εναπομείναντες χωρικοί τρέχουσι και κρύπτονται εις τας οικίας των. Μόλις ετελείωσεν η μάχη, αμέσως διατάσσεται περικύκλωσις των Καϊλαρίων. Διάφορα αποσπάσματα μετά μεγίστης ταχύτητος καταλαμβάνουσι τα πέριξ χωρία. Ισχυρά περιπολία αμέσως περιέρχεται από οικίας εις οικίαν, και κάμνει έρευναν. Όπου δε ευρέθησαν όπλα και φυσίγγια γίνεται σύλληψις των κατοικούντων εις τας τοιαύτας οικίας. Ελάχισται οικίαι ευρέθησαν χωρίς εν αυταίς να ανακαλυφθώσιν όπλα. Σχεδόν όλοι οι χωρικοί συλλαμβάνονται και δέσμιοι οδηγούνται εις τους στρατώνας όπου εγκλείονται.
Τότε ήτο ο θρήνος και ο αναστεναγμός και η μετάνοια των αχάριστων τούτων ανθρώπων. Αμέσως συνήλθον, ησθάνθησαν το σφάλμα των, και ύβριζον τους πρωταιτίους. Ήτο αργά πλέον. Ως εμάθομεν έπειτα κατεδικάσθησαν εις τον διά τουφεκισμού θάνατον. Ο Διάδοχος όμως εχάρισεν εις αυτούς την ζωήν. Δέσμιοι ούτοι ωδηγήθησαν εις Κοζάνην, ίνα μεταφερθώσιν εις Λάρισσαν, ίνα κρατηδώσιν ως αιχμάλωτοι. Δεν ήτο δυνατόν να γίνη μεγαλειτέρα χάρις απ' αυτήν. Διότι η ακαταλόγιστος πράξις των ήτο φανερόν κακούργημα και επομένως έπρεπε να επιβλη8ή εις αυτούς η εσχάτη ποινή, ο θάνατος. Η ελληνική επιείκεια όμως, έτεινε την χείρα της και προς τους τοιούτους κακούργους και ούτω περιωρίσθη εις το να θεώρηση αυτούς αιχμαλώτους πολέμου. Εκ των ημετέρων πλείστοι επληγώθησαν, ολίγοι δε εφονεύθησαν. Τα σεπτά λείψανα των ετάφησαν παρά τα Καϊλάρια παραπλεύρως του δρόμου επί του τάφου των ως διακριτικόν σημείον υπάρχει ξύλινος μικρός σταυρός. Οι δε Τούρκοι έμειναν άταφοι. Μετά 2-3 ημέρας ολόκληρος εκείνη η πεδιάς εκαλύφθη από όρνεα, τα οπία ευχαρίστως έτρωγον τα πτώματα, τα οποία η τουρκική παραφροσύνη παρέ8εσεν εις αυτά.
Ιδού λοιπόν τι είναι Τούρκος. Ο κυρίαρχος ελληνικός στρατός, πεισθείς εις την υποταγή των, εισήλθεν εις τα Καϊλάρια, όχι ως καταστροφεύς και πυρπολητής, αλλ' ως υπερασπιστής της ζωής, τιμής και περιουσίας ποίων; των προαιώνιων εχθρών μας, των σφαγέων μας. Και όμως ιδού κατά ποίον τρόπον εφάνησαν ευγνώμονες. Δίκην κακούργων επετέθησαν κατά των σεΒασθέντων την ζωήν των, χωρίς ν' αναμετρήσωσι τα επακόλουθα. Και πάλιν προχωρεί η ελληνική ευγένεια και τους λογαριάζει αιχμαλώτους και παρέχει εις αυτούς περιποιήσεις αιχμαλώτων. Το πραξικόπημα των ουδόλως δικαιολογείται. Διότι έπρεπε να είναι παράφρονες διά να ελπίζωσιν νίκην. Τόσαι χιλιάδες τουρκικού στρατού κακήν κακώς ηττήθησαν και όχι αυτοί. Επομένως, το τουρκικόν ένστικτον παρώρμησεν αυτούς να προΒώσιν εις το τοιούτον κακούργημα, δηλ. διά να αποδείξωσιν, ότι ο Τούρκος είναι Τούρκος και ότι ουδέποτε μεταβάλλεται, ουδέ είναι άξιος εμπιστοσύνης. Μόλις συνήλθον ησθάνθησαν το σφάλμα των.
Και όμως αν κατά τι αηολυθώσι, πάλιν θα προβώσι να κάμωσιν οσαδήποτε κακουργήματα δύνανται. Καλά και σφιγκτά τους έδεσεν η ελληνική δύναμις.

[PELTASTIS VARNAVAS]

Τα Καϊλάρια.





Είπομεν ότι είναι άνω και κάτω Καϊλάρια. Αμφότερα κείνται επί επιπέδου μέρους. Παρόμοια είναι τα Καϊλάρια με του Μόρφου, με την διαφοράν ότι είναι μεγαλύτερα. Εις αυτά υπάρχουσιν οι περίφημοι στρατώνες διά το τουρκικόν ιππικόν.
Τα Καϊλάρια έχουσι πλείστας ωραίας οικίας, ανήκουσας εις μπέηδες και εν γένει εις ευπορούντας. Είναι πλουσιωτάτη πόλις. Παράγουσι μέγα ποσόν δημητριακών καρπών και άλλων γεννημάτων. Διατρέφουσι χιλιάδας παχειών ορνίθων.
Τα δυστυχή ευζωνάκια από τα πολλά κρυολογήματα, είχον ανάγκην ολίγου ζωμού της κότας. Ως εκ τούτου κρύφα του καπετάνιου εσάρωσαν μερικάς τας οποίας εχρησιμοποίησαν ως φάρμακον κατά του κρυολογήματος. Μεγίστην επιθυμίαν είχομεν να γευθώμεν και ημείς τας περιωνύμους αυτάς κότας αλλά δυστυχώς δεν ηυτυχήσαμεν και ούτω αντικατέστησαν αυτάς η φασουλάδα με βαμβακόλαδον. Επάθαμεν ως ο Τάνταλος που εδιψούσε και δεν ημπορούσε να πίη με την διαφοράν ότι δεν απεμακρύνοντο από ημάς αϊ κόται, ως συνέΒαινεν εις τον Τάνταλον, αλλά ημείς απ' αυτάς, διά τον φόΒον... μήπως καλοσυνηθίσωμεν.
Οι κάτοικοι των Καϊλαρίων εξαιρέσει ελαχίστων, φέρουσι μακρότατον πώγωνα. Φέρουσιν επί της κεφαλής σαρίκιν με διάμετρον ενός μέτρου. Είναι άνθρωποι ζωηροί και πολύ επιμήκεις. Εκ πρώτης όψεως διακρίνονται ότι είναι άγριοι και απολίτιστοι. Βεβαίως τώρα 8α φανή περίεργον εις τον επισκέπτην, πώς φαίνεται τόσον ευγενές το άγριον εκείνο ον και τεμενάζει με τόσην χάριν. Ευκολονόητος γαρ τυγχάνει τις ο διδάξας αυτό. Είναι η αθάνατος ελληνική δύναμις.


Τα ευζωνάκια οδηγουντα αιχμαλώτους.


Η πρώτη αποστολή των αιχμαλώτων Καϊλαριωτών, εγένετο υπό την συνοδείαν ευζώνων. Κατά τετράδας οι αχμάλωτοι εδέθησαν και ετέθησαν εν τω μέσω της φρουράς, η οποία απετέλει ορθογώνιον, ήτοι δεξιά και αριστερά, έμπροσθεν και όπισθεν υπήρχον στρατιώται με εφ' όπλου λόγχην. Η εικών ήτο εξαίσιος. Οι Τούρκοι έχοντες σκυμένην την κεφαλήν, εβάδιζον, τα δε ευζωνάκια ότε μεν έρριπτον ένα υπόδρα (άγριο) βλέμμα, οτέ δε εδιόρθωνον τας τετράδας, ίνα είναι κανονικοί, οτέ δε εφώναζον, εν δύο, εν δύο, ήτοι έδιδον το βήμα. Παρόμοια εικών είναι, αν φαντασθή τις γάτους οδηγούντας ποντικούς. Με όλον τον καϋμόν που είχαν, εν τούτοις κατώρθωσαν να οδηγήσωσιν αυτούς σώους και αβλαβείς χωρίς να λείψη ουδέ μία μύτη. Μάλιστα μερικοί Τούρκοι έμαθον έως ότου φθάσωσιν εις τον προς ον όρον και ολίγα Ελληνικά. Έμαθον το "ζιήτω ο Βασιλεύς Γεώργιος, ζιήτω ο Βενιζέλος κλ."


Τα ευζωνάκια ως βουκόλοι.


Πολλά βώδια, τα οποία ανήκον εις το δημόσιον, ως και πρόβατα κατά την κατάληψιν των Καϊλαρίων, περιήλθον εις τας χείρας του νικητού στρατού. Προς φύλαξιν και βοσκήν τούτων, εστάλησαν μερικά ευζωνάκια, τα οποία ήσαν και τα μόνα κατάλληλα δΓ αυτήν την δουλειάν. Και πράγματι ως κέρβεροι επρόσεχον αυτά, ανά τας όχθας του ποταμού, ο οποίος ευρίσκετο προ των Καϊλαρίων. Έτρεχον δεξιά αριστερά, αδιακόπως σφυρούντες διά να τα περιτριγυρίσουν και ούτω να μη απομακρύνωνται. Επειδή παρά τας όχθας υπάρχουσι μερικά τέλματα, όταν επλησίαζον τα Βώδια εις αυτά, αμέσως επυροΒόλουν εις το νερόν, το οποίον εκτινασσόμενον αφήνιαζε τα ζώα και απεμακρύνοντο. Ενώ δε εγίνετο η εργασία αύτη άλλα ευζωνάκια καθήμενα επί τινός λόφου, έπαιζον την φλογέραν των διά να διασκεδάζωσι τους εργαζομένους. Το θέαμα ήτο πολύ ευχάριστον. Ποίος σου το έλεγε γενναίε Ρουμελιώτα, ότι θα αξιωθής να εξάσκησης το προσφιλέστατόν σου έργον και μέσα εις τα Μακεδόνικα πεδία και Βουνά;

[PELTASTIS VARNAVAS]

Ηρωικός χορός μέσα εις τα αλώνια των Καϊλαρίων.


Αι χορεύτριαι του Ζαλόγγου, αϊ εγκαινιάσασαι τον χορόν μέσα εις το μπαρούτιν, θα σκιρτώσιν εκ χαράς, διότι συνεχίσθη ούτος κατά το 1912 υπό τας ιδίας περιστάσεις. Με την διαφοράν ότι εκείναι εχόρευσαν διά να απαλλαγώσιν από τας χείρας του αγρίου τυράννου, οι μαχητοί δε του 1912 εχόρευσαν, διότι απηλλάγησαν από τας χείρας αυτού. Εκείναι εχόρευσαν επί απόκρημνων βράχων, ίνα ευκόλως κατέλθωσιν νικήτριαι εις τον Άδην, οι μαχητοί του 1912 χορεύουσιν εις ασφαλές επίπεδον μέρος, διότι η θεία πρόνοια έδωκε να οδηγηθή εις τον κατήφορον ο τύραννος, αφού εγκατέλειψε το ασφαλές. Οι γενναίοι μαχηταί λοιπόν έχοντες επ' ώμον, το τουφέκκιν και εις το στήθος τα φυσίγγια, στήνουσι χορόν μέσα εις εν εκτεταμένον αλώνιν των Καϊλαρίων. Εις τον χορόν προεξάρχουσι οι αθάνατοι εύζωνοι, η φουστανέλλα των οποίων είναι κατατρυπημένη με σφαίρας. Λαμβάνουσι μέρος επίσης τα αθάνατα γεννήματα της γιγαντομάχου Κρήτης, φορούντα την κρητικήν ενδυμασίαν των. Ο χορός θέλει και όργανα. Τι καλύτερον της ελληνικής φλογέρας; Έκαστος εύζωνος έφερε την φλογέραν του. Υπό τον ήχον λοιπόν της φλογέρας ο χορός αρχίζει. Το ξεσχισμένον τσαρούχιν ανά τα Μακεδόνικα βουνά, οτέ μεν κτυπά, οτέ δε στριφογυρίζει, οτέ δε πατεί μαλακά, μαλακά. Η δε τρυπημένη φουστανέλλα ανοίγει, ανοίγει ως να ήθελε να σκεπάση όλα. Η φούντα του φεσιού οτέ μεν πετάται προς τον δεξιόν οτέ προς τον αριστερόν ώμον. Οι σχηματίζοντες τον κύκλον ήρωες χορευταί κατά σειράν εναλάσσονται ως οδηγοί τούτου. Οι παρακαθήμενοι συνοδεύουσι τους ήχους της φλογέρας με κτυπήματα των χειρών. Πάντα ακούονται εις μεγάλην απόστασιν. Παρέκει από τον κύκλον του χορού ευρίσκονται κάποιοι ήρωες, οι οποίοι διά να παρασκευάσωσι ένα τοιούτον επινίκιον χορόν, κατήλθον εις τον τάφον. Παρέκει από τον ηρωϊκόν αυτόν χορόν, ευρίσκονται οι νεοσκαμμένοι τάφοι των ηρώων μας. Ποίος ξεύρει αν δεν παρακολουθούν και αυτοί από μέσα από τον τάφον τον χρόνον του χορού των ηρώων συντρόφων των; Οι ημίθεοι χορευταί, εν τω μέσω της πανηγυρικής εκείνης χαράς, ενεθυμήθησαν άλλοι τον Μήτρον των, άλλοι τον Δήμον. Και ενώ εστριφογύριζον, ήκουες από μερικά στόματα, "Θεός συχωρέσοι τον". Ο χορός εξακολουθεί. Μαζήν με την φλογέραν συνοδεύουσι τον χορόν και κλέφτικα τραγούδια. Τα τραγούδια, με τα οποία αντηχούσαν ο ΚίσσαΒος, τα Άγραφα, η Όσσα, με αυτά τα τραγούδια τώρα αντηχούν τα Μακεδόνικα Βουνά. Η δε ατμόσφαιρα, πληρούται από τους γλυκύτατους και μελωδικωτάτους ήχους των κλέφτικων τραγουδιών, τα οποία τραγουδούν οι ημίθεοι ελευθερωταί. Ήτο ένα ελληνικόν Βάπτισμα και αυτής της Μακεδόνικης ατμοσφαίρας, η οποία ως χθες, εγέμιζεν από ήχους των τραγουδιών του τυράννου "γιασιασίν χουριέτ" - Ζήτω η Ελευθερία.
Ω! πόσον ψεύμα είναι το "κάθε πέρυσι και καλλίτερον". Ιδού το 1912 παρόμοιον του 1821 και εις ευρυτέραν μάλιστα κλίμακα. Εχόρευεν ο Οδυσσεύς πριν ανταπεξέλθη κατά του Ομέρ. Ιδού τώρα χορεύοντες οι ήρωες, και πορεύονται, όχι διά να εμποδίσουν, αλλά διά να καταδιώξουν και εκδιώξουν παντελώς από την Ελληνίδα χώραν τον προαιώνιον τύραννον. Πόσον αλησμόνητος χορός είναι ούτος. Με πόσην χάριν τον εχόρευον οι ήρωες μας. Όπως διέλυσε τον χορόν του ο Ανδρούτσος, όταν ενεφανίσθη ο εχθρός, ως μας διηγείται ο ποιητής, ούτω και οι χορεύοντες Ανδρούτσοι του 1912 μέσα εις τα αλώνια των Καϊλαρίων, αίφνης με ένα προσκλητήριον σάλπισμα διαλύουσι τον χορόν, ίνα συνεχίσωσι παρέκει αυτόν.

ΝΑ ΝΑΙ ΚΑΛΑ ΤΟ ptolemaida.gr στο κεφαλαιο ιστορια..

[PELTASTIS VARNAVAS]

ξαναλεω οτι εις το Καρυπιον Κυπρος 1821 τιθενται και χωρία σχετικα με τη συνεχεια του 1821...δεκαετιες μετα οσον αφορα την κεντρικη ιδεα των κειμενων και το γενικοτερο πνευμα του γραφοντος... που παντοτε παραμενουν κατεμε το ασφαλεστερο κριτηριο
αξιολογησης - σταθμισης ενος γραπτου

----------------------------------------
Το ράσο της Κερύνειας

Του Πέτρου Παπαπολυβίου* από την εφημερίδα Φιλελεύθερος

Συμπληρώνονται αυτές τις ημέρες ογδόντα χρόνια από την ολοκλήρωση των κυπριακών εράνων για την «ελληνική αεροπορική άμυνα», το καλοκαίρι του 1928. Οι έρανοι για την οικονομική ή στρατιωτική ενίσχυση της Ελλάδας ήταν πολύ συνηθισμένοι στην Κύπρο της Αγγλοκρατίας και σε πολλές περιπτώσεις εντοπίζονται τεράστιες παγκύπριες κινητοποιήσεις, όπως στα 1904-1906 (έρανος «Εθνικού Στόλου» - Σπ. Ματσούκα), στα 1910-1911 (αγορά «Κυπριακής πυροβολαρχίας»), στους Βαλκανικούς πολέμους, στη Μικρασιατική εκστρατεία και στον Β' Παγκόσμιο πόλεμο. Η προσπάθεια για αγορά πολεμικού αεροπλάνου από τους Κυπρίους είχε αρχίσει τον Ιούνιο του 1926, επί δικτατορίας Θεόδωρου Πάγκαλου. Τότε εκλέχθηκε επιτροπή για διενέργεια εράνων σε όλη την Κύπρο, για την προσφορά ενός αεροπλάνου «εις την αεροπορικήν άμυναν της ελευθέρας πατρίδος», με ταμία τον Ηγούμενο Κύκκου Κλεόπα. Μεσολάβησε η ανατροπή του Πάγκαλου, τον Αύγουστο του 1926, και ενώ το ζήτημα είχε ατονήσει, ανέλαβε ο Μητροπολίτης της μικρότερης κυπριακής Επισκοπής, ο Κυρηνείας Μακάριος Μυριανθεύς, την αγορά του αεροπλάνου με εράνους στη δική του Μητρόπολη. Ο Μακάριος, βετεράνος εθελοντής των Βαλκανικών πολέμων, ήταν φλογερός πατριώτης, με μεγάλο ενδιαφέρον για την Παιδεία. Στον πολιτικό τομέα ήταν ο πιο συντηρητικός επίσκοπος της εποχής του, φανατικός οπαδός του βασιλιά Κωνσταντίνου στα χρόνια του Εθνικού διχασμού και μονολιθικός στις απόψεις του. Αν και βασιλόφρων, διενήργησε τους εράνους όταν η Ελλάδα είχε πολίτευμα αβασίλευτης Δημοκρατίας, ενώ το τελικό ποσό στάλθηκε επί πρωθυπουργίας Βενιζέλου, θριαμβευτή των εκλογών του 1928. Από τους εράνους στα 1926-1928, στη μητροπολιτική του περιφέρεια, που περιλάμβανε και τα χωριά της Μόρφου και της Πιτσιλιάς, συγκεντρώθηκε το σεβαστό ποσό των 2800 λιρών και το αεροπλάνο που αγοράστηκε πήρε το όνομα «Κυρήνεια». Τα περισσότερα χρήματα συγκεντρώθηκαν στην επαρχία Κερύνειας, όμως χρήματα έδωσαν όλα τα χωριά της Μητρόπολης, ακόμη και τα φτωχότερα, όπως τα Πηγαίνια, στην Τηλλυρία, όπου οι κάτοικοι πρόσφεραν το ποσό των τεσσάρων λιρών και δώδεκα σελινιών. Από τους κερυνειώτικους εράνους αγοράστηκε ένα διθέσιο αεροπλάνο τύπου «Μπρεγκέ 19», γαλλικής προέλευσης. Έφερε δύο ελαφρά πολυβόλα και μπορούσε να μεταφέρει και βόμβες. Σχεδόν όλα τα ελληνικά «Μπρεγκέ» - πιθανότατα και η «Κυρήνεια» - καταστράφηκαν από τους Ιταλούς στον πόλεμο του 1940. Μετά την ολοκλήρωση των εράνων του 1926 - 1928, ο λευκωσιάτης ποιητής Ιωάννης Περδίος αφιέρωσε στον Μακάριο τους γνωστούς ενθουσιώδεις στίχους για «το ράσο της Κερύνειας, που φουσκώνει στον αγέρα». Από την πλευρά της Ελλάδας, η κυβέρνηση υποσχέθηκε ότι ένα από τα πρώτα ταξίδια του αεροπλάνου θα ήταν στην Κύπρο και στην Κερύνεια. Η υπόσχεση - καθόλου αναπάντεχα - έμεινε στα λόγια...

*Ο Πέτρος Παπαπολυβίου είναι επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.

[PELTASTIS VARNAVAS]

Σε κλαίει ο λαός. Πάντα χλωρό να σειέται το χορτάρι

Στον τόπο, που σε πλάγιασε το βόλι, ω παλληκάρι.................


για τον Παυλο Μελα απο Κ.Παλαμά

πριν λιγο στο ΕΤ3 με Βεγγο ,Δανδουλακη .Θεσσαλονικη της νοσταλγιας μας

υποκρουση Μητροπανος, Τοκας, Γραψας...

μ' άδεια φαρέτρα πολεμάω το χειμώνα
..............

[karipis]

Κουμπάρε γιατί ξέφυγες από το '21;
Αν πάντως είναι να επεκτείνεις το αφιέρωμα άλλαξε και τον τίτλο (Η Κύπρος στους αγώνες του Έθνους π.χ.).

[PELTASTIS VARNAVAS]

ΤΟΥ ΑΝΤΡΟΥ ΠΑΥΛΙΔΗ*Κύπριοι εθελοντές που αγωνίστηκαν για την απελευθέρωση της Ελλάδας.Ο πρόξενος της Ελλάδος στην Κύπρο Γ. Σ. Μενάρδος κατήρτισε, το 1866, μητρώο Ελλήνων υπηκόων της Κύπρου, από τους οποίους μερικοί ήσαν παλαιοί εθελοντές αγωνιστές στην Ελληνική Επανάσταση.
ΣΤΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ Βρέθηκαν και πολέμησαν εθελοντές Κύπριοι αγωνιστές

ΠΕΝΗΤΕΣ ρακένδυτοι, δυστυχούντες, έχοντας αρκετοί από αυτούς και πολυμελείς οικογένειες για να συντηρήσουν, περιφερόμενοι σε διάφορα μέρη του νεοϊδρυθέντος μικρού ελληνικού κράτους, με τις πληγές τους παράσημα που είχαν προστεθεί σε αριστεία ανδρείας τα οποία κερδήθηκαν με αίμα, έζησαν το υπόλοιπο της ζωής τους αθόρυβα και ήσυχα πολλοί Κύπριοι εθελοντές που, μετά το τέλος της επανάστασης, παρέμειναν στην Ελλάδα για την απελευθέρωση της οποίας είχαν αγωνιστεί και οι ίδιοι. Όταν πέρασαν αρκετά χρόνια, πολλοί από αυτούς, γέροντες πλέον, έσπευσαν να υποβάλουν στις αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους τα πιστοποιητικά των αγώνων τους, υπογραμμένα από διάφορους γνωστούς οπλαρχηγούς, υπό τις διαταγές των οποίων είχαν πολεμήσει, προκειμένου να τους δοθεί κάποια πενιχρή σύνταξη. Χάρη σ' αυτά τα πιστοποιητικά, που διασώθηκαν στα ελληνικά κρατικά αρχεία, γνωρίζουμε σήμερα τα ονόματα και τη δράση αρκετών Κυπρίων εθελοντών αγωνιστών στην Ελληνική Επανάσταση.

Μερικούς άλλους τους γνωρίζουμε από διάφορες άλλες πηγές και μαρτυρίες. Σ' αυτούς περιλαμβάνονται και αγωνιστές που, μετά το τέλος της Ελληνικής Επανάστασης, επέστρεψαν στην Κύπρο και πέρασαν τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής τους στα χωριά τους, έχοντας όμως αποκτήσει πλέον την ελληνική υπηκοότητα. Ο πρόξενος της Ελλάδος στην Κύπρο Γ. Σ. Μενάρδος κατήρτισε, το 1866, μητρώο Ελλήνων υπηκόων της Κύπρου, από τους οποίους μερικοί ήσαν παλαιοί εθελοντές αγωνιστές στην Ελληνική Επανάσταση. Έτσι, γνωρίζουμε τα ονόματα λίγων ακόμη Κυπρίων αγωνιστών. Ωστόσο πολλοί άλλοι Κύπριοι εθελοντές στον τιτάνιο αγώνα για την ελευθερία της Ελλάδος παραμένουν αφανείς και άγνωστοι ήρωες. Είτε παρέμειναν στην απελευθερωμένη Ελλάδα και τα ονόματά τους δεν διασώθηκαν είτε έζησαν μέχρι τέλους του βίου τους σε άλλες χώρες είτε επέστρεψαν αργότερα στην Κύπρο χωρίς να διαλαλήσουν τη συμμετοχή τους στην επανάσταση, φοβούμενοι τις συνέπειες. Αυτοί παραμένουν άγνωστοι, μαζί με τις χιλιάδες ανώνυμων ηρώων του ελληνικού λαού, στον οποίο πρώτιστα ανήκουν οι δάφνες του '21.

Είναι, λοιπόν, αδύνατο να υπολογισθεί με ακρίβεια ο αριθμός των Κυπρίων εθελοντών στην Ελληνική Επανάσταση. Οι επώνυμοι ή γνωστοί από τις διάφορες πηγές αγωνιστές από την Κύπρο ξεπερνούν τους 90. Εάν λάβουμε υπόψη ότι οι περισσότεροι από όσους επέστρεψαν στη μη ελεύθερη πατρίδα τους φρόντισαν να κρύψουν την αγωνιστική τους δράση στην Ελλάδα, πολλών δε άλλων τα ονόματα δεν σώθηκαν επειδή παρέμειναν φτωχοί και άσημοι, θα πρέπει να θεωρήσουμε ότι οι Κύπριοι που πήραν μέρος στην Ελληνική Επανάσταση αριθμούσαν αρκετές εκατοντάδες.

Δεν πήγαν όλοι μαζί από την Κύπρο στην επαναστατημένη Ελλάδα, ούτε και είχαν καταταγεί όλοι την ίδια εποχή. Μερικοί ζούσαν ήδη από πριν στην Ελλάδα (άλλοι ήσαν μεταξύ εκείνων που κατόρθωσαν να διαφύγουν από την Κύπρο και να σωθούν από τις εκτεταμένες σφαγές του Ιουλίου 1821, οπότε πήγαν στην Ελλάδα και κατετάγησαν), άλλοι πήγαν στην Ελλάδα μετά το 1821, στα χρόνια κατά τα οποία η επανάσταση συνεχιζόταν. Οι Κύπριοι αγωνιστές πολέμησαν στη στεριά και στη θάλασσα και ήσαν παρόντες στις κυριότερες και μεγαλύτερες συγκρούσεις, υπηρετώντας υπό τις διαταγές γνωστών οπλαρχηγών όπως ο Κολοκοτρώνης, ο Μακρυγιάννης, ο Νικηταράς, ο Υψηλάντης, ο Κανάρης, ο Καραϊσκάκης, ο Τζαβέλας και άλλοι. Ακόμη, βρέθηκαν και σε συγκρούσεις όπου εγράφησαν, με αίμα, ολόκληρα έπη, όπως η μακρά αντίσταση του Μεσολογγίου. Κάποιοι από τους Κυπρίους εθελοντές υπήρξαν αξιωματικοί και υπαξιωματικοί και πολλοί τιμήθηκαν με μετάλλια και πιστοποιητικά ανδρείας.

Φαίνεται, ακόμη, ότι κατά τη διάρκεια της επανάστασης είχε δημιουργηθεί για κάποιο διάστημα και ξεχωριστός λόχος Κυπρίων αγωνιστών, όπως προκύπτει από το γεγονός ότι υπήρχε ξεχωριστή πολεμική σημαία Κυπρίων. Το λάβαρο αυτό σώθηκε και φυλάσσεται σήμερα στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο στην Αθήνα. Είναι λευκού χρώματος, με μεγάλο γαλάζιο σταυρό στη μέση (στο επάνω εσωτερικό λευκό τετράγωνο (ένα από τα 4 που δημιουργεί ο σταυρός) αναγράφεται με κεφαλαία γράμματα η φράση: ΣΗΜΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΙ ΠΑΤΡΗΣ ΚΗΠΡΟΥ. Το λάβαρο των Κυπρίων ήταν στερεωμένο σε ελαφρύ ξύλινο ιστό που στο επάνω μέρος του έφερε σιδερένιο σταυρό, ο οποίος κατέληγε σε λόγχη (έτσι, ο σημαιοφόρος μπορούσε να τον χρησιμοποιήσει και ως όπλο).

Έξι Κύπριοι σε καταλόγους Υδραίων αγωνιστών
ΣΤΟ ΑΡΧΕΙΟΝ Κοινότητος Ύδρας απαντώνται στους καταλόγους αγωνιστών του νησιού αυτού και 6 Κύπριοι, μεταξύ των Υδραίων που πολέμησαν υπό τον Μακρυγιάνη, τον Δημήτριον Καλλέργη και τους Αθανάσιον και Νικόλαον Εμ. Παπάν. Ήσαν οι ακόλουθοι: Κυριάκος Κυπραίος, τζαούσης (=υπαξιωματικός), Σάββας Κυπραίος, Νικόλαος Βελάς Κυπραίος, Σίμων Κυπριώτης, Ιωάννης Κυπριώτης και Ιωάννης Κυπραίος τζαούσης.

Φαίνεται ότι μάλλον οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μέλη κυπριακών οικογενειών (κυρίως εμπόρων και ναυτικών) μόνιμα εγκατεστημένων στην 'Υδρα, που συμμετείχαν σε σώματα Υδραίων. Παρόμοια, και άλλοι Κύπριοι εγκατεστημένοι σε διάφορα άλλα μέρη της Ελλάδος είχαν καταταγεί σε μονάδες που συγκροτήθηκαν στα μέρη στα οποία κατοικούσαν. Όπως για παράδειγμα ο αγωνιστής Κωνσταντίνος Κυπριώτης που μαρτυρείται από τα σχετικά πιστοποιητικά του ότι κατοικούσε, πριν από την επανάσταση, στα Ψαρά, πατρίδα του θρυλικού πυρπολητή Κωνσταντίνου Κανάρη. Ο αγωνιστής αυτός υπηρέτησε σε καράβια Ψαριανών που πήραν μέρος σε διάφορες συγκρούσεις, περιλαμβανομένου και του πυρπολικού του ιδίου του Κωνσταντίνου Κανάρη, πνίγηκε δε στη θάλασσα κατά τη διάρκεια μιας ναυτικής επιχείρησης. Στο πυρπολικό του Κανάρη υπηρέτησε και ο γιος του Κυπρίου αυτού αγωνιστή, ο Γεώργιος Κωνσταντίνου Κυπριώτης, ο οποίος πνίγηκε επίσης κατά τη διάρκεια άλλης ναυτικής επιχείρησης. Σώζονται, και για τους δύο, σχετικά πιστοποιητικά υπογραμμένα από τον ίδιο τον Κωνσταντίνο Κανάρη, εκδομένα το 1865 προς την οικογένειά τους.

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΟΠΛΑΡΧΗΓΩΝ
Αγγελής ο Κύπριος: Παντού καί πάντοτε έδειξεν ανδρείαν

Τα διάφορα πιστοποιητικά που εξεδόθησαν για Κυπρίους αγωνιστές και εδόθησαν στους ιδίους ή στους κληρονόμους τους από διάφορους αρχηγούς της επανάστασης, είναι τα περισσότερα γραμμένα μετά το 1844 και κυρίως μετά το 1864. Διότι με ψήφισμα της ελληνικής Εθνοσυνελεύσεως το 1844 και ιδίως με δεύτερο το 1864, είχαν συσταθεί επιτροπές για μελέτη σχετικών αποδεικτικών ώστε να παραχωρείται σύνταξη σε αγωνιστές ή στις οικογένειές τους. Τότε ήταν που έσπευσαν και πολλοί Κύπριοι ή μέλη των οικογενειών τους να εξασφαλίσουν και υποβάλουν πιστοποιητικά περί της συμμετοχής τους στον αγώνα. Αλλά ώς τότε ασφαλώς αρκετοί αγωνιστές θα είχαν ήδη πεθάνει ή φύγει από την Ελλάδα ή άλλοι δεν ενδιαφέρθηκαν ή και δεν μπόρεσαν να βρουν τους παλαιούς οπλαρχηγούς τους για να εξασφαλίσουν την υπογραφή τους. Συνεπώς, αυτός είναι ένας ακόμη λόγος για να υποστηρίξουμε ότι οι Κύπριοι εθελοντές στην Ελληνική Επανάσταση ήσαν πολύ περισσότεροι από όσους μαρτυρούνται στις πηγές.

Ένας από τους Κύπριους αγωνιστές που εξασφάλισαν πιστοποιητικό για την προσφορά τους στην Ελληνική Επανάσταση ήταν ο Αγγελής ο Κύπριος. Στο σχετικό πιστοποιητικό αναφέρονται τα ακόλουθα:

Πιστοποιητικόν 574
Οι υποφαινόμενοι, τιμίως καί ευσυνειδήτως, διά τού παρόντος πιστοποιητικού πιστοποιούμεν ότι ο φέρων αυτό Αγγελής Κύπριος ονομαζόμενος απ' αρχής τού υπέρ ανεξαρτησίας ιερού ημών αγώνος εις χείρας λαβών τά όπλα καί στρατιώτης τού ιερού λόχου καταταχθείς διέμεινεν εν αυτώ καί υπό τόν Υψηλάντην μέχρι τής καταστροφής του καί υπ' άλλου από τό έτος 1821 μέχρι τού 1823. Από δέ τό έτος 1823 μέχρι τού 1825 υπηρέτησεν εις τά τότε πεζικά τάγματα καί έκτοτε διαρκώς εις αυτά εξηκολούθει νά υπηρετεί μέχρι τού έτους 1833, κατά τό οποίον καταχθείς εις τό πυροβολικόν υπηρέτησεν εις τό Σώμα τούτο ως επιλοχίας μέχρι τού έτους 1858, κατά τό οποίον μέ βαθμόν ανθυπασπιστού ετέθη υπό σύνταξιν εις ήν καί μένει ως τοιούτος. Ότι εις διαφόρους καί σχεδόν τάς πλείστας επιστημοτέρας και κινδυνεστέρας κατά τών εχθρών παρευρέθη μάχας, ως εκτός τής τού ιερού λόχου ως τήν εκστρατείαν τού Πέτα, εις τό Ναύπλιον, Νεόκαστρον και Ναυαρίνον, Αθηνών, Χαϊδάρι, εις τήν Κρήτην, εις τήν Χίον μέ τόν Φαβιέ εις Κάρυστον καί αλλαχού. Παντού καί πάντοτε έδειξεν ανδρείαν, καρτερίαν καί υπακοήν εις τούς ανωτέρους του καί ότι καί πληγήν εν τώ σώματί του φέρει, η ουλή τής οποίας αναφαίνεται. 'Οθεν καί ταύτα γνωστά διά τών Μητρώων απεδεικνύοντο καί παρ' ημίν επιβεβαιούμενα καί κατ' αίτησίν του αφιέμεθα αυτώ τό παρόν διά νά τού χρησιμεύση όθεν δεί καί διά τά περαιτέρω καί εις ένδειξιν υπογράφωμεν.
'Εν Αθήναις τήν 11ην Αυγούστου 1861.
Οι πιστοποιούντες Σ. Γ. Σονιέρος υποστράτηγος/Τ. Λαζαρέττου/Δ. Κουτσογιαννόπουλος/Ζ. Χαρμόλαος.

Γενάρχης οικογένειας αγωνιστών
Ο Αντώνιος Ιακώβου Λοΐζου πήγε στην Ελλάδα από την Κύπρο σε ηλικία 20 χρόνων και υπηρέτησε υπό τον Φαβιέρο (πληγώθηκε κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Ακροπόλεως - Αθήνα), ήταν πατέρας του Σώζου Αντωνίου, που πολέμησε ως εθελοντής στην Κρήτη κατά την κρητική εξέγερση του 1866 και παππούς του δημάρχου Λεμεσού Χριστοδούλου Σώζου που αγωνίστηκε στους Βαλκανικούς Πολέμους και σκοτώθηκε στο Μπιζάνι στις 6 Οκτωβρίου 1912. Ο Χρίστος Παπανικολάου Λειβαδίτης πήγε στην Ελλάδα από το 1819, από δε την αρχή της επανάστασης, το 1821, και για 10 χρόνια υπηρέτησε στον αγώνα στη θάλασσα, ως ναυτικός. Ο Θεοχάρης Τρίψιμος υπηρέτησε σε ομάδα ευζώνων. Ο Κυριάκος Χρήστου πήγε από την Κύπρο στην Ελλάδα το 1825 και υπηρέτησε για 11 χρόνια στον τακτικό στρατό. Ο Μάρκος Ιερώνυμος πήγε στην Ελλάδα το 1824 και πήρε μέρος στον αγώνα στη θάλασσα, ως ναυτικός, υπηρετώντας μέχρι τέλους του αγώνα.

Ο μαρτυρικός θάνατος του επισκόπου Φιλοθέου
Μαρτυρικό θάνατο βρήκε ο Κύπριος ιεράρχης, ο επίσκοπος (στην Αρκαδία της Πελοποννήσου) Φιλόθεος. Ο Φιλόθεος Χατζής, όπως ονομαζόταν, γεννήθηκε στην Κύπρο σε άγνωστο χρόνο και σπούδασε στην Κωνσταντινούπολη. Στο θρόνο Δημητσάνης ανήλθε το 1795. Έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευση, ιδρύοντας ή ενισχύοντας σχολεία στην επισκοπική περιφέρειά του. Από τη στιγμή που μυήθηκε ο ίδιος στη Φιλική Εταιρεία, δόθηκε ολοκληρωτικά στον αγώνα. Ο ίδιος μύησε στη συνέχεια στη Φιλική Εταιρεία ομαδικά ολόκληρο τον πληθυσμό της Δημητσάνης, πράγμα που αποτελεί μοναδικό φαινόμενο του αγώνα των Ελλήνων. Αλλά και πράγμα που εξυπηρέτησε ιδιαίτερα τον ετοιμαζόμενο αγώνα, γιατί στη Δημητσάνα έγινε κατορθωτό να λειτουργήσουν οι περίφημοι "μπαρουτόμυλοι" των αδελφών Νικολάου και Σπυρίδωνος Σπηλιωτοπούλου.

Παράγονταν, δηλαδή, μεγάλες ποσότητες πυρίτιδας, η οποία αποθηκευόταν σε διάφορα μέρη για να χρησιμοποιηθεί με την έναρξη του αγώνα. Η όλη επιχείρηση κατασκευής και αποθήκευσης πυρίτιδας ήταν επικίνδυνη και γινόταν, βέβαια, με κάθε μυστικότητα και υπό την επίβλεψη του επισκόπου Φιλοθέου. Ωστόσο, κατά τις αρχές του 1821 ο Φιλόθεος προσεκλήθη από τους Τούρκους στην Τρίπολη (διοικητική πρωτεύουσα της Πελοποννήσου τότε, κοντά στη Δημητσάνα), μαζί με άλλους ιεράρχες της Πελοποννήσου, τους επισκόπους Μονεμβασίας, Χριστιανουπόλεως, Ωλένης, Ναυπλίου και Άργους και Ανδρούσης. Όλοι αυτοί, καθώς και άλλοι ακόμη πρόκριτοι, συνολικά 18 άτομα, συνελήφθησαν στην Τρίπολη και φυλακίστηκαν, με ογκώδεις αλυσίδες στο λαιμό. Ο Κύπριος ιεράρχης, μη αντέχοντας τη σκληρότατη διαβίωση στη φυλακή, πέθανε μέσα εκεί από τις κακουχίες, στις 10 Σεπτεμβρίου 1821. Λίγο ακόμη αν άντεχε, θα προλάβαινε την απελευθέρωση της Τρίπολης (Τριπολιτσάς) από τους Έλληνες (23 Σεπτεμβρίου 1821).

Από την Τριέστη στην επαναστατημένη Ελλάδα
Ο Κωνσταντίνος Ν. Κυπριώτης ήταν δάσκαλος στην Τριέστη, απ' όπου πήγε στην επαναστατημένη Ελλάδα το 1826 και πολέμησε υπό διάφορους οπλαρχηγούς. Ο Χριστόδουλος Βασιλειάδης πήρε μέρος στον αγώνα από την έναρξή του υπό τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και άλλους οπλαρχηγούς (αργότερα ακολούθησε το επάγγελμα του δασκάλου στην απελευθερωμένη Ελλάδα). Ως μπουλουκσής (= ομαδάρχης) υπηρέτησε από την αρχή του αγώνα ο Νικόλαος Παπαϊωάννου. Ο Αντώνιος Παυλή Κύπριος υπηρέτησε, από το 1825, στον τακτικό στρατό ως λοχίας. Αξιωματικός έγινε ο Μιχαήλ Μάρκου, που πήγε στην Ελλάδα από την Κύπρο ευθύς μετά την έναρξη του αγώνα και υπηρέτησε καθ' όλην τη διάρκειά του υπό τον Νικηταρά και άλλους οπλαρχηγούς, ενώ πήρε μέρος σε πολλές όσο και σημαντικές μάχες. Υπό τον Μακρυγιάννη και άλλους οπλαρχηγούς υπηρέτησε και ο Πέτρος Γεωργίου Μαλλιαρός (πολέμησε στους Μύλους και σε άλλες μάχες στην Πελοπόννησο, επίσης στην Κρήτη και αλλού).

Πολεμώντας με τους Μεσολογγίτες
ΑΞΙΟΛΟΓΗ πολεμική δράση είχε και άλλος Κύπριος αξιωματικός στην Ελληνική Επανάσταση, ο καπετάν Ιωάννης Κύπριος (ή και καπετάν Γιάννης Κυπριώτης), που είχε προβιβαστεί σε λοχαγό. Πριν από την έναρξη της επανάστασης εργαζόταν σε τουρκο-αιγυπτιακό καράβι (στην Τήνο, όπου βρέθηκε, μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία στις παραμονές της κήρυξης του αγώνα), κατέλαβε το καράβι στο οποίο εργαζόταν και το οδήγησε στην Ύδρα. Αφού το εξόπλισε, το έθεσε στην υπηρεσία της επανάστασης και μ' αυτό πήρε μέρος σε πολλές ναυτικές επιχειρήσεις. Βρισκόταν, επίσης, στο Μεσολόγγι όπου πολέμησε και κατά την πρώτη και κατά τη δεύτερη πολιορκία του, όπως και στην Πελοπόννησο, στις κρίσιμες μάχες κατά του Δράμαλη υπό την αρχιστρατηγία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Κυβέρνησε επίσης διάφορα άλλα πολεμικά καράβια, όπως το καράβι "Ποσειδών" και το δίκροτο "Αθηνά". Στη μάχη του Άργους πληγώθηκε σοβαρά στο κεφάλι. Μετά το τέλος του αγώνα παρέμεινε στην Ελλάδα, τιμήθηκε με το βαθμό του λοχαγού της Φάλαγγος και ονομάστηκε "αξιωματικός εις τήν ξηράν καί τήν θάλασσαν".

Στην επική αντίσταση του Μεσολογγίου, κατά τη διάρκεια της μεγάλης πολιορκίας του, βρέθηκαν και πολέμησαν και άλλοι εθελοντές Κύπριοι αγωνιστές: Ο Παντελής Γεωργίου Ορφανός, αξιωματικός, που πολέμησε επίσης στα Δερβενάκια, στην Κρήτη και αλλού, ο Γιάννης Πασαπόρτης, που πήρε μέρος και στη θρυλική Έξοδο του Μεσολογγίου και επέζησε, όπως εξάλλου και ο Χατζη-Χριστόδουλος Κοκκινόφτας και άλλοι.

Ιωάννης Σταυριανός και Γιώργης ο Κύπριος
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ συνεισφορά στον υπέρ ελευθερίας αγώνα των Ελλήνων είχαν Κύπριοι που υπηρέτησαν ως αξιωματικοί, όπως ο Ιωάννης Σταυρινός (ή Σταυριανός) και ο καπετάν Γιώργης ο Κύπριος. Ο τελευταίος πήγε ως εθελοντής στην Ελλάδα, από την αρχή της επανάστασης και πολέμησε καθ' όλην τη διάρκεια του αγώνα (διακρίθηκε ως αγωνιστής και ως αξιωματικός και προήχθη μέχρι το βαθμό του χιλιάρχου, πήρε μέρος στις πιο σημαντικές μάχες και εκστρατείες και μετά το τέλος του αγώνα παρέμεινε στην απελευθερωμένη Ελλάδα). Ο Ιωάννης Σταυρινός είχε γεννηθεί το 1804 στο χωριό Λόφου της επαρχίας Λεμεσού και πέθανε στην Ελλάδα το 1887. Ο πατέρας του ήταν εμπορευόμενος και ο Ιωάννης συχνά τον συνόδευε στα ταξίδια του (σε ένα ταξίδι στην Αλεξάνδρεια, το 1820, πατέρας και γιος μυήθηκαν στη Φιλική Εταιρεία). Το 1822 ο πατέρας πέθανε, ο δε νεαρός Ιωάννης έφυγε ξανά για την Αλεξάνδρεια· εκεί, με τα χρήματα της πατρικής κληρονομιάς, συγκέντρωσε και εξόπλισε ομάδα από 7 άνδρες (4 Κυπρίους και 3 Κρητικούς), με την οποία πήγε στην Ελλάδα. Το 1823 εντάχθηκε στο σώμα του συμπατριώτη του καπετάν Γιώργη Κυπρίου ως μπουλουκσής (= ομαδάρχης) ενώ το 1825 μετεπήδησε στον τακτικό στρατό που στο μεταξύ είχε δημιουργηθεί. Πήρε μέρος σε πολλές μάχες, περιλαμβανομένης της υπό τον Καραϊσκάκη επιχειρήσεως στην περιοχή Αθήνας - Φαλήρου, όπου συνελήφθη αιχμάλωτος. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η μαρτυρία του Σταυριανού ότι ο Καραϊσκάκης είχε σκοτωθεί από ελληνικό βόλι, πράγμα που ξεκαθαρίζει το όλο ζήτημα της δολοφονίας του μεγάλου εκείνου ήρωα. Αργότερα ο Σταυριανός κατόρθωσε να απελευθερωθεί και να επιστρέψει στη στρατιωτική του υπηρεσία. Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας παρέμεινε εκεί και δημιούργησε οικογένεια. Ανήκε στη φιλελεύθερη παράταξη των αγωνιστών, που ετάχθησαν εναντίον του ξενόφερτου βασιλιά της Ελλάδος Όθωνος, γι' αυτό και υπέστη διώξεις.
Πήρε, μάλιστα, μέρος στη ναυπλιακή επανάσταση του 1862. Το 1863 αποστρατεύθηκε με το βαθμό του ταγματάρχη. Έγραψε απομνημονεύματα (που σώθηκαν) με τον τίτλο "Πραγματεία τών περιπετειών τού βίου μου καί συλλογή διαφόρων αντικειμένων αγνώστων έτι εν τή ελληνική ιστορία".

To λάβαρο των Κυπρίων
ΕΙΝΑΙ πιθανόν η πολεμική σημαία των Κυπρίων να ανήκε στους εθελοντές αγωνιστές που, τον Ιούνιο 1826, συμμετείχαν ομαδικά στη σύσταση ειδικού στρατιωτικού σώματος της Ιωνίου Φάλαγγος, η οποία πήρε στη συνέχεια μέρος σε πολλές και σημαντικές πολεμικές επιχειρήσεις στην Πελοπόννησο και στη Στερεά, μέχρι τη διάλυσή της το 1827. Η Ιώνιος Φάλαγξ συνεστήθη κατόπιν "γενικής τών Ιώνων συνελεύσεως" και ονομάστηκε έτσι επειδή απετελείτο κυρίως από Έλληνες αγωνιστές της Ιωνίας - δυτική Μικρά Ασία (συμμετείχαν επίσης σ' αυτήν και Έλληνες από νησιά του ανατολικού Αιγαίου και από την Κύπρο, αλλά και από άλλα ελληνικά μέρη - Μακεδονία, 'Ηπειρος, Θράκη κ.τ.λ.). Από το σωζόμενο κατάλογο των 359 αγωνιστών της Ιωνίου Φάλαγγος, προκύπτει ότι οι 19 τουλάχιστον ήσαν Κύπριοι, διότι σαφώς μνημνονεύονται, αντί επιθέτου, με το εθνικό: Κυπραίος. Τα 19 μέλη της Ιωνίου Φάλαγγος ήσαν τα ακόλουθα (σε παρένθεση ο αριθμός τους στον κατάλογο των μελών της Φάλαγγος): Μιχάλης Κυπραίος (αρ. 142), Κωνσταντής Κυπραίος (αρ. 143), Γεώργιος Κυπραίος (αρ. 144), Κυριάκος Κυπραίος (αρ. 154), Σταύρος Κυπραίος (αρ. 155), Γαβριήλ Κυπραίος (αρ. 156), Ελευθέριος Κυπραίος (αρ. 160), Αβράμης Κυπραίος (αρ. 197), Κυριάκος Κυπραίος (αρ. 216), Σάββας Κυπραίος (αρ. 223), Χατζη-Αυγουστής Κυπραίος (αρ. 224), Δημήτριος Κυπραίος (αρ. 229), Φίλιππας Κυπραίος (αρ. 289), Κυριάκος Κυπραίος (αρ. 306), Χατζη-Πέτρος Κυπραίος (αρ. 331), Βασίλειος Κυπραίος (αρ. 343), Γιακουμής Κυπραίος (αρ. 344), Παρασκευάς Κυπραίος (αρ. 354) και Χριστοφής Κυπραίος (αρ. 355).

* Το κείμενο αυτό είναι ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο «Ιστορία της νήσου Κύπρου».


Read more: http://infognomonpolitics.blogspot.com/ ... z0jG8QTEWU

[PELTASTIS VARNAVAS]

ελπίζω να κωπασουν τα τρεχαματα και να επανελθω ενεργα σε θεματικες ενοτητες
καλημερα
ας ενωθουν οι θετικες μας ενεργειες εν κρυπτω αυτες τις μερες για τον κοινο σκοπο μας....ΑΤΣΑΛΕΝΙΑ ιδεο!!!
--------------------------
η προ 4ετιας παρατηρηση του Καρυπιου αποκτα βαση καθοτι εχει προκυψει υλικο πλουσιο και για μια θεματικη ενοτητα
αφορουσα βαλκανικους πολεμους,,,εχει περιελθει στην κατοχην μου δυνατο πακετο

εως τοτε παραθετω καποιες εξελιξεις απο το χωρο Κυπρος και εθνικοι αγωνες προς ενημερωση ιδεοφιλων:

ΟΥΔΕΝ ΜΙΣΘΟΝ ΕΛΑΒΕΝ
Το βιβλίο περιλαμβάνει απομνημονεύματα του Ευστάθιου Χατζηδημητρίου που αναφέρονται στην Κύπρο του τέλους του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ου. Σημαντική είναι η καταγραφή της συμμετοχής του ως εθελοντή στους πολέμους του 1912-1913 και με άλλες δημοσιευμένες διηγήσεις του, στον Α´ Παγκόσμιο Πόλεμο, μέχρι τη Μικρασιατική εκστρατεία και τη καταστροφή της Σμύρνης.
εκδοσεις παπαζηση
http://papapolyviou.com/2014/03/06/paro ... dimitriou/

---------ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΟΠΤΡΑ - ΤΟ ΔΑΚΤΥΛΙΔΙ

Ενάντια στη μοίρα και συχνά ενάντια στη λογική, Το Δαχτυλίδι ξετυλίγει μέσα στις γεμάτες αλήθεια σελίδες του μια συγκινητική ιστορία για την αγάπη, την αξιοπρέπεια και την πατρίδα.
Ξεκινώντας πριν από δύο αιώνες στο μεγαλύτερο ελληνικό νησί, την Κύπρο, έξι γενιές ανθρώπων αγωνίζονται για να αλλάξουν τα σχέδια της μοίρας, της δικής τους και του τόπου τους.
Το Δαχτυλίδι σφραγίζει τις ζωές απλών, καθημερινών ανθρώπων, που γίνονται ήρωες. Έρωτες, φιλίες, όνειρα, ιδέες και αγαθά που δεν μετριούνται με το ζύγι, συνθέτουν μια αληθινή ιστορία που όμοιά της δεν έχει ξαναγραφτεί ποτέ.

ΤΟ ΔΑXΤΥΛΙΔΙ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΒΑΣΙΣΜΕΝΟ ΣΕ ΑΛΗΘΙΝΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

---------------

ΚΑΙ άλλα πολλά
μα πάρα πολλά σχετικά
coming soon
----------------->>>>> μα πάνω απόλα θυμηση, αγαπη,
ΔΥΝΑΤΑ!!!